SEA Games 33: Thể thao Việt Nam hoàn thành nhiệm vụ

7 giờ trướcBài gốc

Bản lĩnh từ những con số

Nhìn vào bảng tổng sắp huy chương, có thể khẳng định Đoàn Thể thao Việt Nam đã có một kỳ đại hội thành công về mặt số lượng lẫn chất lượng. Với mục tiêu ban đầu là giành 90 HCV để duy trì vị trí trong nhóm dẫn đầu khu vực, các vận động viên (VĐV) nước nhà đã mang về 87 HCV cùng 7 kỷ lục đại hội được thiết lập.

Vận động viên Trịnh Thu Vinh tỏa sáng rực rỡ.

Dù về con số tuyệt đối có một khoảng cách nhỏ so với chỉ tiêu, nhưng theo ông Nguyễn Hồng Minh - Phó cục trưởng Cục TDTT, Trưởng đoàn Thể thao Việt Nam tại kỳ đại hội lần này, đây là một kết quả đáng tự hào trong bối cảnh nước chủ nhà cắt giảm nhiều nội dung thế mạnh của chúng ta.

Điểm sáng rực rỡ nhất trong hành trình tại xứ sở chùa vàng chính là sự thống trị của các bộ môn trọng điểm thuộc hệ thống Olympic. Thống kê cho thấy, nhóm môn này đóng góp tới gần 80% tổng số HCV của toàn đoàn. Đây là minh chứng rõ nét nhất cho thấy sự chuyển dịch đúng đắn trong công tác huấn luyện và đào tạo: mà tập trung nguồn lực vào các môn có tính cạnh tranh toàn cầu.

Trong đó, đội tuyển bắn súng đã viết nên một chương mới cho lịch sử thể thao nước nhà khi mang về tới 7 HCV và phá 4 kỷ lục SEA Games. Sự tỏa sáng của Trịnh Thu Vinh với những tấm HCV cá nhân và đồng đội ở nội dung súng ngắn hơi, hay sự ổn định của những xạ thủ như Hà Minh Thành, Phạm Quang Huy đã biến bắn súng trở thành niềm tự hào lớn nhất. Tương tự, điền kinh (12 HCV) và bơi lội (7 HCV) vẫn duy trì được vị thế chủ lực, đảm bảo "xương sống" cho bảng thành tích của đoàn.

Ở bộ môn thể thao vua, dù có những tranh cãi về trọng tài, nhưng việc các đội tuyển Việt Nam góp mặt trong 3 trên 4 trận chung kết (bóng đá nam, nữ và futsal nữ) đã khẳng định sức mạnh ổn định của bóng đá Việt Nam tại khu vực. Hai tấm HCV giành được không chỉ là danh hiệu, mà còn là sự khẳng định về lối chơi và tinh thần quả cảm của các cầu thủ trẻ và các nữ tuyển thủ.

Đáng chú ý, đội U22 Việt Nam thể hiện bản lĩnh đáng kinh ngạc khi lội ngược dòng thắng 3-2 sau khi bị dẫn trước đến 2 bàn. Đây là lần thứ 2 liên tiếp thầy trò HLV Kim Sang-sik đánh bại một đội chủ nhà để chạm tay đến danh hiệu quý giá nhất. Và thật đáng tiếc, nếu không có những sai sót khách quan từ phía đội ngũ cầm cân nảy mực ở trận chung kết bóng đá nữ, có lẽ niềm vui của bóng đá Việt Nam đã trọn vẹn hơn với 3 HCV.

Kình ngư trẻ Trần Văn Nguyễn Quốc có thể thống trị SEA Games những kỳ tiếp theo.

Một thành công khác không thể đong đếm đơn thuần bằng huy chương, đó là sự trình làng ấn tượng của một thế hệ VĐV trẻ tài năng. Tại đường đua xanh, những cái tên như Dương Văn Hoàng Quy, Mai Trần Tuấn Anh hay Trần Văn Nguyễn Quốc đã cho thấy sự tự tin và tiềm năng to lớn khi đối đầu với các đối thủ hàng đầu khu vực, đánh bại những đàn anh như Nguyễn Huy Hoàng, Nguyễn Quang Thuấn. Rõ ràng, “sóng sau xô sóng trước” đang là điều xuất hiện ở đội tuyển bơi lội Việt Nam.

