Shahed-136 2.0: Nga định nghĩa lại chiến tranh

4 giờ trướcBài gốc

Nguồn ảnh: Bộ Quốc phòng Ukraine.

Gần đây, Ukraine đã chặn được một máy bay không người lái Shahed-136 của Nga, hé lộ một chương mới trong cuộc xung đột đang diễn ra. Đây không chỉ là máy bay không người lái kamikaze thông thường, mà là sự tiến hóa tinh vi, với hệ thống dẫn đường tiên tiến và kết nối mạng di động.

Các báo cáo tình báo của Ukraine, được công bố vào ngày 27/6 cho biết những máy bay không người lái này tích hợp các thành phần do Nga sản xuất và kết nối với mạng di động của Ukraine để truyền dữ liệu thời gian thực, một bước phát triển nhấn mạnh sức mạnh công nghiệp ngày càng tăng của Moscow.

Sự chuyển đổi này đánh dấu thời điểm quan trọng trong cuộc chiến, khi máy bay không người lái giá rẻ thách thức các biện pháp phòng thủ công nghệ cao và định hình lại nền kinh tế của xung đột hiện đại.

Shahed-136, ban đầu do Iran thiết kế, đã trở thành nền tảng cho chiến dịch không quân của Nga tại Ukraine. Được triển khai lần đầu tiên vào tháng 9/2022, những máy bay không người lái này chạy bằng động cơ cánh quạt, chứa đầy thuốc nổ được thiết kế để đâm vào mục tiêu với hiệu ứng tàn phá. Chi phí thấp, ước tính khoảng 20.000 đô la cho mỗi chiếc vào năm 2023, khiến chúng trở thành một công cụ tiết kiệm chi phí để áp đảo các hệ thống phòng không.

Các phiên bản mới nhất, được đánh dấu là dòng “MS”, tích hợp các tính năng tiên tiến như camera ảnh nhiệt, mô-đun trí tuệ nhân tạo và hệ thống dẫn đường nâng cao, phản ánh tham vọng của Nga trong việc thống trị thị trường máy bay không người lái giá rẻ.

Điểm nổi bật là máy bay không người lái Shahed-136 truyền dữ liệu qua mạng di động của Ukraine, một chiến thuật cho phép lực lượng Nga thu thập thông tin tình báo thời gian thực về hệ thống phòng không của Ukraine.

Shahed-136 đã phát triển vượt xa bản thiết kế ban đầu của Iran, nổi lên như một nền tảng mô-đun tương tự như máy bay không người lái thương mại như dòng DJI Mavic của Trung Quốc hoặc Bayraktar TB2 của Thổ Nhĩ Kỳ. Biến thể “MS” mới nhất bị bắn hạ tại Sumy của Ukraine vào tháng 6/2025, cho thấy những nâng cấp đáng kể.

Các báo cáo tình báo của Ukraine nêu chi tiết về một máy bay không người lái được trang bị hệ thống ăng-ten bức xạ có kiểm soát, một cải tiến so với hệ thống dẫn đường Nasir trước đó của Iran. Thiết lập này, có khả năng nhận tín hiệu GPS, tăng cường khả năng chống lại tác chiến điện tử của Ukraine, thường giả mạo tín hiệu vệ tinh để định hướng sai cho máy bay không người lái.

Đầu đạn của máy bay không người lái cũng đa dạng hơn. Trong khi các mẫu đầu tiên mang tải trọng nổ mạnh 50 kg, các phiên bản mới hơn bao gồm các tùy chọn cho đầu đạn gây cháy và nhiệt áp, một số đầu đạn có thể lên tới 90 kg. Những cải tiến này cho phép Shahed-136 nhắm vào nhiều mục tiêu, từ cơ sở hạ tầng đến các vị trí kiên cố. Việc tích hợp camera ảnh nhiệt và mô-đun AI, chẳng hạn như bộ xử lý Nvidia Jetson Orin cho phép nhận dạng mục tiêu tự động, giúp xác định các dấu hiệu nhiệt hoặc hình dạng ngay cả trong môi trường không có GPS.

Mô-đun này làm cho Shahed-136 trở thành một công cụ đa năng. Nó có thể hoạt động như một máy bay không người lái kamikaze, một nền tảng trinh sát hoặc thậm chí là một mồi nhử để làm suy yếu hệ thống phòng không của đối phương.

Những tiến bộ của Nga trong chương trình Shahed-136 đặt ra một câu hỏi quan trọng: Moscow đang đổi mới hay chỉ đang thích ứng với công nghệ của Iran? Việc chuyển sang sản xuất trong nước, cùng với các nâng cấp như mô-đun AI và ăng-ten CRPA, cho thấy năng lực nghiên cứu và phát triển đang tăng lên.

Tình báo Ukraine lưu ý việc tích hợp các thành phần và phần mềm do Nga sản xuất, cho thấy động thái hướng tới tự trang bị. Tuy nhiên, sự hiện diện của các bộ phận phương Tây và Iran trong máy bay không người lái bị bắn hạ cho thấy một cách tiếp cận kết hợp giữa thích ứng với đổi mới gia tăng.

Đối với Ukraine và các đồng minh NATO, thách thức là phát triển các biện pháp đối phó giá cả phải chăng. Máy bay không người lái đánh chặn mới của Ukraine, có giá 5.000 đô la một chiếc, cung cấp một giải pháp tiềm năng, được thiết kế để săn lùng Shahed bằng tầm nhìn hỗ trợ AI và khả năng bầy đàn. Sự chênh lệch chi phí giữa máy bay không người lái 20.000 đô la với hệ thống phòng thủ trị giá hàng triệu đô la làm nổi bật sự thay đổi trong chiến tranh, nơi các nền tảng giá rẻ phá vỡ ngân sách quân sự truyền thống.

Đối với Mỹ và các đồng minh, sự phát triển của Shahed-136 báo hiệu một thách thức lớn hơn: Khi các nền tảng có chi phí thấp, có thể mở rộng quy mô phát triển, chúng đe dọa định hình lại ngân sách và chiến lược quân sự trên toàn thế giới.

Nguồn Thanh Hóa : http://baothanhhoa.vn/shahed-136-2-0-nga-dinh-nghia-lai-chien-tranh-253471.htm