Báo cáo mới của Đại học Harvard về tình trạng “lạm phát điểm số” đã khiến nhiều sinh viên phản ứng dữ dội, thậm chí bật khóc vì lo ngại phải học tập nghiêm túc hơn. Ảnh: Reuters
Theo The Harvard Crimson - nhật báo của Đại học Harvard, báo cáo mới của nhà trường vừa công bố đã đề xuất “khôi phục tính liêm chính trong hệ thống đánh giá”, sau khi điểm trung bình của sinh viên đã tăng cao đến mức “phi thực tế”. Hiện tại, điểm trung bình ở Harvard là điểm A.
Đây là nỗ lực nhằm đảo ngược tình trạng “lạm phát điểm số” kéo dài suốt nhiều năm, khiến việc phân biệt năng lực giữa sinh viên trở nên gần như bất khả thi. Không chỉ Harvard, nhiều trường đại học danh tiếng khác của Mỹ cũng đối mặt với hiện tượng tương tự, khi tấm bằng đại học dần trở thành biểu tượng địa vị xã hội hơn là minh chứng cho năng lực học thuật.
Theo các chuyên gia giáo dục, điều này bắt nguồn từ sự thay đổi trong cách tiếp cận giáo dục đại học suốt hai thập kỷ qua. Khi các trường danh tiếng trở nên đắt đỏ và quy trình tuyển sinh ngày càng khắt khe, những hồ sơ “hoàn hảo” được nhào nặn kỹ lưỡng bởi các cố vấn tuyển sinh cho giới nhà giàu đã khiến giá trị thật của tấm bằng bị “phai nhạt”. Bảng điểm Harvard, trong bối cảnh đó, không còn phản ánh quá trình học tập mà chỉ là tấm vé bước vào tầng lớp tinh hoa.
Ở nơi được xem là đỉnh cao của học vấn toàn cầu, sinh viên Harvard lại bật khóc khi biết rằng họ sẽ phải… học thật.
Tuy nhiên, đề xuất siết chặt quy chuẩn đánh giá đã khiến nhiều sinh viên rơi vào khủng hoảng. The Harvard Crimson dẫn lời một số sinh viên:
“Cả ngày hôm đó tôi khóc. Tôi bỏ học hôm thứ Hai và chỉ nằm khóc vì cảm thấy mình đã nỗ lực rất nhiều mà điểm số lại bị siết chặt hơn. Thật sự đau lòng”.
“Điều làm nên bản sắc của sinh viên Harvard là sự năng động trong các hoạt động ngoại khóa. Giờ chúng tôi phải gạt bỏ tất cả để tập trung vào học tập, điều đó phá vỡ chính khái niệm về Harvard”.
Một sinh viên khác thậm chí nói rằng việc tăng tiêu chuẩn đánh giá khiến “không thể kỳ vọng ai còn yêu thích việc học khi nỗi lo bị chấm điểm khắt khe luôn thường trực”.
Những phản ứng đầy cảm xúc ấy nhanh chóng trở thành tâm điểm tranh luận trên mạng xã hội. Nhiều người cho rằng sinh viên Harvard đang thể hiện sự yếu đuối, thậm chí là “sốc văn hóa học tập”, khi phải đối mặt với yêu cầu học thật, thi thật.
Nhiều người cho rằng sinh viên Harvard đang bị “sốc văn hóa học tập”, khi phải đối mặt với yêu cầu học thật, thi thật. Ảnh: Getty Images
Tuy nhiên, một số nhà quan sát cho rằng cảm giác bị “phản bội” của sinh viên Harvard cũng có phần dễ hiểu. Thế hệ hiện nay lớn lên trong môi trường giáo dục được thiết kế xoay quanh việc đạt thành tích: từ điểm số, hoạt động ngoại khóa đến hồ sơ tuyển sinh. Khi đã vượt qua kỳ thi gắt gao để vào Harvard, nhiều người coi đó là “phần thưởng” cho những năm tháng nỗ lực, chứ không phải khởi đầu của một chặng đường thử thách mới.
Nhưng sự cảm thông dành cho họ, nếu có, cũng chỉ dừng ở mức giới hạn. Bởi hệ quả của việc “nới lỏng” đã rõ ràng: nhiều sinh viên tốt nghiệp từ các trường danh tiếng nhưng vẫn thiếu tư duy phản biện, kỹ năng thực hành và khả năng chịu áp lực. Họ bước ra thế giới thực mà chưa từng trải qua thất bại hay thử thách nghiêm túc nào.
Trong nhiều năm qua, đại học ở Mỹ được quảng bá như hành trình “tự khám phá bản thân” - một giai đoạn chuyển tiếp nhẹ nhàng trước khi vào đời. Nhưng nếu không bao gồm cả việc nhận ra giới hạn và thiếu sót của chính mình, “hành trình khám phá” ấy chỉ là một kỳ nghỉ bốn năm. Thực tế, nhiều nhà giáo dục tin rằng những thất bại, áp lực và tiêu chuẩn nghiêm ngặt mới là yếu tố hình thành bản lĩnh của người học.
Câu chuyện ở Harvard vì thế trở thành một tấm gương phản chiếu cho vấn đề rộng lớn hơn của giáo dục Mỹ: liệu các trường đại học danh tiếng có đang đào tạo ra những cá nhân thực sự sẵn sàng cho thế giới đầy cạnh tranh ngoài kia, hay chỉ đang sản xuất những “sinh viên ưu tú” về danh xưng nhưng yếu về năng lực?
Hồng Nhung