Ở môn điền kinh, Bùi Thị Kim Anh (nhảy cao) và Bùi Thị Ngân (1.500m) không chỉ chiến thắng đối thủ mà còn chiến thắng chính giới hạn của bản thân. Ngay cả Trịnh Thu Vinh cũng được coi là trẻ và còn có thể cống hiến lâu dài cho bắn súng Việt Nam. Ở tuổi 25, độ tuổi được đánh giá là “dừ” với các môn thể thao khác nhưng riêng ở môn bắn súng, độ tuổi này vẫn còn nhiều “dư địa” để phát triển.

Những điều còn tiếc nuối

Thể thao đỉnh cao luôn khắc nghiệt. Bên cạnh những chiến thắng vang dội, ông Nguyễn Hồng Minh cũng thẳng thắn thừa nhận những “khoảng lặng” cần phải nhìn nhận một cách nghiêm túc. Có những bộ môn chúng ta chưa đạt được kỳ vọng như bắn cung, xe đạp, cử tạ, hay các môn võ như judo, jiu-jitsu. Nguyên nhân một phần đến từ sự trồi sụt phong độ nhất thời của các VĐV, nhưng phần lớn đến từ áp lực cạnh tranh ngày càng khủng khiếp.

Các cung thủ không đem về được tấm Huy chương vàng nào cho thể thao Việt Nam.

SEA Games hiện nay không còn là “ao làng”. Sự xuất hiện của các VĐV đẳng cấp thế giới ở các môn cầu lông, quyền Anh hay điền kinh đã biến sân chơi này thành một cuộc sát hạch thực sự. Đặc biệt, xu hướng ngoại binh hóa thông qua nhập tịch của các nước láng giềng đã tạo ra rào cản lớn cho các VĐV thuần Việt. Ví dụ, ở môn điền kinh, các nước Thái Lan, Philippines… nhập tịch rất nhiều, khiến chúng ta không còn duy trì vị thế ở một số môn sở trường.

Thêm vào đó, việc phải thi đấu dưới sức ép của khán giả chủ nhà, cùng những bất lợi từ công tác trọng tài và việc bị cắt giảm nội dung sở trường đã khiến thể thao Việt Nam bỏ lỡ không ít khoảnh khắc bước lên bục cao nhất. Những trận thua sát nút chỉ tính bằng phần trăm giây, hay thất bại đầy tiếc nuối của đội tuyển bóng chuyền nữ trong trận chung kết là những bài học đắt giá về bản lĩnh thi đấu và sự chuẩn bị tâm lý trong môi trường áp lực cao.

Vận động viên Thái Lan gốc Úc, Joshua Robert Atkinson (trái) quá mạnh so với phần còn lại của Đông Nam Á.

Môn tennis cũng là trường hợp đặc biệt cần được nhắc đến. Ở SEA Games 30, 31, tennis Việt Nam đều giành được HCV nhờ sự xuất sắc của Lý Hoàng Nam. Đến SEA Games 32, chúng ta không có HCV nhưng cũng đoạt được 2 HCB và 3 HCĐ. Nhưng trên đất Thái Lan, tennis Việt Nam trắng tay. Khoảng trống mà Trịnh Linh Giang, Lý Hoàng Nam… để lại là quá lớn. Hiện tại, các tay vợt tennis hàng đầu Việt Nam đều đã chuyển sang thi đấu pickleball chuyên nghiệp và nổi tiếng hơn, có thu nhập tốt hơn. Vì thế, đội tuyển tennis Việt Nam dự SEA Games 33 với thành phần không phải mạnh nhất.

Nhìn lại toàn cảnh kỳ đại hội, một vấn đề cốt yếu được đặt ra: Làm sao để xóa nhòa khoảng cách giữa trình độ Đông Nam Á và đẳng cấp châu lục? Ông Nguyễn Hồng Minh nhấn mạnh, để vươn tới ASIAD hay Olympic, thể thao Việt Nam không thể tiếp tục dựa vào ý chí đơn thuần. Chúng ta cần một cuộc cách mạng toàn diện.

