Ngày 16-6, Viện Nghiên cứu Hòa bình Quốc tế Stockholm (SIPRI - Thụy Điển) công bố báo cáo thường niên về tình hình vũ khí hạt nhân toàn cầu, cho thấy các cường quốc đang đẩy mạnh hiện đại hóa và mở rộng kho vũ khí, theo hãng tin Reuters.
SIPRI cảnh báo rằng thời kỳ cắt giảm kho vũ khí hạt nhân kéo dài từ sau Chiến tranh Lạnh đang dần kết thúc, thay vào đó là xu hướng tăng cường đầu đạn, phát triển công nghệ mới và từ bỏ các thỏa thuận kiểm soát vũ khí.
Theo SIPRI, tính đến tháng 1-2025, thế giới có khoảng 12.241 đầu đạn hạt nhân, trong đó khoảng 9.614 đầu đạn đang nằm trong kho dự trữ quân sự và sẵn sàng được sử dụng.
SIPRI nói rằng hiện có 9 quốc gia sở hữu vũ khí hạt nhân, gồm: Mỹ, Nga, Trung Quốc, Anh, Pháp, Ấn Độ, Pakistan, Triều Tiên và Israel. Trong số này, hầu hết đang tiếp tục các chương trình hiện đại hóa hạt nhân sâu rộng.
Nga và Mỹ chiếm gần 90% tổng số vũ khí hạt nhân toàn cầu. Cả hai duy trì kho đầu đạn sẵn sàng sử dụng tương đối ổn định trong năm 2024, nhưng vẫn đang triển khai chương trình nâng cấp lớn.
Theo SIPRI, Trung Quốc tăng từ 410 lên 500 đầu đạn chỉ trong một năm và lần đầu tiên có thể triển khai một số đầu đạn trong thời bình.
Anh duy trì số đầu đạn là 225 nhưng dự kiến sẽ nâng lên 260 đầu đạn trong tương lai.
Pháp hiện sở hữu khoảng 290 đầu đạn hạt nhân.
Bức ảnh này cho thấy tên lửa Hatf-IV (Shaheen-1) có thể bắn trúng mục tiêu cách xa tới 700 km, khi nó được phóng vào ngày 8-12-2004. Ảnh: AFP.
Ấn Độ và Pakistan đều đang mở rộng các hệ thống phân phối hạt nhân. Ấn Độ mở rộng nhẹ kho đầu đạn năm 2023. Cả hai nước cũng phát triển khả năng gắn nhiều đầu đạn trên một tên lửa.
Triều Tiên được SIPRI ước tính đã lắp ráp khoảng 50 đầu đạn, và có đủ vật liệu để sản xuất tới 90 đầu đạn. Năm 2023, nước này thử nghiệm tên lửa hành trình mang đầu đạn hạt nhân và tên lửa đạn đạo phóng từ một hầm phóng thô sơ, dù không tiến hành vụ thử hạt nhân nào.
“Mặc dù tổng số đầu đạn toàn cầu tiếp tục giảm do tháo dỡ vũ khí thời Chiến tranh Lạnh, nhưng số lượng đầu đạn sẵn sàng hoạt động lại gia tăng hàng năm – một xu hướng đáng lo ngại có thể tiếp tục và tăng tốc trong những năm tới” - Giám đốc SIPRI Dan Smith cảnh báo.
Trong phần giới thiệu của Niên giám SIPRI 2025, ông Smith cảnh báo về viễn cảnh của một cuộc chạy đua vũ trang hạt nhân mới mang theo "nhiều rủi ro và bất ổn hơn" so với thời Chiến tranh Lạnh — chủ yếu là do sự trỗi dậy của trí tuệ nhân tạo và các công nghệ mới trong lĩnh vực năng lực mạng và tài sản không gian, theo đài DW.
NGUYỄN DUY