Siết chất lượng đào tạo đại học

3 giờ trướcBài gốc

Bộ trưởng Bộ GDĐT Nguyễn Kim Sơn trình bày Tờ trình Dự án Luật Giáo dục đại học (sửa đổi) tại Phiên họp thứ 48 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội. Ảnh: VPQH

Tiền kiểm với đào tạo tiến sĩ và các ngành giáo viên, sức khỏe, pháp luật

Dự thảo Luật Giáo dục đại học (sửa đổi) vừa được trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến tại Phiên họp thứ 48 mới đây.

Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo (GDĐT) Nguyễn Kim Sơn cho biết, Dự thảo Luật điều chỉnh các quy định liên quan đến chương trình đào tạo nhằm phát huy hiệu quả nguồn lực, hạ tầng kỹ thuật và hạ tầng số. Trên cơ sở đó, Dự thảo hoàn thiện chính sách bồi dưỡng nhân tài, đào tạo chất lượng cao, cung cấp nguồn nhân lực trình độ cao đáp ứng yêu cầu của bối cảnh toàn cầu hóa trong giáo dục đại học và thị trường lao động.

Theo Bộ trưởng, Dự thảo Luật quy định rõ yêu cầu kiểm định chất lượng đối với cơ sở giáo dục đào tạo và chương trình đào tạo, đặc biệt với một số nhóm ngành đặc thù; thúc đẩy xây dựng văn hóa đảm bảo chất lượng bên trong mỗi cơ sở giáo dục đại học, tăng cường quản trị chất lượng nội bộ kết hợp với đánh giá ngoài một cách thực chất.

Đồng thời, Dự thảo sửa đổi quy định về kiểm định chất lượng theo hướng không bắt buộc, nhưng gắn với mức độ tự chủ, khắc phục tình trạng kiểm định hình thức, đề cao quá mức kết quả kiểm định mà không phản ánh đúng chất lượng thực tế; tạo động lực cho các cơ sở giáo dục đại học nâng cao chất lượng trên nền tảng tự đánh giá, minh bạch và trách nhiệm giải trình.

Đáng lưu ý, Dự thảo Luật quy định rõ việc tiền kiểm đối với chương trình đào tạo trình độ tiến sĩ, các ngành đào tạo giáo viên, sức khỏe và pháp luật. Cụ thể, ngưỡng bảo đảm chất lượng đầu vào các ngành đào tạo giáo viên, lĩnh vực sức khỏe, pháp luật thực hiện theo quy định của Bộ GDĐT.

Cả hai Dự thảo Luật Giáo dục đại học (sửa đổi) và Luật Giáo dục nghề nghiệp (sửa đổi) đều nhấn mạnh việc quản lý, giám sát toàn bộ quá trình để đảm bảo chất lượng cho 3 lĩnh vực, bao gồm đào tạo về sư phạm, sức khỏe, pháp luật. Đối với ba lĩnh vực này, không chỉ kiểm soát đầu vào, đầu ra mà kiểm soát toàn bộ quá trình vì "ba ông thầy" tác động rất lớn đến toàn bộ hoạt động của xã hội.

Bộ trưởng Bộ GDĐT Nguyễn Kim Sơn

Từ góc độ cơ quan thẩm tra, Ủy ban Văn hóa và Xã hội đề nghị cân nhắc quy định về đăng ký hoạt động giáo dục đại học tại Dự thảo Luật và đề nghị thay đăng ký bằng cấp phép hoạt động nhằm tăng cường hiệu lực quản lý nhà nước trong bảo đảm và kiểm soát chất lượng; đồng thời, có cơ chế để rút phép từng phần đối với hoạt động đào tạo nếu vi phạm.

Cơ quan thẩm tra cũng tán thành việc Bộ GDĐT quản lý việc cấp phép chương trình đào tạo đối với ngành sư phạm, y dược và luật, để quản lý chặt chẽ chất lượng đào tạo đại học. Đồng thời, Ủy ban Văn hóa và Xã hội nhất trí cao việc cần thiết phải siết chặt quản lý chất lượng đào tạo đối với trình độ tiến sĩ. “Đề nghị có chế tài xử lý nghiêm khắc trường hợp vi phạm liêm chính học thuật đối với người học, người hướng dẫn và phản biện trong đào tạo tiến sĩ” - Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa và Xã hội Nguyễn Đắc Vinh nêu rõ.

