Từ đầu năm, thị trường sầu riêng gặp khó khăn do khâu xuất khẩu ách tắc, kéo giá liên tục đi xuống. Tuy nhiên, từ tháng 6, sau khi các cơ quan chức năng tăng cường kiểm tra và áp dụng quy trình kiểm soát nghiêm ngặt, tình hình đã cải thiện rõ rệt.
Tại các vựa, giá sầu riêng Monthong loại A đã tăng từ 70.000 đồng lên 80.000 - 90.000 đồng/kg; loại B đạt 70.000 - 75.000 đồng, cao hơn cùng kỳ năm ngoái. Ngược lại, giống Ri 6 ít biến động, duy trì ở mức 40.000 - 42.000 đồng/kg đối với loại A.
Tại Đồng bằng sông Cửu Long, sản lượng sầu riêng đã cạn sau chính vụ, nhiều thương lái chuyển sang tiêu thụ nội địa. Trong khi đó, Tây Nguyên và Đông Nam Bộ mới vào đầu vụ nên sản lượng còn hạn chế, chất lượng quả chưa đồng đều. Một số thương lái tại Đăk Lăk cho biết mỗi ngày chỉ thu gom được khoảng 1 - 2 tấn, không đáp ứng đủ nhu cầu, khiến giá bị đẩy lên cao.
Ở Đồng Nai, các kho thu mua lớn đang gom hàng để xuất khẩu sang Đài Loan và Trung Quốc, với mức giá loại A lên tới 95.000 đồng/kg. Tuy nhiên, khó khăn lớn nhất hiện nay không chỉ ở sản lượng ít, mà còn ở việc khan hiếm hàng đạt chuẩn, khiến chi phí logistics và lưu kho gia tăng.
Ông Đoàn Văn Vẹn - Tổng giám đốc Công ty TNHH Anh Thư (Đăk Lăk) cho biết doanh nghiệp đã nối lại xuất khẩu sang Trung Quốc sau hơn nửa năm gián đoạn. Ông nhận định các thủ tục thông quan, kiểm dịch hiện nay thuận lợi hơn nhiều so với trước. Đầu năm nay, doanh nghiệp từng phải quay đầu 10 container (170 tấn) vì vướng quy định mới tại cửa khẩu.
Theo số liệu thống kê, ba tháng đầu năm 2024, kim ngạch xuất khẩu sầu riêng chưa đạt 100 triệu USD/tháng. Sang tháng 4 con số vượt ngưỡng này, tháng 5 đạt 204 triệu USD. Lũy kế 5 tháng đầu năm, xuất khẩu chỉ đạt 387 triệu USD, giảm gần 58% so với cùng kỳ.
Từ tháng 6, xuất khẩu tăng tốc mạnh, đạt trên 300 triệu USD; riêng tháng 7 ước đạt 350 - 400 triệu USD. Như vậy, trong 7 tháng đầu năm, tổng kim ngạch đã vượt mốc 1 tỷ USD, cho thấy tiềm năng phục hồi rõ rệt.
Cục Bảo vệ Thực vật (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) đánh giá, xuất khẩu sầu riêng, đặc biệt là hàng đông lạnh đã có bước tiến đáng kể và sẽ bước vào giai đoạn cao điểm khi Tây Nguyên vào chính vụ.
Mới đây, Bộ Nông nghiệp và Môi trường ban hành Quyết định 3015 về “Quy trình kiểm soát an toàn thực phẩm đối với quả sầu riêng tươi xuất khẩu”. Đây là lần đầu tiên một loại nông sản được thiết lập cơ chế kiểm soát riêng, từ khâu trồng trọt đến xuất khẩu, nhằm nâng cao chất lượng và uy tín của sầu riêng Việt Nam trên thị trường quốc tế.
TH