Camera xịn, màn hình lớn hay bộ nhớ khủng thường là lý do khiến giá smartphone (điện thoại thông minh) tăng cao. Nhưng sang năm tới, chính một linh kiện quen thuộc - chip nhớ - mới là yếu tố có thể tác động trực tiếp đến giá điện thoại.
Theo các chuyên gia phân tích, các nhà sản xuất thiết bị sẽ phải đối mặt với quyết định khó khăn về thời điểm ra mắt và định giá sản phẩm. TrendForce, hãng nghiên cứu chuyên theo dõi ngành bán dẫn, ước tính việc tăng giá bộ nhớ đã khiến chi phí sản xuất smartphone năm 2025 tăng 8% đến 10% (dù chi phí sản xuất cao hơn không phải lúc nào cũng dẫn đến giá bán lẻ cao hơn).
Một số smartphone có thể tăng giá ngay từ đầu năm tới, theo ông Nabila Popal, Giám đốc nghiên cứu cấp cao của IDC. Điện thoại Android giá rẻ có thể chịu tác động lớn nhất, vì các sản phẩm giá thấp thường có biên lợi nhuận mỏng.
Ngoài ra, các công ty có thể trì hoãn việc ra mắt để ưu tiên các mẫu máy cao cấp, nhóm có khả năng sinh lợi cao hơn. Theo ông Nabila Popal, giá bán trung bình của smartphone có thể tăng lên 465 USD vào năm 2026, so với 457 USD trong năm 2025, đưa tổng giá trị thị trường smartphone lên mức kỷ lục 578,9 tỷ USD.
Và không chỉ điện thoại. Bất kỳ thiết bị nào sử dụng bộ nhớ, chẳng hạn như máy tính bảng hay đồng hồ thông minh, đều có nguy cơ trở nên đắt đỏ hơn.
Counterpoint Research cho biết giá bộ nhớ có thể tăng 30% vào cuối năm và tiếp tục leo thêm 20% vào đầu năm tới.
Trên thực tế, giá linh kiện bộ nhớ trong các sản phẩm tiêu dùng đang tăng mạnh vì những nhà sản xuất lớn chuyển hướng sang phục vụ trung tâm dữ liệu AI, trong bối cảnh các công ty trí tuệ nhân tạo ghi nhận đà tăng trưởng bùng nổ.
“Thị trường đang bị siết chặt một cách tàn khốc trên mọi mặt”, ông Yang Wang, chuyên gia phân tích cấp cao tại công ty nghiên cứu Counterpoint Research nhận định.
Các “ông lớn” công nghệ như Meta, Microsoft và Google đều đã tăng tốc mở rộng trung tâm dữ liệu và hạ tầng trong năm nay để đáp ứng nhu cầu AI, và xu hướng này sẽ tiếp tục kéo dài trong tương lai. Báo cáo của McKinsey & Company dự đoán doanh nghiệp toàn cầu sẽ đầu tư gần 7.000 tỷ USD vào chi phí liên quan đến hạ tầng trung tâm dữ liệu từ nay đến năm 2030.
Điều này khiến các nhà sản xuất bộ nhớ như Micron và Samsung chuyển trọng tâm sang phục vụ trung tâm dữ liệu, vốn sử dụng loại bộ nhớ khác so với máy tính và smartphone. Hệ quả là nguồn lực dành cho sản phẩm tiêu dùng bị thu hẹp, theo ông Yang Wang quan sát.
Vào tuần trước, hãng sản xuất bộ nhớ Micron Technologies thông báo rút khỏi mảng bộ nhớ tiêu dùng, viện dẫn sự bùng nổ nhu cầu đối với các trung tâm dữ liệu AI.
Ngay từ hồi tháng 10, Phó Chủ tịch điều hành mảng bộ nhớ của Samsung, ông Jaejune Kim, đã cho biết công ty ghi nhận nhu cầu mạnh mẽ với bộ nhớ cho AI và trung tâm dữ liệu trong quý 3/2025. Ông cũng cảnh báo tình trạng thiếu hụt nguồn cung bộ nhớ cho thiết bị di động và PC sẽ trầm trọng hơn.
Tuy nhiên, theo cả ông Nabila Popal của IDC và ông Yang Wang của Counterpoint Research, cán cân thị trường có thể đảo chiều vào cuối năm 2026 khi chuỗi cung ứng điều chỉnh, giúp giá hạ nhiệt hoặc ít nhất hạn chế được phần nào mức tăng.
Ông Wang lưu ý rằng ngành bán dẫn vốn quen với việc biến động khi công nghệ mới xuất hiện, nhưng có lẽ chưa chuẩn bị cho tốc độ bùng nổ quá nhanh của nhu cầu AI.
“Trong ngành bán dẫn, luôn luôn có sự lệch pha giữa cung và cầu. Nhưng lần này thì khá bất ngờ”, ông Wang nói thêm.
Lâm Minh