Siết đăng kiểm, dịch vụ thuê phụ tùng ô tô nở rộ

7 giờ trướcBài gốc

Đèn là một trong những bộ phận thường được chủ xe “độ, chế” so với nguyên bản của nhà sản xuất

Nở rộ dịch vụ cho thuê phụ tùng, hỗ trợ đăng kiểm

Mỗi năm, cả nước có số lượng không nhỏ xe ô tô phải thực hiện kiểm tra định kỳ tại các trạm đăng kiểm. Đây là công đoạn quan trọng để xác định phương tiện có đủ điều kiện tham gia giao thông. Theo quy định của pháp luật, các xe "độ, chế", lắp thêm phụ kiện không phải của nhà sản xuất, làm sai khác thiết kế của nhà sản xuất đã đăng ký với cơ quan đăng kiểm đều sẽ bị từ chối đăng kiểm.

Trong bối cảnh việc đăng kiểm ô tô đang được siết chặt, bên cạnh các chủ phương tiện nghiêm chỉnh chấp hành quy định về đăng kiểm thì có không ít người tìm cách "lách luật" bằng cách thuê phụ tùng nguyên bản lắp lên xe. Với chiêu thức này, các chủ xe có thể tạm thời thay thế các bộ phận hỏng, không đạt yêu cầu đăng kiểm bằng các phụ tùng đạt tiêu chuẩn, sau đó lại tháo dỡ và trả lại cho các đơn vị cho thuê. Điều này không chỉ tạo ra một thị trường phụ tùng ô tô "ngầm" mà còn gây khó khăn cho công tác kiểm tra, phát hiện và xử lý các hành vi gian lận.

"Có cung ắt có cầu", vậy nên, trên mạng xã hội xuất hiện nhiều hội, nhóm cho thuê phụ tùng - hỗ trợ đăng kiểm. Tại những hội nhóm này, việc trao đổi, thuê phụ tùng xe ô tô diễn ra công khai và khá sôi động. Trong vai một chủ xe muốn thuê một số phụ tùng để "trả xe về zin" trước khi đăng kiểm, phóng viên Báo Phụ nữ Việt Nam đã liên hệ với số điện thoại được treo trên bài đăng tại nhóm "Trao đổi, cho thuê phụ tùng ô tô zin - Hỗ trợ đăng kiểm". Với yêu cầu thuê cản trước, sau; bộ đèn trước, sau; 4 mâm và vỏ của xe ô tô nhãn hiệu Ford Ranger XLS đời 2019, một người đàn ông báo cụ thể mức giá thuê từ 1 triệu đồng đến vài triệu đồng/lượt, tùy từng phụ kiện. Trong đó, phụ kiện đắt nhất là 4 mâm và vỏ được báo giá 5 triệu đồng/lượt. Người này cũng cho biết thêm, mức giá trên chưa bao gồm chi phí tháo gỡ, lắp ráp để đi đăng kiểm.

"Quá trình tháo gỡ, lắp ráp, tùy từng hạng mục, mức độ khó khi thực hiện mà giá tiền công sẽ dao động từ 200.000 đến 400.000 đồng/lượt. Trong trường hợp anh chị ở gần có thể đánh xe đến gara để nhân viên hỗ trợ tháo lắp. Còn nếu anh chị ở xa, chúng em sẽ hỗ trợ, vận chuyển, tháo lắp tận nơi nếu anh chị có nhu cầu. Tất nhiên mức phí sẽ được cộng thêm không đáng kể. Mỗi lượt thuê được tính từ lúc lắp ráp xong đến khi hoàn tất kiểm định, có tem", người này hướng dẫn.

So với trước đây, quy trình đăng kiểm xe ô tô đã được thắt chặt

Anh Nguyễn Hữu Lâm (36 tuổi), kỹ thuật viên của một gara ô tô có địa chỉ tại phường Trần Lãm (TP Thái Bình, tỉnh Thái Bình), chia sẻ, theo quy định mới, nhiều trường hợp "độ, chế", tác động vào những hạng mục liên quan đến kỹ thuật, kết cấu của xe sẽ không qua được khi đi đăng kiểm. Đa số xe bị từ chối đăng kiểm do nâng cấp đèn chiếu sáng trước; thay thế mặt ca-lăng; cản trước, sau hoặc lắp thêm bệ bước hay bodykit... Ở góc độ người dùng, những chi tiết này có tác dụng làm đẹp nhưng lại sai với chứng nhận kiểu loại mà nhà sản xuất đăng ký với Cục Đăng kiểm Việt Nam.

"Trước kia, công việc của những kỹ thuật viên như chúng tôi chủ yếu là sửa chữa, bảo dưỡng xe. Nhưng nay có thêm nhiều khách đến nhờ tháo phụ kiện, lắp lại các trang thiết bị như xe nguyên bản để đi đăng kiểm. Song song với việc hỗ trợ tháo lắp, chúng tôi cũng có nhiệm vụ tư vấn giúp khách hàng chưa rõ những hạng mục phải trả về nguyên bản để có thể được chấp thuận đăng kiểm", anh Lâm chia sẻ.

Cũng theo kỹ thuật viên này, nhu cầu về "zin" của chủ xe tăng cũng đồng nghĩa với việc các gara bận rộn hơn. Với những xe "độ" nhiều, việc tháo, lắp các món phụ kiện cho xe tốn nhiều thời gian, khoảng vài giờ đến nửa ngày. Tiền công cho thợ ở xưởng khoảng 500.000 - 1 triệu đồng và không cố định, tùy vào độ phức tạp của các chi tiết cần tháo, lắp.

