Siro ho nhiễm độc và lỗ hổng quản lý dược phẩm Ấn Độ

10 giờ trướcBài gốc

Nghi ngại đối với sản phẩm siro ho của Ấn Độ

Hơn 20 trường hợp trẻ em tử vong trong vài tuần qua tại hai bang Madhya Pradesh và Rajasthan của Ấn Độ là những nạn nhân mới nhất của các loại thuốc ho có chứa độc, được sản xuất tại chính nước này. Trong 6 năm qua, ít nhất 5 vụ việc tử vong hàng loạt liên quan tới siro ho đã xảy ra tại khu vực Nam Á và châu Phi. Trong đó, đáng chú ý nhất là vụ 66 trẻ em Gambia thiệt mạng năm 2022 sau khi sử dụng siro ho của công ty dược phẩm Maiden có trụ sở tại Ấn Độ.

Ảnh minh họa: The hindu

Cùng năm đó, 68 đứa trẻ ở Uzbekistan cũng không qua khỏi vì loại thuốc giảm ho đường uống có xuất xứ từ quốc gia Nam Á. Đây là hai vụ việc điển hình khiến các sản phẩm siro ho của Ấn Độ được cảnh giác đặc biệt trên thị trường thế giới. Bê bối thuốc ho đã trở lại sau khi người ta tìm ra rằng loại siro được sử dụng lần này chứa 48,6% diethylene glycol, một dung môi công nghiệp độc hại không bao giờ được phép có trong thuốc. Hóa chất này gây ra tình trạng suy thận cấp cho tất cả trẻ vừa bị tử vong.

Sự cố y tế mới nhất phơi bày vấn đề tồn tại trong ngành công nghiệp dược Ấn Độ nhiều năm qua và yếu kém trong cách cơ quan quản lý giám sát các nhà sản xuất và phân phối mặt hàng này. Bất chấp việc nhà chức trách nhiều lần hứa hẹn cải cách, siro bị nhiễm độc vẫn xuất hiện trở lại - phản ánh một thị trường thuốc bị phân mảnh ra nhiều tầng lớp chất lượng, giá cả. Theo các chuyên gia, thực tế cho thấy hệ thống quản lý tại Ấn Độ có thể đã không đủ năng lực để giám sát hàng trăm loại siro giá rẻ, thường không được phê duyệt do các công ty dược phẩm nhỏ sản xuất và bán không cần đơn. Vài ngày sau những ca tử vong trẻ em mới nhất, Bộ Y tế và Phúc lợi gia đình Ấn Độ đã kêu gọi sử dụng “hợp lý” các loại thuốc này - thực chất là cảnh báo các bác sĩ cần thận trọng hơn khi kê đơn cho trẻ nhỏ, tránh lạm dụng các loại thuốc dạng uống này. Giới chức cũng bắt đầu thu giữ các mẫu siro, đình chỉ và cấm bán, đồng thời ra lệnh điều tra.

Nhưng đó mới chỉ là phần nổi của tảng băng. Đằng sau đó là việc cơ quan chức năng bất lực trước cơn lốc lợi nhuận của ngành hàng này. Theo Market Research Future, thị trường siro ho của Ấn Độ dự kiến sẽ tăng vọt từ 262 triệu USD vào năm 2024 lên 743 triệu USD vào năm 2035, với tốc độ tăng trưởng kép hàng năm là 9,9%. Lợi nhuận và thị phần là điều mà bất cứ nhà sản xuất nào cũng chạy đua. Họ cạnh tranh nhau bằng giá cả và những sản phẩm dưới tiêu chuẩn.

Nhưng điều này sẽ không xảy ra nếu Ấn Độ và người dân Ấn Độ có thể từ bỏ nỗi ám ảnh với siro ho. Trong nhiều thập kỷ, các bác sĩ đã kê đơn và bệnh nhân đã dùng, mặc dù hầu hết siro ho đều không có tác dụng và thậm chí có thể gây hại nghiêm trọng. Được quảng cáo là thuốc giảm đau họng nhanh chóng và cắt các cơn ho dai dẳng, những loại siro ngọt này kết hợp đường, chất tạo màu và hương liệu với một hỗn hợp các chất kháng histamine, thuốc thông mũi và long đờm. Về lý thuyết, mỗi thành phần đều có một tác dụng: một thành phần làm khô dịch tiết, một thành phần khác làm loãng đờm, và thành phần thứ ba làm giảm phản xạ ho. Nhưng trên thực tế, bằng chứng về tác dụng của chúng còn rất hạn chế. Hầu hết các cơn ho đều tự khỏi sau vài ngày. Sự lạm dụng của người tiêu dùng càng khiến cho các nhà sản xuất chạy đua để thu lợi nhuận.

