'Siết' xét học bạ, thay đổi tổ hợp: Thí sinh 2026 cần làm gì để không lỡ cơ hội?

7 giờ trướcBài gốc

Làn sóng siết xét học bạ lan rộng

Từ cuối năm 2025, nhiều trường đại học đã công bố phương án tuyển sinh dự kiến năm 2026 với điểm chung là thu hẹp vai trò của xét tuyển học bạ, thay vào đó tăng trọng số cho điểm thi tốt nghiệp THPT và các kỳ thi đánh giá năng lực. Xu hướng này được xem là bước đi nhằm bảo đảm chất lượng đầu vào và tăng tính công bằng giữa thí sinh các vùng miền.

Trường Đại học Sư phạm Hà Nội 2 là một trong những đơn vị có thay đổi mạnh mẽ. Theo phương án dự kiến, năm 2026 trường áp dụng 6 phương thức tuyển sinh, song xét học bạ chỉ còn được sử dụng ở một số ngành đặc thù như Giáo dục mầm non, Giáo dục thể chất, Giáo dục công dân, Sư phạm Tin học, Công nghệ thông tin, Khoa học vật liệu, Việt Nam học… Như vậy, 17 ngành dự kiến không còn xét học bạ. Đồng thời, nhà trường cũng dừng sử dụng kết quả các kỳ thi đánh giá năng lực của một số đại học lớn.

Tương tự, Đại học Công nghiệp TP HCM thông báo từ năm 2026 sẽ không sử dụng học bạ THPT như một phương thức độc lập, thay bằng phương thức xét tuyển tổng hợp, trong đó điểm thi tốt nghiệp THPT và điểm đánh giá năng lực giữ vai trò chủ đạo.

Ở khu vực Duyên hải Nam Trung Bộ, Đại học Nha Trang cho biết không xét tuyển bằng học bạ, không cộng điểm ưu tiên cho chứng chỉ IELTS, đồng thời điều chỉnh tổ hợp xét tuyển theo hướng tất cả đều có môn Toán và Ngữ văn, nhằm đáp ứng yêu cầu chuẩn đầu vào theo quy định mới.

Không chỉ siết xét học bạ, nhiều trường còn điều chỉnh mạnh các tổ hợp xét tuyển, thậm chí loại bỏ những tổ hợp vốn quen thuộc với thí sinh trong nhiều năm. Trường Đại học Công nghệ (Đại học Quốc gia Hà Nội) dự kiến tuyển 4.020 sinh viên cho 20 ngành đào tạo. Ở phương thức xét điểm thi tốt nghiệp THPT, phần lớn các ngành sử dụng các tổ hợp A00, A01 và X06; hai ngành Công nghệ Sinh học và Công nghệ Nông nghiệp bổ sung tổ hợp A02. So với năm trước, trường bỏ các tổ hợp D01, B00 và X26. Với xét tuyển thẳng, trường ưu tiên học sinh đạt giải quốc gia, quốc tế các môn Toán, Lý, Hóa, Tin, Sinh nhưng không xét giải khoa học kỹ thuật.

Ở khối liên ngành, Trường Khoa học Liên ngành và Nghệ thuật (ĐHQG Hà Nội) bỏ hoàn toàn xét học bạ đối với tất cả ngành đào tạo. Thí sinh muốn trúng tuyển buộc phải tham gia các phương thức xét tuyển theo quy định mới.

Xu hướng siết học bạ và điều chỉnh tổ hợp diễn ra đồng loạt từ Bắc vào Nam, cho thấy xét học bạ không còn là con đường “dễ thở” như những năm trước.

Xáo trộn lộ trình ôn thi, thí sinh cần theo sát đề án tuyển sinh

Những thay đổi mạnh về phương thức tuyển sinh diễn ra khi nhiều học sinh đã lựa chọn tổ hợp môn từ đầu lớp 10, khiến không ít em rơi vào thế bị động. Việc bỏ các tổ hợp như C00, A00 hoặc thu hẹp xét học bạ buộc nhiều học sinh phải gấp rút học thêm môn mới để “đổi khối”, làm xáo trộn lộ trình học tập ba năm phổ thông.

Cô Nguyễn Thu Hương, giáo viên THPT tại Nghệ An nhận định: “Siết xét học bạ là xu hướng hợp lý, bởi điểm học bạ giữa các trường, các địa phương không đồng đều. Tuy nhiên, vấn đề là thời điểm và cách triển khai. Nếu thay đổi quá gấp, học sinh sẽ rất áp lực”.

Một hiệu trưởng THPT tại TP HCM cũng lo ngại việc bỏ xét học bạ đột ngột có thể khiến học sinh học lệch, dồn sức cho ba môn xét tuyển, trong khi các môn khác chỉ học đối phó. Theo vị này, học bạ không chỉ là phương thức xét tuyển mà còn phản ánh cả quá trình rèn luyện của học sinh suốt ba năm phổ thông.

Theo kế hoạch tuyển sinh đại học, cao đẳng năm 2026 của Bộ GD&ĐT, các cơ sở đào tạo phải công bố đề án tuyển sinh trước ngày 15/2/2026. Thí sinh đăng ký và điều chỉnh nguyện vọng xét tuyển từ ngày 2/7 đến 17h ngày 14/7/2026.

PGS.TS Nguyễn Đức Sơn, Hiệu trưởng Trường Đại học Sư phạm Hà Nội nhấn mạnh rằng, trong bối cảnh nhiều thông tin không chính thống lan truyền, đề án tuyển sinh trên website chính thức của các trường là nguồn thông tin đáng tin cậy nhất. “Một đề án tuyển sinh có nhiều quy định kỹ thuật. Nếu thí sinh không đọc kỹ, rất dễ mắc sai sót, ảnh hưởng trực tiếp tới quyền lợi của mình”, ông lưu ý.

TS. Nguyễn Tùng Lâm, Chủ tịch Hội đồng Giáo dục Trường THPT Đinh Tiên Hoàng (Hà Nội) cho rằng, công bố sớm là cần thiết nhưng cũng không nên quá cứng nhắc. Điều quan trọng là tạo sự chủ động cho học sinh, đồng thời tránh tình trạng học lệch, chạy theo vài môn trong tổ hợp xét tuyển mà bỏ quên các môn nền tảng khác.

Nhiều giáo viên và phụ huynh cho rằng các thay đổi lớn về phương thức và tổ hợp xét tuyển cần có lộ trình rõ ràng, ổn định tối thiểu hai đến ba năm. Khi thông tin được công bố sớm, học sinh sẽ có đủ thời gian chuẩn bị, thầy cô yên tâm hướng dẫn, giảm áp lực tâm lý trong giai đoạn nước rút.

Đổi mới tuyển sinh là yêu cầu tất yếu để nâng cao chất lượng đào tạo, song một mùa tuyển sinh hiệu quả chỉ thực sự đạt được khi tính minh bạch và quyền lợi của thí sinh được đặt lên hàng đầu. Trong bối cảnh tuyển sinh 2026 nhiều biến động, việc nắm bắt thông tin chính xác, kịp thời và chủ động thích ứng sẽ là “chìa khóa” giúp thí sinh không bỏ lỡ cơ hội vào cánh cửa đại học mơ ước.

Uyên Na

Nguồn Pháp Luật VN : https://baophapluat.vn/siet-xet-hoc-ba-thay-doi-to-hop-thi-sinh-2026-can-lam-gi-de-khong-lo-co-hoi.html