Sinh viên Trung Quốc tại Mỹ bối rối với chính sách visa của ông Trump

một ngày trướcBài gốc

Ngày 28-5, Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio nói rằng Bộ Ngoại giao Mỹ sẽ phối hợp với Bộ An ninh Nội địa để tiến hành thu hồi visa (thị thực), nhắm đến sinh viên Trung Quốc, “bao gồm những người có liên hệ với đảng Cộng sản Trung Quốc hoặc đang theo học các ngành trọng yếu”.

Diễn biến trên gây ra sự hoang mang lớn trong cộng đồng sinh viên Trung Quốc tại Mỹ. Theo giới quan sát, việc chính quyền Mỹ không đưa ra chi tiết về nhóm sinh viên sẽ bị ảnh hưởng khiến các sinh viên càng thêm bối rối.

Anh Anso - một nghiên cứu sinh người Trung Quốc đang theo học ngành ngoại giao tại ĐH Georgetown (Mỹ) - nói với Al Jazeera rằng anh “đau lòng” khi nghe tin visa sinh viên Trung Quốc bị chính quyền Mỹ nhắm đến. Anh Anson nói rằng anh cảm thấy không chắc chắn về tương lai của những sinh viên, học viên như anh.

“Chắc chắn có một mức độ bất ổn và lo lắng đang hiện hữu trong chúng tôi” - anh Anson nói.

Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio. Ảnh: THE NEW YORK TIMES

Sự hoài nghi ngày càng lớn

Theo Al Jazeera, đây không phải lần đầu tiên chính quyền Tổng thống Donald Trump nhắm vào sinh viên Trung Quốc. Năm 2018, trong nhiệm kỳ đầu tiên của ông Trump, Bộ Tư pháp Mỹ đã khởi động sáng kiến mang tên “China Initiative” với mục tiêu chống lại “hành vi đánh cắp bí mật thương mại, tấn công mạng và hoạt động gián điệp kinh tế”.

Tuy nhiên, một phân tích của Viện Công nghệ Massachusetts (MIT) cho thấy chương trình này chủ yếu nhắm vào các nhà nghiên cứu và học giả gốc Hoa. Sáng kiến này đã bị chính quyền Tổng thống Joe Biden chấm dứt vào tháng 2-2022.

Theo ông Kyle Chan – nhà nghiên cứu về Trung Quốc tại ĐH Princeton (Mỹ), tuyên bố mới nhất từ chính quyền Mỹ đã “gây chấn động và gieo rắc nỗi sợ hãi tại khắp các khuôn viên đại học trên toàn nước Mỹ”.

Sự bất an này càng được khuếch đại sau những chiến dịch gây áp lực gần đây của ông Trump nhằm vào các trường đại học Mỹ – gần nhất là nỗ lực nhằm thu hồi quyền tuyển sinh quốc tế của ĐH Harvard.

“Tôi nghĩ sự mập mờ là một phần trong chiến lược của chính quyền ông Trump, bởi điều này không thật sự hướng đến một chính sách cụ thể nào cả. Tôi không cho rằng cuối cùng đây là vấn đề về an ninh quốc gia hay nhằm truy tìm vài cá nhân thật sự có thể gây rủi ro” - ông Chan nêu quan điểm.

Có thể tác động đến Mỹ

Chính quyền Mỹ vẫn chưa làm rõ phạm vi của kế hoạch thu hồi visa, cũng như cách chính quyền sẽ xác định những sinh viên “có liên hệ với đảng Cộng sản Trung Quốc hoặc đang theo học các lĩnh vực trọng yếu”.

Trả lời báo chí ngày 29-5, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ Tammy Bruce cũng không cung cấp thêm nhiều chi tiết, chỉ nói rằng bộ “sẽ tiếp tục sử dụng mọi công cụ để đảm bảo rằng chúng tôi biết rõ ai đang muốn nhập cảnh vào Mỹ và liệu họ có nên được phép nhập cảnh hay không”.

“Điều tôi có thể khẳng định thêm là Mỹ sẽ không dung thứ cho việc... lợi dụng các trường đại học Mỹ hay đánh cắp nghiên cứu, tài sản trí tuệ hoặc công nghệ của Mỹ để phát triển sức mạnh quân sự, thực hiện các hoạt động tình báo, hoặc đàn áp những tiếng nói đối lập” - bà Bruce nói.

Theo ông Cole McFaul - nhà phân tích tại Trung tâm An ninh và Công nghệ Mới nổi thuộc ĐH Georgetown (Mỹ), mức độ gián đoạn của việc siết chặt visa đối với sinh viên Trung Quốc sẽ phụ thuộc vào cách chính sách này được triển khai cụ thể trong thực tế.

