Siết chặt trục lợi nhà ở xã hội: Xử nghiêm 'chạy suất', môi giới đen

2 giờ trướcBài gốc

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính vừa ký Chỉ thị số 34/CT-TTg ngày 11/12/2025 về việc chấn chỉnh, tăng cường minh bạch, phòng ngừa tiêu cực trong việc xét duyệt, mua - bán, cho thuê nhà ở xã hội. Đặc biệt là tình trạng xuất hiện dịch vụ “chạy suất”, môi giới đen thu tiền trái phép của người dân ngày càng tinh vi.

Thời gian vừa qua, nhu cầu nhà ở xã hội tăng mạnh tại các đô thị lớn, hệ thống pháp luật về phát triển và quản lý nhà ở xã hội đã được hoàn thiện đáng kể, tạo hành lang quan trọng để thúc đẩy đầu tư, hỗ trợ người thu nhập thấp có chỗ ở ổn định. Với sự chỉ đạo xuyên suốt của Chính phủ và nỗ lực của nhiều địa phương, hàng loạt dự án nhà ở xã hội đã được triển khai, thu hút sự quan tâm lớn của người dân và lan tỏa chính sách nhân văn “an cư, lạc nghiệp”.

Tuy nhiên, thực tiễn cho thấy tại một số dự án ở Hà Nội, Đà Nẵng, TP.HCM, quá trình xét duyệt, bán, thuê mua nhà ở xã hội đang phát sinh nhiều bất cập. Tình trạng tập trung đông người khi nộp hồ sơ, thiếu điều tiết quy trình, xuất hiện “cò mồi”, môi giới trái phép, hứa hẹn “trúng bốc thăm”, quảng cáo “suất ngoại giao”, hay thậm chí nhận làm hồ sơ “đảm bảo trúng” diễn ra ngày càng công khai.

Điều chỉnh để phòng ngừa tiêu cực trong việc xét duyệt, mua - bán, cho thuê nhà ở xã hội.

Một số trường hợp còn lợi dụng chính sách, nộp hồ sơ nhiều dự án, nhờ người thân đứng tên nhằm tăng khả năng trúng suất. Có dự án công bố giá bán cao hơn mặt bằng chung 30 – 40%, gây hoang mang và đặt ra nghi vấn về tính minh bạch. Công tác hậu kiểm sau khi ký hợp đồng cũng chưa hiệu quả, tiềm ẩn nguy cơ đầu cơ, chuyển nhượng không đúng đối tượng và trục lợi chính sách.

Những biểu hiện trên nếu không được xử lý nghiêm sẽ làm mất niềm tin của người dân, tạo ra thị trường ngầm trong tiếp cận nhà ở xã hội, làm méo mó chủ trương hỗ trợ. Vì vậy, Thủ tướng yêu cầu các địa phương chịu trách nhiệm toàn diện về công tác xét duyệt, bán, cho thuê nhà ở xã hội; đồng thời chấn chỉnh, siết chặt quy trình kiểm tra, xác minh đối tượng.

Theo Chỉ thị, các tỉnh, thành phố phải công khai đầy đủ thông tin dự án ngay sau khi khởi công, gồm chủ đầu tư, địa điểm, số lượng căn hộ, giá tạm tính, thời gian nộp hồ sơ… Việc công khai phải thực hiện trên trang thông tin Sở Xây dựng, UBND cấp xã nơi có dự án và ít nhất một lần trên cơ quan báo chí địa phương nhằm bảo đảm người dân dễ dàng tiếp cận thông tin chính thống.

Đặc biệt, quy trình xét duyệt phải được kiểm tra chặt chẽ để xác minh đúng đối tượng, tránh tình trạng một người nộp hồ sơ nhiều nơi. Danh sách người đủ điều kiện mua, thuê mua phải được công khai minh bạch và cập nhật lên hệ thống điện tử để phục vụ hậu kiểm. Các địa phương cần nghiêm túc thanh tra giá bán, đảm bảo tính đúng – tính đủ theo quy định pháp luật, ngăn chặn hành vi nâng giá bất hợp lý.

Xử lý nghiêm các hành vi môi giới trái phép, “chạy suất”,...

Một trong những điểm nhấn quan trọng của Chỉ thị là xử lý nghiêm các hành vi môi giới trái phép, “chạy suất”, lập hồ sơ ảo, lợi dụng danh nghĩa tư vấn để trục lợi. Các địa phương được yêu cầu phối hợp chặt chẽ với lực lượng công an nhằm rà soát, điều tra và xử phạt nặng những trường hợp quảng cáo suất “ngoại giao”, hứa hẹn can thiệp kết quả bốc thăm, hoặc thu phí làm hồ sơ trái quy định. Đồng thời, phải thiết lập đường dây nóng, tiếp nhận phản ánh của người dân liên quan đến các hành vi tiêu cực để kịp thời xử lý, công bố công khai kết quả nhằm răn đe và tăng tính minh bạch.

Đối với chủ đầu tư, Thủ tướng yêu cầu tuân thủ nghiêm quy trình bán nhà ở xã hội; không được thu tiền đặt cọc ngoài quy định hoặc ủy quyền cho sàn giao dịch, cá nhân trung gian thu hộ. Khi lượng hồ sơ tăng đột biến, chủ đầu tư phải bố trí thêm điểm tiếp nhận, tăng nhân sự hỗ trợ, triển khai xếp hàng trực tuyến để tránh tình trạng chen lấn, quá tải. Trường hợp số lượng hồ sơ vượt quá số căn hộ, chủ đầu tư phải tổ chức bốc thăm công khai với sự giám sát của Sở Xây dựng và khuyến khích có mặt báo chí để đảm bảo minh bạch tuyệt đối.

Người dân được khuyến cáo tuyệt đối không thông qua môi giới mà phải nộp hồ sơ trực tiếp với chủ đầu tư, đồng thời tự kiểm tra điều kiện, kê khai trung thực. Trường hợp phát hiện vi phạm, chuyển nhượng trái phép hoặc đứng tên hộ sẽ bị thu hồi căn hộ, xử phạt hành chính và công khai vi phạm.

Bộ Công an được giao nhiệm vụ xác thực thông tin thu nhập, điều kiện của người nộp hồ sơ; điều tra các đường dây môi giới đen, hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản trong mua bán nhà ở xã hội. Bộ Xây dựng sẽ hoàn thiện cơ sở dữ liệu quốc gia về người đã được hưởng chính sách để phục vụ xét duyệt và hậu kiểm, đồng thời phối hợp truyền thông để hướng dẫn người dân phòng tránh lừa đảo.

Chỉ thị lần này không chỉ mang tính chấn chỉnh kịp thời, mà còn là yêu cầu mạnh mẽ nhằm ngăn chặn triệt để nạn “chạy suất”, môi giới đen và bảo đảm chính sách nhà ở xã hội đến đúng người, đúng nhu cầu. Khi các cơ quan quản lý, chủ đầu tư và người dân cùng thực hiện nghiêm túc, thị trường nhà ở xã hội sẽ minh bạch hơn, công bằng hơn và thực sự phục vụ mục tiêu an sinh.

Hà Chi

Nguồn Kinh tế Môi trường : https://kinhtemoitruong.vn/siet-chat-truc-loi-nha-o-xa-hoi-xu-nghiem-chay-suat-moi-gioi-den-104422.html