Thứ nhất là sự thay đổi trong tư duy quản lý và đầu tư. Thay vì dàn trải, nguồn lực cần được dồn cho các “mũi nhọn” trẻ có khả năng tranh chấp ở tầm châu Á. Thứ hai là việc ứng dụng khoa học thể thao vào thực tiễn. Trong tương lai gần, ngành thể thao cam kết sẽ áp dụng công nghệ cao trong việc phân tích kỹ thuật, theo dõi tâm lý và dự báo chấn thương. Đây là chìa khóa để tối ưu hóa năng suất tập luyện và kéo dài tuổi thọ nghề nghiệp cho VĐV. Cuối cùng là chế độ dinh dưỡng và y tế thể thao - những yếu tố vốn vẫn là "gót chân Achilles" của chúng ta bấy lâu nay. Một VĐV đẳng cấp châu lục cần được chăm sóc bởi một đội ngũ chuyên gia toàn diện chứ không chỉ dừng lại ở huấn luyện viên chuyên môn.

Và để làm được điều đó, ngành thể thao cần sự chung tay cho cả xã hội. Ví dụ, Indonesia treo thưởng hơn 1 tỷ đồng cho mỗi HCV SEA Games 33 để tạo ra động lực cho VĐV. Đó là mức thưởng mà ngành thể thao Việt Nam không thể đưa ra, nếu chỉ dựa vào ngân sách nhà nước. Khi xã hội cùng chung tay, VĐV không chỉ hưởng lợi từ tiền thưởng mà còn được đầu tư từ gốc rễ, đầu tư lâu dài, phát triển về mọi mặt.

SEA Games 33 đã khép lại với những nụ cười và cả những giọt nước mắt tiếc nuối. Những trải nghiệm tại cũng Thái Lan sẽ là hành trang quý báu để các VĐV rèn luyện bản lĩnh, sẵn sàng cho những cuộc chinh phục mới. Thể thao Việt Nam cũng không chỉ dừng lại ở việc khẳng định vị thế “tốp đầu khu vực”, mà đang tự tin hướng nhìn về những đỉnh cao mới tại ASIAD và Olympic.

Môn nào cần đầu tư mạnh mẽ để trở lại?

Tại kỳ đại hội lần này, bóng chuyền nữ Việt Nam đã trở thành tâm điểm của truyền thông và người hâm mộ. Dù để thua đáng tiếc trong trận chung kết nghẹt thở trước chủ nhà Thái Lan, nhưng màn trình diễn sòng phẳng của các cô gái Việt Nam đã minh chứng cho một bước tiến dài về đẳng cấp. Việc chơi ấn tượng với một đối thủ đang xếp hạng 14 thế giới cho thấy khoảng cách trình độ đã được thu hẹp đáng kể. Với những ngôi sao có thể hình và kỹ thuật tiệm cận tiêu chuẩn châu Âu như Thanh Thúy hay Bích Thủy, cùng sự đầu tư bài bản từ các câu lạc bộ trong nước, bóng chuyền Việt Nam hoàn toàn có quyền mơ về việc cạnh tranh huy chương ở tầm châu lục hay xa hơn là một tấm vé lịch sử tham dự Olympic.

Tuy nhiên, đối lập với sự thăng hoa của bóng chuyền, các môn thế mạnh khác lại mang đến những nốt trầm đáng suy ngẫm. Ở môn cầu lông, thất bại ngay từ vòng đấu đầu tiên của hạt giống số 4 Nguyễn Thùy Linh đã gây ra cú sốc lớn cho đoàn thể thao Việt Nam. Tương tự, bộ môn bóng bàn cũng khép lại hành trình mà không thể chạm tay vào tấm HCV như mục tiêu đã đề ra. Đáng lo ngại nhất là cử tạ, môn thể thao vốn là “mỏ vàng” truyền thống lại gây thất vọng khi các đô cử không thể bảo vệ vị thế ở những hạng cân nhẹ sở trường.

Từ thực tế này, giới chuyên môn cho rằng ngành thể thao cần thực hiện một cuộc “mổ xẻ”. Thất bại tại các bộ môn Olympic phù hợp với thể trạng người Việt như cầu lông hay cử tạ không chỉ là vấn đề phong độ nhất thời, mà còn là bài học về tâm lý thi đấu và chiến thuật đỉnh cao. Việc rút kinh nghiệm sâu sắc từ những thất bại này là yêu cầu cấp thiết để chúng ta tái cấu trúc lộ trình huấn luyện, đảm bảo khả năng cạnh tranh ổn định hơn trong các kỳ đại hội tới.

Đơn Ca

Nguồn ANTG : https://antg.cand.com.vn/kinh-te-van-hoa-the-thao/sea-games-33-the-thao-viet-nam-hoan-thanh-nhiem-vu-i792030/