Chú trọng chất lượng giáo dục đại học ngoài công lập

Nhấn mạnh quan điểm giáo dục đại học là đi tiên phong trong đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao gắn với đổi mới khoa học, công nghệ, chuyển đổi số, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định cho rằng, giáo dục, pháp luật, sức khỏe là 3 trường hợp phải kiểm định “rất chặt và kỹ”.

Giáo dục đại học giữ vai trò đi tiên phong trong đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao. Ảnh: ST

Theo Phó Chủ tịch Quốc hội, sư phạm là ngành đặc biệt quan trọng, là “máy cái” của nền giáo dục, đào tạo ra những người thầy của những người thầy. Với ngành pháp luật, trước đây, cả nước chỉ có một trường đào tạo nhưng con số này ngày một gia tăng.

Theo thống kê cách đây 2-3 năm, cả nước đã có trên 100 cơ sở đào tạo. Trong đó, nhiều trường đa ngành hiện nay có chuyên ngành đào tạo luật. Thậm chí, có những cơ sở 1 năm chỉ đào tạo vài chục sinh viên, không có giáo trình, không có giảng viên cơ hữu, ảnh hưởng đến chất lượng đào tạo. Vì vậy đề nghị phải sắp xếp lại, nâng cao chất lượng đào tạo đối với ngành học này.

Về ngành chăm sóc sức khỏe, đặc biệt là y dược, y dược học cổ truyền, Phó Chủ tịch Quốc hội cho biết, hiện nay cũng có vài chục đơn vị đào tạo. “Nhiều như vậy thì không biết có đủ thầy, đủ thợ không, có đào tạo bài bản không?” - Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định băn khoăn và cho rằng bắt buộc phải kiểm định chất lượng, nếu không đạt phải rút giấy phép cơ sở đào tạo.

Cùng quan tâm vấn đề này, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính Phan Văn Mãi cho biết, đối với ngành sư phạm, giáo viên phải được tuyển chọn đặc biệt - đó là những người giỏi, có tâm huyết, được đào tạo bài bản và phải có chế độ, chính sách.

Đối với đào tạo bác sĩ, dược sĩ, ông Mãi nêu, vừa qua báo chí có nêu việc đào tạo bác sĩ, dược sĩ ở Việt Nam không giống ai, do đó, ngành y dược cũng phải siết lại chuẩn đào tạo để đáp ứng được nhu cầu chăm sóc sức khỏe nhân dân.

Dưới góc độ khác, Phó Chủ nhiệm Thường trực Ủy ban Kinh tế và Tài chính Lê Quang Mạnh cho rằng, sửa đổi Luật Giáo dục đại học lần này cần chú trọng hơn nữa tới vai trò của giáo dục đại học ngoài công lập.

Ông Mạnh chỉ rõ, thời gian vừa qua, chính sách về xã hội hóa trong giáo dục đại học chưa thực sự hiệu quả, một số ý kiến đánh giá là còn nhiều vấn đề. Thực tế cho thấy, phần lớn các trường tư thục hiện chỉ tập trung vào thương mại hóa dịch vụ giáo dục đại học, tối đa hóa lợi nhuận, mà đôi khi quên mất vai trò rất quan trọng là dịch vụ giáo dục không giống như các loại hàng hóa, dịch vụ thông thường khác, người học không thể đơn thuần chỉ coi như một khách hàng thông thường. Chính vì thế, xã hội hóa trong giáo dục đại học vừa qua ít nhiều gây mất lòng tin về chất lượng đối với người học cũng như gia đình của họ.

“Xã hội hóa không phải chỉ là thu học phí cao hơn hay là tư nhân hóa". Nhấn mạnh điều này, ông Lê Quang Mạnh đề nghị, Dự thảo Luật cần bổ sung các quy định để xác định vai trò của Nhà nước, của Bộ GDĐT trong việc làm "trọng tài", "cầm trịch" đối với chất lượng giáo dục đại học, đặc biệt của khối tư thục và khối đầu tư nước ngoài. Thông qua các hệ thống giám định độc lập, có thể tăng cường hơn nữa việc giám định các chương trình học và có cấp bằng, chứ không phải chỉ tập trung vào giám định các cơ sở giáo dục đại học.

Dự kiến, Dự thảo Luật Giáo dục đại học (sửa đổi) sẽ được Quốc hội xem xét, thông qua tại Kỳ họp thứ 10 tới./.

Đ. KHOA

Nguồn Kiểm Toán : http://baokiemtoan.vn/siet-chat-luong-dao-tao-dai-hoc-42518.html