“Tôi hy vọng đây sẽ là một hành động có mục tiêu, dựa trên bằng chứng và đánh giá rủi ro chính xác, đồng thời cân nhắc giữa chi phí và lợi ích” - ông McFaul nói.

“Tuy nhiên, tôi lo ngại rằng chính sách này sẽ dẫn đến việc thu hồi thị thực trên diện rộng đối với các sinh viên Trung Quốc theo học các ngành STEM” - ông McFaul nói, đề cập đến nhóm ngành khoa học, công nghệ, kỹ thuật và toán học.

Chuyên gia này lưu ý rằng khoảng 80% trong số 277.000 sinh viên Trung Quốc theo học tại Mỹ mỗi năm đang học các ngành STEM – một “nguồn tài năng cực kỳ quan trọng” từ Trung Quốc vào Mỹ trong suốt 40 năm qua.

Ông McFaul cũng cho biết phần lớn các tiến sĩ người Trung Quốc trong lĩnh vực STEM thường ở lại Mỹ sau khi tốt nghiệp. Đây là điều mà ông coi là một lợi ích lớn khác cho nước Mỹ.

“Câu hỏi là, ai sẽ bị coi là đang làm việc trong lĩnh vực công nghệ trọng yếu? Khoa học đời sống có được tính không? Tôi nghĩ là có. Khoa học vật lý thì sao? Cũng có. Khoa học máy tính có quan trọng không? Kỹ thuật có quan trọng không?” - ông McFaul nêu vấn đề.

“Nếu vậy, sẽ có một viễn cảnh trong đó phần lớn sinh viên Trung Quốc không còn được phép học tập tại Mỹ. Điều này sẽ là một mất mát to lớn và gây gián đoạn nghiêm trọng cho hệ sinh thái khoa học – công nghệ của nước Mỹ” - vị chuyên gia nói thêm.

Lo lắng chờ động thái tiếp theo

Khi chính sách vẫn còn mơ hồ, nhiều sinh viên Trung Quốc tại Mỹ cho biết họ đang dõi theo những thay đổi từ chính quyền ông Trump.

Người dân chờ bên ngoài Đại sứ quán Mỹ tại thủ đô Bắc Kinh (Trung Quốc) ngày 29-5. Ảnh: THE NEW YORK TIMES

Cô Su - 23 tuổi, hiện đang học cao học ngành phân tích ứng dụng tại ĐH Columbia (Mỹ) - cho biết đã nhanh chóng thay đổi kế hoạch về Trung Quốc nghỉ hè do tình hình bất ổn.

“Tôi sợ rằng nếu về Trung Quốc, tôi sẽ không thể quay lại Mỹ kịp khi năm học bắt đầu” - cô Su nói.

“Khi ông Trump đưa ra thông báo gì đó, chúng tôi không bao giờ biết liệu nó có thực sự được áp dụng hay không. Mọi thứ luôn thay đổi” - cô nói thêm.

Anh Deng - một nghiên cứu sinh tại ĐH Georgetown - cho biết về tổng thể anh đồng ý rằng cần có cải cách để giải quyết các vấn đề liên quan ảnh hưởng của Trung Quốc trong giới học thuật Mỹ. Tuy nhiên, anh cho rằng cách tiếp cận hiện nay của chính quyền Mỹ chưa thỏa đáng.

Phản ứng của Trung Quốc sau động thái của Mỹ

Trung Quốc ngày 29-5 đã lên án động thái từ chính quyền Mỹ liên quan visa của sinh viên Trung Quốc, cho rằng đây là hành động “mang tính chính trị và phân biệt đối xử”.

“Mỹ đã vô lý hủy visa của sinh viên Trung Quốc dưới danh nghĩa ý thức hệ và quyền lợi quốc gia. Trung Quốc kiên quyết phản đối điều này và đã đưa ra phản đối chính thức với phía Mỹ” - theo người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Mao Ninh.

Bà Mao nói thêm rằng hành động của chính phủ Mỹ đã “gây tổn hại nghiêm trọng” đến quyền lợi của sinh viên Trung Quốc và ảnh hưởng tiêu cực đến hoạt động giao lưu văn hóa bình thường giữa Washington và Bắc Kinh.

“Cách làm mang tính chính trị và phân biệt đối xử này của Mỹ đã vạch trần sự giả dối của cái gọi là tự do và cởi mở mà Mỹ luôn rao giảng” - bà Mao nói.

Người phát ngôn cũng cho rằng động thái này đã “gây tổn hại thêm đến hình ảnh quốc tế, hình ảnh quốc gia và uy tín quốc gia của Mỹ”.

Mỹ chưa bình luận về phản ứng của Trung Quốc.

THẢO VY

Nguồn PLO : https://plo.vn/sinh-vien-trung-quoc-tai-my-boi-roi-voi-chinh-sach-visa-cua-ong-trump-post852604.html