Lần đầu tiên trong đời học 'nhẫn' để bán hàng
Vũ Khánh Linh (2005), sinh viên năm 3, Trường Đại học Kinh tế - Đại học Quốc gia Hà Nội, làm nhân viên bán hàng thời vụ tại một quầy bánh Trung Thu ở phường Cầu Giấy. Mỗi tuần cô nhận khoảng 4 ca, mỗi ca 7 tiếng từ 8 giờ sáng đến 15 giờ chiều. Đây là công việc đầu tiên của Khánh Linh từ khi lên đại học.
“Trước đây mình chưa từng đi làm bao giờ cũng bởi tính cách tự ti và rụt rè của bản thân và khi tìm việc trên mạng mình cũng lo lừa đảo. Công việc này là mình được người quen giới thiệu nên cũng an tâm đi làm,” Linh chia sẻ.
Vũ Khánh Linh chia sẻ: “Lần đầu đứng quầy bánh Trung Thu thực sự giúp mình cải thiện tốt kĩ năng giao tiếp với mọi người xung quanh.”
Vũ Khánh Linh đứng sau quầy bán bánh, hai tay liên tục bê bánh lên kệ và sắp xếp hộp quà theo thứ tự. Khi khách đến, cô giới thiệu sản phẩm, giải thích từng loại bánh, lần đầu tiên trong đời học cách “nhẫn nại” để bán được hàng. Vào những giờ cao điểm, Linh liên tục di chuyển từ kệ này sang kệ khác, tay vừa tính tiền, vừa gói hàng.
“Khoản thu nhập từ 200.000 đồng/ca không lớn so với nhu cầu sinh hoạt, nhưng với mình, qua trải nghiệm này, mình thấy bản thân ‘rạn’ người hơn, tự tin hơn, học được cách giao tiếp với khách hàng để làm sao bán được sản phẩm. Mình cũng làm việc khi có đơn đặt hàng từ các công ty. Sau này, những kết nối đó sẽ hữu ích cho việc đi thực tập của mình.” Khi được hỏi về khoản tiền kiếm được, Khánh Linh cho biết sẽ gửi tiết kiệm để phục vụ cho những dự định lớn hơn trong tương lai của bản thân.
Mỗi khách hàng là một câu chuyện khi giới thiệu sản phẩm
Mai Thị Mỹ Duyên (2005), sinh viên ngành Du lịch, Trường Đại học Tài nguyên và Môi trường Hà Nội, bán hàng tại quầy bánh Trung Thu trong siêu thị AEON Xuân Thủy. Ca làm của Duyên kéo dài 5 tiếng, ca sáng từ 7 giờ đến 12 giờ, ca chiều từ 13 giờ đến 18 giờ, hợp đồng ghi rõ không phải tăng ca, với mức lương 29.000 đồng/giờ.
Mai Thị Mỹ Duyên cẩn thận xếp từng hộp bánh ngay ngắn trên kệ, chuẩn bị cho khách hàng đến mua.
“Đây là trải nghiệm để vừa kiếm thêm thu nhập, vừa được va chạm với xã hội. Trước đây mình làm quán nước nên đã có kinh nghiệm giao tiếp, nhưng bán bánh Trung Thu đông khách hơn vào các giờ cao điểm giúp mình rèn thêm kỹ năng xử lý tình huống và chăm sóc khách hàng,” Duyên chia sẻ.
Dù là sinh viên năm 4, đây là lần đầu tiên Nguyễn Thị Thảo đi làm thực tế.
Nguyễn Thị Thảo (2004), sinh viên Trường Đại học Tài nguyên và Môi trường, nhận công việc bán bánh qua Facebook. Ca làm của Thảo khoảng 5 tiếng buổi tối từ 17 giờ 30 phút đến 22 giờ 30 phút, lương khoảng 30.000 đồng/giờ. Với Thảo, ý nghĩa lớn nhất không phải là tiền lương, mà là môi trường để làm việc: "Trong ngành Du lịch, kỹ năng nói chuyện rất quan trọng. Đứng bán bánh, tiếp xúc với khách hàng giúp mình tự tin hơn và biết cách ứng xử với nhiều đối tượng khác nhau. Có khách mua bánh mang đi biếu, có khách chọn mua về gia đình, mỗi tình huống khác nhau lại yêu cầu cách giao tiếp riêng cho phù hợp."
Công việc thời vụ đem đến trải nghiệm giá trị
Theo quan sát, hầu hết các quầy bánh Trung Thu đều tuyển sinh viên làm thời vụ. Nguyên nhân chính là nhu cầu lao động tăng cao trong mùa vụ, trong khi sinh viên có thể làm việc ngắn hạn, linh hoạt và dễ tiếp cận công việc. Mức lương trở thành khoản bổ sung đáng kể cho sinh hoạt phí, quần áo hay những dự định cá nhân cho sinh viên.
Thị trường lao động dịp Tết Trung Thu mỗi năm trở nên nhộn nhịp và trở thành lựa chọn thời vụ phổ biến của sinh viên.
Công việc này không chỉ giúp kiếm thêm thu nhập, mà còn rèn luyện sức chịu đựng và kỹ năng làm việc liên tục. Sinh viên vừa thuyết phục khách mua hàng, vừa giới thiệu sản phẩm, bày biện bánh lên kệ sao cho đẹp mắt và kiểm soát số lượng hàng hóa. Khi quầy đông khách, các bạn di chuyển nhanh giữa các kệ, tính tiền, ghi đơn hàng đặt trước, đồng thời quan sát nhu cầu và sở thích của từng khách hàng để tư vấn phù hợp.