Siêu Trăng tháng 11 tạo ánh sáng rực rỡ phủ khắp bầu trời đêm mai

39 phút trướcBài gốc

Hội Thiên văn Hà Nội (HAS) cho biết, Trăng Hải ly sẽ mọc lên bầu trời từ sau hoàng hôn ngày 5/11 đánh dấu lần Siêu Trăng thứ hai và cũng là lần Siêu Trăng lớn nhất trong năm 2025 này.

Siêu Trăng xuất hiện khi Mặt Trăng đạt pha đầy đủ đúng vào thời điểm nó ở gần Trái Đất nhất trên quỹ đạo (điểm cận địa). Khi đó, Mặt Trăng có thể trông lớn hơn tới 14% và sáng hơn khoảng 30% so với những laà Trăng tròn thông thường khác. Trong lần Siêu Trăng vào ngày 5/11, Mặt Trăng sẽ ở gần Trái Đất hơn trung bình khoảng 27.000 km – khiến nó trở thành một trong những lần Trăng tròn rực rỡ nhất năm.

Siêu Trăng tháng 11 tạo ánh sáng rực rỡ phủ khắp bầu trời đêm mai.

Mặt Trăng bước vào pha trăng tròn lúc 20h19 ngày 5/11 giờ Hà Nội, khoảnh khắc thích hợp để quan sát siêu trăng là lúc nó ở trên đường chân trời phía đông. Ở góc thấp, hiệu ứng quang học khiến Mặt Trăng có vẻ lớn hơn thực tế do bộ não của con người so sánh nó với những điểm mốc gần đó như cây cối hoặc tòa nhà. Vị trí thấp cũng làm Mặt Trăng có màu vàng cam do khí quyển Trái Đất phân tán bước sóng màu xanh dương ngắn hơn, chừa chỗ cho các tông màu ấm. Trong suốt đêm, siêu trăng sẽ nằm gần chòm sao Kim Ngưu.

Với thời điểm đạt cực đại vào buổi tối, người dân Việt Nam hoàn toàn có thể chiêm ngưỡng siêu trăng Hải Ly rõ ràng bằng mắt thường mà không cần kính thiên văn.

Khoảnh khắc hoàng hôn ngày 5/11 được xem là thời điểm vàng để ngắm trăng. Khi đó, ánh sáng Mặt Trời vẫn còn tán xạ trong khí quyển, khiến Mặt Trăng nhuốm sắc hồng cam đặc trưng. Đây là hiệu ứng "ảo ảnh Mặt Trăng", khiến Mặt Trăng trông to hơn và gần hơn so với thực tế.

Nếu thời tiết thuận lợi, người dân khắp Việt Nam đều có thể ngắm trăng rất rõ. Đặc biệt, đêm 5/11, Mặt Trăng sẽ nằm ở khu vực chòm sao Kim Ngưu, gần chòm sao Thất Nữ, tạo nên một khung cảnh thiên văn rực rỡ hiếm có.

Tên gọi "trăng Hải Ly" (Beaver Moon) bắt nguồn từ các bộ lạc bản địa ở Bắc Mỹ. Vào tháng 11 hàng năm, khi mùa đông đang đến gần, những người thợ săn và bộ lạc thường đặt bẫy hải ly để lấy lông và thịt trước khi đầm lầy, sông suối bị đóng băng. Vì thế, họ gọi trăng tròn tháng 11 là "Beaver Moon", hay "trăng Hải Ly".

Trong văn hóa phương Tây, mỗi tháng âm lịch thường được đặt tên theo chu kỳ tự nhiên hoặc hoạt động lao động trong năm. Ví dụ: trăng Mùa Gặt (Harvest Moon) - tháng 9, trùng mùa thu hoạch; trăng Thợ Săn (Hunter's Moon) - tháng 10, mùa săn bắn chuẩn bị cho mùa đông; trăng Hải Ly (Beaver Moon) - tháng 11, mùa làm đập và bắt hải ly; trăng Lạnh (Cold Moon) - tháng 12, báo hiệu mùa đông khắc nghiệt.

Một số vùng khác ở Bắc Mỹ còn gọi trăng tháng 11 bằng những cái tên thi vị như "trăng Than Khóc" (Mourning Moon), "trăng Băng Giá" (Frost Moon) hay "trăng Từ Vực Sâu Tăm Tối" (Moon from the Depths of Darkness), thể hiện cảm thức u tịch, lạnh lẽo của thiên nhiên cuối thu, đầu đông.

Không chỉ mang ý nghĩa thời tiết, trăng Hải Ly còn tượng trưng cho tinh thần chuẩn bị, xây dựng và bảo vệ, đúng như tập tính của loài hải ly - chăm chỉ dựng đập trước mùa băng giá. Vì vậy, nhiều nền văn hóa xem trăng Hải Ly như một lời nhắc nhở về sự cần cù, khéo léo và ý chí sinh tồn trước thử thách của thiên nhiên.

Tô Hội

Nguồn SK&ĐS : https://suckhoedoisong.vn/sieu-trang-thang-11-tao-anh-sang-ruc-ro-phu-khap-bau-troi-dem-mai-169251104110355196.htm