Mức án cho Shark Bình có thể lên đến chung thân
Công an TP.Hà Nội đã ra quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can đối với ông Nguyễn Hòa Bình (44 tuổi, thường được biết đến với tên Shark Bình) và 9 đồng phạm để điều tra về hai tội danh “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản” và “Vi phạm quy định về kế toán gây hậu quả nghiêm trọng”.
Theo đó, từ tháng 8.2021 - 11.2021, nhóm này phát hành và bán 33,2 tỉ token cho khoảng 30.000 nhà đầu tư, thu về ví điện tử trên sàn giao dịch là 4,5 triệu USDT, quy đổi tương đương 4,5 triệu USD, khoảng 117 tỉ đồng.
Đến nay, cơ quan Công an xác định ông Nguyễn Hòa Bình và các đối tượng cổ đông sáng lập đã rút tiền từ 30.000 ví của các nhà đầu tư.
Trao đổi với phóng viên Một Thế Giới, Luật sư Nguyễn Văn Đồng, Trưởng Văn phòng Luật sư Nhân Chính (Đoàn Luật sư TP.Hà Nội) cho biết hiện nay tội danh mà Shark Bình đang bị xem xét là tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản và tội vi phạm quy định về kế toán gây hậu quả nghiêm trọng quy định tại Điều 174, Điều 221 Bộ luật Hình sự.
“Với tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản trên 500 triệu đồng trở lên thì khung hình phạt sẽ là 12-20 năm hoặc tù chung thân; với tội vi phạm quy định về kế toán gây hậu quả nghiêm trọng khung hình phạt từ 10 - 20 năm nếu gây thiệt hại từ 1 tỉ đồng trở lên”, ông Đồng nói.
Luật sư Nguyễn Văn Đồng, Trưởng Văn phòng Luật sư Nhân Chính (Đoàn Luật sư TP.Hà Nội)
Chưa kể, theo ông Đồng, trong quá trình điều tra cơ quan điều tra đang tiếp tục xem xét thêm các hành vi khác như sản xuất hàng giả, trốn thuế… Do đó, Shark Bình có thể đối mặt với hình phạt rất nghiêm khắc và số tiền khắc phục hậu quả sẽ rất lớn.
Ngoài số tiền, tài sản cơ quan điều tra phong tỏa, kê biên, thu giữ; trường hợp Shark Bình chủ động khắc phục hậu quả hoặc tác động gia đình bồi thường khắc phục hậu quả thay đối với số tiền đã chiếm đoạt, thì sẽ được xem xét áp dụng tình tiết giảm nhẹ quy định tại điểm b khoản 1 Điều 51 Bộ luật Hình sự.
TS-LS Đặng Văn Cường, Trưởng Văn phòng Luật sư Chính Pháp cho hay đây là vụ án hình sự đặc biệt nghiêm trọng.
“Vụ án thu hút sự quan tâm lớn của dư luận xã hội không chỉ vì doanh nhân nổi tiếng Nguyễn Hòa Bình bị khởi tố, mà còn bởi tính chất quy mô và thủ đoạn tinh vi trong hoạt động lừa đảo tiền ảo”, ông Cường nói.
Ông Cường cho hay, trường hợp tài sản số được sử dụng như công cụ, thủ đoạn để chiếm đoạt tiền pháp định, thì hoàn toàn có thể bị xử lý hình sự.
Khi các đối tượng lập ra dự án đầu tư “ảo”, kêu gọi góp vốn, nhưng thực tế không triển khai mà đưa ra thông tin gian dối nhằm chiếm đoạt tiền thật của nhà đầu tư, thì hành vi này đã cấu thành tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản. Trong trường hợp đó, tiền ảo chỉ là phương tiện phạm tội, còn tài sản bị chiếm đoạt là tiền pháp định, nên việc khởi tố và xử lý hình sự là có căn cứ pháp luật.
