Siết chặt quản lý hóa đơn điện tử: Doanh nghiệp cần làm gì?

3 giờ trướcBài gốc

Nghị định 70/2024/NĐ-CP, với những sửa đổi, bổ sung quan trọng cho Nghị định 123, đang tạo ra một cuộc chuyển đổi sâu sắc trong công tác quản lý và sử dụng hóa đơn điện tử tại Việt Nam. Không chỉ là những cập nhật nhỏ lẻ, nghị định này mang đến những thay đổi mang tính nền tảng, vừa siết chặt quản lý để tăng cường minh bạch, vừa gỡ vướng cho một số hoạt động thực tiễn của doanh nghiệp.

Trong khuôn khổ chuỗi hội thảo chuyên sâu về chính sách thuế mới năm 2025 do Hiệp hội Kế toán Công chứng Anh quốc (ACCA) tổ chức mới đây, ông Nguyễn Minh Đa - FCCA, Phó Tổng giám đốc Dịch vụ Tư vấn Thuế tại Forvis Mazars Vietnam cho biết, các doanh nghiệp cần nhanh chóng nắm bắt và điều chỉnh quy trình của mình để tuân thủ và tránh các rủi ro xử phạt không đáng có.

Nói "không" với hủy hóa đơn

Theo chuyên gia Nguyễn Minh Đa, một trong những thay đổi mang tính cách mạng nhất của Nghị định 70 là việc chính thức loại bỏ quy định về việc "hủy" hóa đơn điện tử đã cấp mã của cơ quan thuế có sai sót. Trước đây, kế toán có ba lựa chọn là hủy, thay thế hoặc điều chỉnh, thì nay chỉ còn hai phương thức là lập hóa đơn điều chỉnh hoặc lập hóa đơn thay thế.

Sự thay đổi này không chỉ đơn thuần về mặt thuật ngữ mà còn kéo theo một yêu cầu bắt buộc mới nhằm bảo vệ quyền lợi của bên mua. Cụ thể, khi phát sinh việc điều chỉnh hoặc thay thế hóa đơn cho khách hàng là cơ sở kinh doanh, hai bên bắt buộc phải lập văn bản thỏa thuận về việc xử lý sai sót. Quy định này giải quyết triệt để tình trạng "dở khóc dở cười" khi bên bán tự ý điều chỉnh hoặc hủy hóa đơn mà bên mua không hề hay biết, dẫn đến rủi ro trong việc kê khai và hoàn thuế giá trị gia tăng (GTGT).

Ông Nguyễn Minh Đa - FCCA, Phó Tổng giám đốc Dịch vụ Tư vấn Thuế tại Forvis Mazars Vietnam.

Bên cạnh đó, nghị định cũng cho phép doanh nghiệp lập một hóa đơn duy nhất để điều chỉnh hoặc thay thế cho nhiều hóa đơn sai sót của cùng một người mua, phát sinh trong cùng một tháng và có cùng một loại lỗi.

Điều này giúp đơn giản hóa thủ tục hành chính, nhưng đòi hỏi sự rà soát cẩn thận về các điều kiện áp dụng. Quy trình xử lý đối với hàng bán bị trả lại cũng được chuẩn hóa, ưu tiên việc người bán lập hóa đơn điều chỉnh, trừ trường hợp hàng hóa là tài sản phải đăng ký sở hữu thì người mua bắt buộc phải xuất hóa đơn trả hàng", ông Đa thông tin.

Siết chặt quản lý dữ liệu, minh bạch giao dịch

Nghị định 70 thể hiện rõ xu hướng quản lý thuế dựa trên dữ liệu lớn bằng việc mở rộng đối tượng và yêu cầu chi tiết hơn về nội dung hóa đơn. Đáng chú ý, lần đầu tiên, các nhà cung cấp nước ngoài không có cơ sở thường trú tại Việt Nam như Meta, Netflix được phép tự nguyện đăng ký sử dụng hóa đơn GTGT điện tử.

"Đây là một bước tiến lớn, giúp các doanh nghiệp Việt Nam khi thanh toán cho các dịch vụ này sẽ nhận được hóa đơn hợp lệ và được khấu trừ thuế GTGT đầu vào, một vướng mắc tồn tại nhiều năm qua đã được tháo gỡ", chuyên gia đánh giá.

Ở thị trường trong nước, quy định bắt buộc sử dụng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền được áp dụng cho hàng loạt lĩnh vực bán lẻ và dịch vụ trực tiếp đến người tiêu dùng như trung tâm thương mại, siêu thị, nhà hàng, khách sạn.

Song song đó, nội dung trên hóa đơn cũng được yêu cầu chi tiết hơn để tăng cường tính minh bạch và khả năng truy xuất nguồn gốc. Giờ đây, hóa đơn xuất cho cá nhân bắt buộc phải có mã số định danh, hóa đơn vận tải phải ghi rõ biển kiểm soát phương tiện và hành trình, đặc biệt hóa đơn vận chuyển hàng hóa trên sàn thương mại điện tử phải có đầy đủ thông tin người gửi.

Theo chuyên gia, những quy định này không chỉ phục vụ công tác quản lý thuế mà còn góp phần bảo vệ người tiêu dùng, hạn chế tình trạng hàng giả, hàng kém chất lượng.

Ngoài ra, Nghị định 70 cũng mang đến một số điều chỉnh có lợi khác như cho phép xuất hóa đơn xuất khẩu chậm nhất vào ngày làm việc tiếp theo sau ngày thông quan, hay làm rõ thời điểm xuất hóa đơn cho các dịch vụ được đối soát. Tuy nhiên, đi kèm với những thuận lợi là chế tài xử phạt nghiêm khắc. Các hành vi như lập hóa đơn không đúng thời điểm, không đầy đủ nội dung, hay nghiêm trọng hơn là sử dụng hóa đơn không hợp pháp có thể bị phạt tiền từ vài triệu đến hàng chục triệu đồng.

"Do đó, việc hiểu đúng và làm đủ theo các quy định mới không còn là lựa chọn, mà là yêu cầu bắt buộc đối với mọi doanh nghiệp trong giai đoạn hiện nay", Phó Tổng giám đốc Dịch vụ Tư vấn Thuế tại Forvis Mazars Vietnam khuyến nghị.

Nguyệt Minh

Nguồn Doanh Nghiệp : https://doanhnghiepvn.vn/doanh-nghiep/siet-chat-quan-ly-hoa-don-dien-tu-doanh-nghiep-can-lam-gi/20250913101302063