Hành vi tiềm ẩn nhiều rủi ro

Việc thuê phụ tùng để đối phó với quy trình đăng kiểm, theo nhiều chủ xe, sẽ giúp họ tiết kiệm được chi phí sửa chữa, bảo dưỡng phương tiện. Tuy nhiên, theo ông Nguyễn Hoàng Đàn (SN 1974, kỹ thuật viên, làm việc tại gara ô tô Sơn Thịnh (phường Phương Canh, quận Nam Từ Liêm, Hà Nội), việc thuê, mượn phụ tùng có thể gây nên những hậu quả khiến chủ phương tiện sẽ phải tốn kém hơn. Cụ thể, những chiếc xe được đưa ra thị trường đều được nhà sản xuất nghiên cứu rất kỹ về thiết kế và độ an toàn. Khi xe được "độ" thì đã bị thay đổi chất lượng và độ an toàn. Việc "độ" xe tiềm ẩn rất nhiều nguy cơ, có thể xảy ra tai nạn giao thông.

"Chẳng hạn, việc thay bóng đèn sai tiêu chuẩn sẽ khiến người đi đường bị chói mắt. Hoặc lốp không đúng kích cỡ làm sai lệch thông số đồng hồ tốc độ. Chưa kể, một số thợ độ xe còn thay đổi công suất động cơ nhằm giúp xe chạy nhanh hơn, dễ đạt tốc độ tối đa, ảnh hưởng không nhỏ tới an toàn giao thông", ông Đàn cho biết.

Một bài đăng cho thuê phụ tùng để “qua mặt” quy trình đăng kiểm trên mạng xã hội

Cũng theo ông Đàn, khi đến hạn đăng kiểm, các chủ xe thường thuê phụ tùng lắp đặt lên xe để đối phó mà không biết rằng, các phụ tùng cho thuê có thể không được thiết kế để sử dụng lâu dài. Việc sử dụng chúng có thể gây hư hỏng thêm cho các bộ phận khác trong hệ thống ô tô. Hệ thống phanh, động cơ, hay các bộ phận quan trọng khác có thể bị ảnh hưởng nghiêm trọng, làm tăng nguy cơ tai nạn.

Dưới góc nhìn pháp lý, luật sư Hà Thị Khuyên (Đoàn Luật sư TP Hà Nội) đánh giá, thuê phụ tùng để đối phó với quy trình đăng kiểm là hành vi vi phạm pháp luật, tiềm ẩn nguy cơ gây mất an toàn khi phương tiện lưu thông, gây ảnh hưởng xấu và xâm phạm đến trật tự quản lý hành chính đối với lĩnh vực đăng ký đăng kiểm phương tiện giao thông. Vì vậy, tùy tính chất và mức độ hành vi vi phạm, chủ phương tiện sẽ bị xử phạt vi phạm hành chính theo quy định pháp luật.

"Việc độ linh kiện làm cho xe không đúng với quy chuẩn kỹ thuật ban đầu sẽ khiến chức năng hoạt động của xe bị ảnh hưởng, thậm chí gây mất an toàn khi tham gia giao thông. Vì thế, cơ quan chức năng từ chối kiểm định là đúng quy định pháp luật. Nếu các chủ xe có hành vi thuê, mượn linh kiện thay thế để qua mắt cơ quan kiểm định nhằm mục đích đăng ký kiểm định thì hành vi này sẽ bị xử phạt vi phạm hành chính theo quy định tại điểm a, khoản 9, Điều 32 Nghị định 168/2024/NĐ-CP của Chính phủ. Mức phạt đối với hành vi này từ 4 - 6 triệu đồng đối với cá nhân và phạt từ 8 - 12 triệu đồng đối với tổ chức là chủ xe ô tô vi phạm", luật sư Hà Thị Khuyên cho biết.

Luật sư Hà Thị Khuyên kiến nghị cơ quan chức năng cần xử lý nghiêm những chủ xe có hành vi thuê, mượn linh kiện để kiểm định; kiểm tra, rà soát các cửa hàng và dịch vụ liên quan đến cho thuê mượn linh kiện kiểm định nhằm chấn chỉnh lĩnh vực này. Nếu để tình trạng thuê mượn linh kiện kiểm định diễn ra tràn lan thì hệ lụy gây mất an toàn của các phương tiện khi tham gia giao thông là rất lớn, gây thiệt hại về người và tài sản nếu các phương tiện này lưu thông trên đường. Luật sư Khuyên phân tích thêm, Điều 601 Bộ luật Dân sự năm 2015 quy định, phương tiện giao thông vận tải cơ giới là nguồn nguy hiểm cao độ, nên việc sử dụng và vận hành phương tiện giao thông phải hết sức chặt chẽ, đúng quy định pháp luật. Khi sử dụng và vận hành phương tiện giao thông (nguồn nguy hiểm cao độ) để xảy ra thiệt hại phải bồi thường cho người bị thiệt hại.

Trường hợp việc độ linh kiện xe dẫn đến xe hoạt động không đúng với chức năng ban đầu, chủ phương tiện điều khiển phương tiện giao thông gây hậu quả chết người, gây thương tích, gây thiệt hại tài sản từ 100 triệu đồng trở lên thì người điều khiển phương tiện sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội "vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ" quy định tại Điều 260 Bộ luật Hình sự năm 2015. Thậm chí có thể bị xem xét về tội "vi phạm quy định về an toàn nơi đông người" theo quy định tại Điều 295 Bộ luật Hình sự năm 2015, nếu việc lắp đặt thêm hoặc thay thế các linh kiện gốc dẫn tới việc chiếc xe có nguy cơ mất an toàn, rủi ro cao khi tham gia giao thông.

Nguyễn Tuấn Khang

Nguồn Phụ Nữ VN : https://phunuvietnam.vn/siet-dang-kiem-dich-vu-thue-phu-tung-o-to-no-ro-20250318145807733.htm