Sớm sửa đổi, bổ sung Luật Lâm nghiệp

2 giờ trướcBài gốc

Tăng cường vai trò chủ thể của cộng đồng trong quản lý rừng

Dự thảo Báo cáo kết quả khảo sát “Tình hình thực hiện chính sách, pháp luật về giao đất, giao rừng, bảo vệ, phát triển rừng gắn với tạo sinh kế ổn định, nâng cao đời sống cộng đồng dân cư và hộ gia đình ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2019-2023” vừa được Thường trực Hội đồng Dân tộc lấy ý kiến các Bộ, ngành liên quan.

Dự thảo Báo cáo được xây dựng trên cơ sở báo cáo của 28 tỉnh, thành phố và kết quả khảo sát thực tế tại cơ sở.

Phó Chủ tịch Hội đồng Dân tộc Nguyễn Lâm Thành phát biểu tại cuộc làm việc. Ảnh: Hoàng Ngọc

Theo đó, trong giai đoạn 2019 - 2023, các tỉnh đã tập trung triển khai đồng bộ chính sách giao đất, giao rừng, cho thuê rừng và cấp Giấy Chứng nhận quyền sử dụng đất theo Luật Lâm nghiệp năm 2017, Luật Đất đai năm 2013 và các văn bản hướng dẫn thi hành. Kết quả cho thấy diện tích rừng có chủ quản lý được mở rộng, tạo nền tảng quan trọng cho công tác quản lý, bảo vệ và phát triển rừng bền vững.

Phó Chủ tịch Hội đồng Dân tộc Quàng Văn Hương cho biết, việc tuyên truyền, phổ biến chính sách cũng được tổ chức rộng khắp, tạo sự đồng thuận trong Nhân dân, là cơ sở quan trọng cho việc tổ chức giao rừng.

“Diện tích rừng và đất lâm nghiệp đã cơ bản được giao cho các chủ thể sử dụng gồm ban quản lý rừng, lực lượng vũ trang, tổ chức kinh tế, hộ, cá nhân và cộng đồng dân cư; các diện tích lâm nghiệp của doanh nghiệp nhà nước đã được chuyển sang hình thức thuê đất theo quy định. Công tác giao rừng đã tạo chuyển biến rõ rệt, giúp rừng có chủ thực sự, tạo niềm tin cho người dân đầu tư bảo vệ và phát triển rừng; góp phần tăng cường vai trò chủ thể của cộng đồng trong quản lý tài nguyên rừng”, Phó Chủ tịch Hội đồng Dân tộc nhấn mạnh.

Tuy nhiên, Phó Chủ tịch Hội đồng Dân tộc cũng chỉ rõ, công tác triển khai vẫn gặp vướng mắc do thiếu sự đồng bộ giữa quy định giao đất theo Luật Đất đai và giao rừng theo Luật Lâm nghiệp; một số hồ sơ đất rừng của các công ty lâm nghiệp và ban quản lý rừng cũng đang gặp vướng mắc, chủ yếu do đang có tranh chấp, liên quan đến các quy hoạch (quy hoạch đất quốc phòng, khoáng sản…).

Hỗ trợ trồng rừng “chỉ một lần cho chu kỳ đầu” không phù hợp thực tế

Nhất trí với nhận định của dự thảo Báo cáo, một số đại biểu cũng phản ánh, Luật Lâm nghiệp quy định đối tượng giao rừng phải cư trú tại xã có rừng, nhưng thực tế, ngay tại tỉnh Điện Biên, đồng bào dân tộc thiểu số có tập quán canh tác xâm canh, dẫn đến nhiều hộ không đủ điều kiện nhận rừng.

Toàn cảnh cuộc làm việc. Ảnh: Hoàng Ngọc

Tại Nghị định số 75/2015/NĐ-CP về cơ chế, chính sách bảo vệ và phát triển rừng, gắn với chính sách giảm nghèo nhanh, bền vững và hỗ trợ đồng bào dân tộc thiểu số giai đoạn 2015 - 2020 quy định chính sách hỗ trợ trồng rừng “chỉ một lần cho chu kỳ đầu” không phù hợp thực tế. Bởi đất đã được giao từ nhiều năm trước, người dân đã trồng rừng qua nhiều chu kỳ, dẫn đến nhiều hộ và doanh nghiệp khó tiếp cận chính sách hỗ trợ.

Đáng lưu ý, đã có quy định trợ cấp gạo trồng rừng thay thế nương rẫy cho hộ nghèo chưa tự túc lương thực nhưng không làm rõ khái niệm, chưa có hướng dẫn cụ thể “hộ chưa tự túc lương thực”, mỗi tỉnh đều lúng túng khi thực hiện, nếu lấy theo tiêu chí hộ nghèo “chưa tự túc lương thực” nêu tại Thông tư số 02/2011/BKHĐT thì quá thấp so với mức sống hiện tại, thực tế người dân vẫn thiếu đói nhưng không thuộc diện hưởng.

Các đại biểu phản ánh, đã có quy định cho phép sản xuất nông, lâm kết hợp dưới tán rừng nhưng không có hướng dẫn cụ thể nên không triển khai được.

Trước thực tế trên, nhiều ý kiến đề nghị, cần sửa đổi, bổ sung Luật Lâm nghiệp 2017 và các văn bản pháp luật liên quan để phù hợp với thực tiễn quản lý, bảo vệ và phát triển rừng; đặc biệt chú ý các vấn đề về giao đất, giao rừng cho cộng đồng dân cư, cơ chế hưởng lợi, chứng nhận quyền sử dụng đất; quy định sản xuất nông, lâm kết hợp và dược liệu dưới tán rừng.

Đồng thời, tiếp tục hoàn thiện quy định về quyền sở hữu rừng, quyền hưởng lợi từ rừng, khai thác lâm sản ngoài gỗ; quy định, hướng dẫn cụ thể về trình tự, thủ tục giao đất gắn với giao rừng.

Phó Chủ tịch Hội đồng Dân tộc Quàng Văn Hương đề nghị, quy định thống nhất tiêu chí “hộ gia đình chưa tự túc được lương thực” để các địa phương có cơ sở xác định đúng đối tượng; cân nhắc mở rộng đối tượng thụ hưởng cho các hộ gia đình trực tiếp bảo vệ rừng nhưng không thuộc diện nghèo.

Các ý kiến góp ý thẳng thắn, sâu sắc từ các Bộ, ngành sẽ là cơ sở quan trọng để Hội đồng Dân tộc hoàn thiện Báo cáo kết quả khảo sát trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội, nhằm kiến nghị những giải pháp thiết thực, khả thi nhằm phát triển kinh tế rừng gắn với cải thiện, nâng cao rõ rệt đời sống vật chất và tinh thần, bảo đảm sinh kế ổn định, bền vững cho hàng triệu đồng bào dân tộc thiểu số.

Anh Thảo

Nguồn Đại Biểu Nhân Dân : https://daibieunhandan.vn/som-sua-doi-bo-sung-luat-lam-nghiep-10400582.html