Vụ án liên quan đến doanh nhân Nguyễn Hòa Bình và các đồng phạm là một ví dụ điển hình. Các bị can đã triển khai dự án tiền ảo khi chưa đủ điều kiện pháp lý, kêu gọi vốn với mục đích chiếm đoạt tài sản của nhà đầu tư thay vì phát triển dự án thực tế.
“Việc cố tình không thực hiện dự án nhằm chiếm đoạt tiền của người tham gia cho thấy hành vi phạm tội rõ ràng, do đó việc khởi tố và xử lý hình sự là hoàn toàn đúng quy định pháp luật”, ông Cường nói.
Nhà đầu tư có thể lấy lại được tiền?
Luật sư Nguyễn Văn Đồng cho hay hiện nay số tiền, vàng, xe ô tô, bất động sản bước đầu thu hồi lên đến hàng nghìn tỉ đồng. Do vậy các nhà đầu tư vào token Antex vẫn có thể lấy lại được tiền do cơ quan điều tra đang tiếp tục truy xuất nguồn tiền để thu hồi.
Để có cơ hội lấy lại tài sản bị lừa, các nhà đầu tư cần liên hệ cơ quan cảnh sát điều tra PC03 Công an Hà Nội để trình báo, kèm những tài liệu - chứng cứ như sao kê ngân hàng, lịch sử giao dịch, tin nhắn, văn bản tài liệu xác nhận (nếu có) để nộp về cơ quan điều tra làm căn cứ xác định số tiền bị chiếm đoạt và đưa vào vụ án với tư cách bị hại.
Cơ quan công an đã khởi tố, tạm giam và thu giữ nhiều tài sản của Shark Bình
Để phòng ngừa rủi ro và giảm thiểu các vụ án lừa đảo xuất phát từ tội phạm công nghệ cao như hiện nay, đặc biệt lĩnh vực đầu tư tiền ảo, ông Đồng cho rằng cơ quan chức năng cần tăng cường giám sát không gian mạng để phát hiện những hành vi vi phạm từ sớm để xử lý.
“Việc xử lý từ sớm thì hậu quả sẽ không lớn. Bằng chứng là thời gian gần đây cơ quan cảnh sát điều tra trên cả nước đã liên tiếp lập được chiến công lớn khi triệt phá được nhiều vụ án lừa đảo trên không gian mạng, trong lĩnh vực công nghệ, đầu tư, chứng khoán, tiền ảo”, ông Đồng nêu.
Ông Đồng cũng cho rằng các nhà đầu tư trước khi ra quyết định đầu tư cũng cần hết sức tỉnh táo và cẩn trọng, hãy là nhà đầu tư thông thái, không chạy theo tâm lý đám đông, phải có kiến thức và kiểm chứng được dự án mà mình đang dự định đầu tư thì mới nên đầu tư, thậm chí kiểm tra hồ sơ pháp lý và tính hợp pháp của sản phẩm/dịch vụ mà mình đang dự định đầu tư để chắc chắn khi đầu tư không bị sập bẫy lừa đảo.
Ông Trần Huyền Dinh, Chủ nhiệm dự án ChainTracer khuyến cáo nhà đầu tư cần liên tục cập nhật kiến thức, cẩn trọng với những dự án hứa hẹn lãi suất cao hoặc thiếu thông tin rõ ràng, và chỉ nên tham gia khi hiểu rõ cơ chế hoạt động hoặc có sự kiểm chứng từ các đơn vị uy tín.
“Các hình thức lừa đảo trong thị trường tài sản mã hóa ngày càng tinh vi, nhiều dự án núp bóng dưới dạng đầu tư, quỹ sinh lời hay nền tảng DeFi hấp dẫn. Tôi tin rằng Luật Công nghiệp Công nghệ số và Nghị quyết số 05/2025/NQ-CP sẽ giúp thị trường được quản lý chặt chẽ và minh bạch hơn, góp phần bảo vệ nhà đầu tư và giảm thiểu các rủi ro lừa đảo. Trong trường hợp bị chiếm đoạt tài sản, nhà đầu tư nên nhanh chóng trình báo với cơ quan công an để được hỗ trợ kịp thời”, ông Dinh nói.
Lam Thanh