Vết thương của bệnh nhân do ong đốt đã hết nhiễm khuẩn. Ảnh: BVCC.
Bệnh nhân là bà B.T.T. (xã Dũng Tiến, Phú Thọ). Vài ngày trước khi nhập viện, bà bị ong đốt hai nốt ở khoeo và cẳng chân phải. Ban đầu, vết thương sưng nóng, đỏ đau, nhanh chóng hóa mủ. Cùng lúc, bà xuất hiện sốt cao liên tục, mệt mỏi, chóng mặt, buồn nôn và nôn.
Bà T. được đưa đến Trung tâm Y tế khu vực Kim Bôi, sau đó chuyển khẩn cấp lên Bệnh viện Đa khoa Hòa Bình. Lúc nhập viện, bệnh nhân trong tình trạng nhiễm trùng - nhiễm độc nặng, huyết áp tụt, suy hô hấp, vết thương mưng mủ. Xét nghiệm cho thấy suy đa phủ tạng, rối loạn điện giải, các chỉ số viêm tăng cao.
Trong quá trình điều trị, bệnh nhân xuất hiện rung thất và ngừng tim. TS.BS Hoàng Công Tình, khoa Hồi sức tích cực 1, cho biết các bác sĩ lập tức cấp cứu ngừng tuần hoàn, sốc điện khử rung thất, khôi phục nhịp tim. Người bệnh được đặt nội khí quản thở máy, lọc máu liên tục, truyền dinh dưỡng, đồng thời xử trí ổ nhiễm khuẩn.
Kết quả cấy máu và mủ vết thương cho thấy thủ phạm là vi khuẩn tụ cầu vàng (Staphylococcus aureus). Dựa vào kháng sinh đồ, các bác sĩ đã điều chỉnh phác đồ kháng sinh đặc hiệu. Sau 2 tuần điều trị tích cực với kháng sinh, hỗ trợ hô hấp, tuần hoàn và các tạng suy, bà T. thoát sốc, cai máy thở, tỉnh táo hoàn toàn và được xuất viện.
Theo bác sĩ Hoàng Công Tình, ngừng tim ở bệnh nhân sốc nhiễm khuẩn, suy đa tạng có tiên lượng rất xấu, bởi ngay cả khi tim đập trở lại, người bệnh thường không đáp ứng thuốc nâng huyết áp và dễ ngừng tim lần nữa.
"Thành công lớn nhất là bệnh nhân xuất viện trong tình trạng tỉnh táo, không di chứng. Ở ca này, may mắn đã đứng về phía cả bệnh nhân và thầy thuốc", ông nói.
Tụ cầu vàng (Staphylococcus aureus) là loại cầu khuẩn gram dương, bất động, thuộc nhóm vi khuẩn có màng tế bào (Firmicutes). Vi khuẩn tụ cầu vàng cư trú trong niêm mạc mũi của khoảng 20-40% dân số.
Khi hàng rào bảo vệ tự nhiên như da hoặc niêm mạc bị tổn thương (do bệnh da mạn tính, vết thương, phẫu thuật), tụ cầu vàng có thể xâm nhập vào mô dưới da hoặc đi vào máu, gây nhiễm trùng. Người mang dụng cụ y tế xâm lấn (catheter tĩnh mạch trung tâm, ngoại vi) hoặc có hệ miễn dịch suy giảm là nhóm có nguy cơ cao.
Biện pháp phòng nhiễm khuẩn tụ cầu vàng:
Vệ sinh cá nhân và môi trường sống: Rửa tay thường xuyên vào những thời điểm quan trọng (trước khi ăn, sau khi đi vệ sinh, sau khi tiếp xúc với bề mặt bẩn…); đây là biện pháp phòng nhiễm trùng đơn giản nhưng rất hiệu quả.
Giữ vệ sinh tại nhà và cộng đồng: Thực hành vệ sinh cá nhân, vệ sinh nơi ở, bếp núc và nhà tắm - các hành động này giúp duy trì sức khỏe và ngăn ngừa lây lan mầm bệnh.
Kiểm soát nhiễm khuẩn trong y tế: WHO đề xuất chiến lược đa yếu tố (multimodal) bao gồm: thay đổi hệ thống, đào tạo, nhắn tin truyền thông, giám sát và đánh giá, nhằm đảm bảo thực hành rửa tay đạt hiệu quả cao, giảm tới 50% các nhiễm khuẩn liên quan chăm sóc y tế.
An toàn thực phẩm: Đảm bảo nguồn nước và thực phẩm sạch, ăn chín, uống sôi để phòng ngừa bệnh truyền qua thực phẩm (tiêu chảy, nhiễm khuẩn đường ruột…); rửa tay trước khi chế biến và ăn uống là biện pháp cơ bản.
Phương Anh