Hướng xử lý của Ấn Độ

Sự cố y tế liên quan tới 3 loại siro ho tại Ấn Độ lần này xảy ra chỉ 5 tháng sau khi các cơ quan quản lý Ấn Độ đưa ra các biện pháp an toàn mới được thiết kế đặc biệt để ngăn chặn chính xác những thảm kịch này. Vào tháng 4, Bộ Y tế và Tổ chức Kiểm soát Tiêu chuẩn Thuốc Trung ương (CDSCO) Ấn Độ đã cấm một số công thức siro ho cho trẻ em dưới 4 tuổi, với lý do có nguy cơ gây ngộ độc. Sau thảm kịch gần đây, cơ quan này đã ban hành một chỉ thị khẩn cấp nhắc nhở các nhà sản xuất về tầm quan trọng đặc biệt của việc kiểm tra nguyên liệu đầu vào sản xuất. Họ cho biết các cuộc kiểm tra cho thấy "các nhà sản xuất không tiến hành kiểm tra từng lô" để xem mọi thành phần thiết yếu có an toàn hay không.

Sau sự cố, các địa phương tại Ấn Độ cũng đồng loạt ban hành các lệnh cấm, tịch thu và đình chỉ bán với lô thuốc của các hãng dược có liên quan. Cơ quan quản lý cũng đã ra lệnh xét nghiệm rộng rãi các mẫu siro ho ở tất cả các quận, huyện. Bộ Y tế Ấn Độ cũng đã ban hành khuyến cáo với các bang không kê đơn thuốc ho/cảm lạnh cho trẻ em dưới 2 tuổi và sử dụng biện pháp hạn chế cho trẻ em dưới 5 tuổi. Người ta cũng đã thành lập các hội đồng chuyên gia để điều tra nguyên nhân gốc rễ, rà soát các lỗ hổng pháp lý và đề xuất các biện pháp khắc phục. Trước những diễn biến này, sự hoang mang của công chúng là điều dễ hiểu. Vì vậy, điều cần thiết lúc này là tăng cường truyền thông để nâng cao nhận thức của cộng đồng về cách nhận biết thuốc có nguy cơ gây độc và sử dụng đúng, tránh lạm dụng.

Ảnh hưởng đến vị thế “nhà thuốc của thế giới” của Ấn Độ

Việc Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) cảnh báo ba loại siro ho nhiễm độc sản xuất tại Ấn Độ một lần nữa làm dấy lên lo ngại về chất lượng dược phẩm của quốc gia được mệnh danh là “Nhà thuốc của thế giới”. Người tiêu dùng thế giới có thể đặt câu hỏi cơ bản: nếu ngay ở thị trường nội địa, Ấn Độ kiểm soát chất lượng còn lỏng lẻo, thì làm sao có thể đảm bảo khi xuất khẩu sang các thị trường khó tính?

Sự cố không chỉ đe dọa trực tiếp tới sức khỏe cộng đồng mà còn giáng một đòn mạnh vào uy tín quốc tế của ngành dược Ấn Độ – vốn được xây dựng trên nền tảng giá rẻ, năng lực sản xuất lớn và niềm tin về chất lượng thuốc generic – loại thuốc tương tự với thuốc biệt dược gốc nhưng giá rẻ hơn đáng kể. Trong ngắn hạn, hình ảnh của Ấn Độ sẽ bị ảnh hưởng khi các quốc gia nhập khẩu có thể sẽ thắt chặt kiểm tra, áp đặt thêm rào cản kỹ thuật và tạm thời dè dặt với các sản phẩm dược “Made in India”.

Tuy nhiên, mức độ tổn hại lâu dài sẽ phụ thuộc vào cách chính phủ và doanh nghiệp Ấn Độ phản ứng. Nếu nước này xử lý minh bạch, truy trách nhiệm rõ ràng, đồng thời cải tổ hệ thống kiểm soát chất lượng, tăng cường tiêu chuẩn sản xuất và hợp tác với các cơ quan quốc tế, niềm tin có thể được khôi phục và danh tiếng có thể được củng cố vững chắc hơn. Ngược lại, nếu các biện pháp chỉ mang tính đối phó, chuỗi khủng hoảng niềm tin có thể kéo dài, Ấn Độ đánh mất lợi thế cạnh tranh và mở đường cho các đối thủ như Trung Quốc hay Brazil chiếm lĩnh thị trường dược phẩm giá rẻ toàn cầu.

Phan Tùng/VOV-New Delhi

Nguồn VOV : https://vov.vn/the-gioi/quan-sat/siro-ho-nhiem-doc-va-lo-hong-quan-ly-duoc-pham-an-do-post1238098.vov