Nâng tầm doanh nghiệp nông thôn từ chính sách khuyến công
Giai đoạn 2021 – 2025 đánh dấu một bước chuyển mình mạnh mẽ trong hoạt động khuyến công tại tỉnh Sơn La. Thông qua Nghị quyết số 109/2025/NQ-HĐND ban hành ngày 29/4/2025, tỉnh đã cụ thể hóa chính sách bằng hệ thống mức chi hỗ trợ thiết thực và sát thực tế, tạo đòn bẩy quan trọng thúc đẩy phát triển công nghiệp nông thôn.
Cụ thể, tỉnh đã triển khai các chương trình hỗ trợ xây dựng mô hình trình diễn kỹ thuật, áp dụng sản xuất sạch hơn và đổi mới công nghệ. Mỗi mô hình trình diễn kỹ thuật được hỗ trợ lên tới 1 tỷ đồng, chiếm 30% tổng chi phí đầu tư. Những cơ sở đang hoạt động hiệu quả và cần phổ biến, nhân rộng có thể nhận hỗ trợ tối đa 100 triệu đồng/mô hình.
“Hỗ trợ ứng dụng máy móc thiết bị tiên tiến vào sản xuất, chế biến sữa chua khô” từ nguồn kinh phí khuyến công địa phương năm 2025
Một điểm nhấn khác là chính sách hỗ trợ ứng dụng máy móc thiết bị tiên tiến vào sản xuất công nghiệp - tiểu thủ công nghiệp, với mức hỗ trợ tối đa 300 triệu đồng/cơ sở, hoặc 450 triệu đồng nếu đầu tư dây chuyền công nghệ đồng bộ. Nhờ đó, hàng chục cơ sở đã mạnh dạn đầu tư máy móc hiện đại, tăng năng suất, cải thiện chất lượng sản phẩm, mở rộng thị trường tiêu thụ.
Tỉnh Sơn La còn dành nguồn lực lớn cho hoạt động hỗ trợ hội chợ triển lãm – cầu nối thương mại quan trọng cho doanh nghiệp. Các cơ sở được hỗ trợ 100% chi phí thuê gian hàng, tuyên truyền và tổ chức khi tham gia hội chợ trong nước. Đặc biệt, khi tham gia hội chợ triển lãm quốc tế, các đơn vị được hỗ trợ toàn bộ chi phí, bao gồm cả vé máy bay cho đại diện đi khảo sát, học tập kinh nghiệm.
Chắp cánh khởi nghiệp và liên kết ngành nghề
Trong giai đoạn này, tỉnh Sơn La đặc biệt chú trọng hỗ trợ khởi nghiệp ở khu vực nông thôn, đây là vùng có nhiều tiềm năng nhưng cũng còn không ít rào cản. Các doanh nghiệp sản xuất công nghiệp nông thôn tại địa bàn khó khăn và đặc biệt khó khăn được hỗ trợ tới 10 triệu đồng cho các chi phí liên quan đến hoàn thiện kế hoạch kinh doanh, lập dự án và đăng ký thành lập doanh nghiệp.
Không chỉ dừng ở khâu thành lập, chương trình khuyến công còn đồng hành với doanh nghiệp trong suốt quá trình phát triển. Những khóa đào tạo về khởi sự, quản trị doanh nghiệp, nâng cao năng lực quản lý, đào tạo thợ giỏi… được tổ chức thường xuyên với mức hỗ trợ hấp dẫn, giúp doanh nghiệp có đội ngũ nhân lực lành nghề và năng động.
Chính sách còn ưu tiên hình thành các cụm liên kết doanh nghiệp công nghiệp với mức hỗ trợ lên đến 150 triệu đồng/cụm. Các hội, chi hội ngành nghề cấp tỉnh, cấp cơ sở cũng được hỗ trợ chi phí thành lập để tăng cường tính kết nối và hợp tác trong sản xuất – kinh doanh.
Một thành tựu đáng ghi nhận khác là hoạt động hỗ trợ xây dựng và đăng ký nhãn hiệu sản phẩm công nghiệp nông thôn. Với mức hỗ trợ không quá 35 triệu đồng/nhãn hiệu, nhiều sản phẩm địa phương như chè, cà phê, mây tre đan... đã xây dựng được thương hiệu và vươn xa hơn trên thị trường trong và ngoài nước.
Đồng bộ hóa hạ tầng, hỗ trợ xanh hóa sản xuất
Không chỉ tập trung vào con người và thiết bị, chương trình khuyến công của tỉnh còn hướng đến những vấn đề mang tính chiến lược như bảo vệ môi trường và quy hoạch cụm công nghiệp. Theo Nghị quyết 109/2025/NQ-HĐND, các cơ sở công nghiệp nông thôn gây ô nhiễm môi trường được hỗ trợ 50% lãi suất vốn vay trong hai năm đầu để di dời vào khu, cụm công nghiệp mức hỗ trợ lên đến 500 triệu đồng/cơ sở.
Tỉnh cũng đầu tư mạnh cho việc sửa chữa, nâng cấp hệ thống xử lý ô nhiễm môi trường tại các cơ sở sản xuất và cụm công nghiệp, với mức hỗ trợ lần lượt là 300 triệu đồng và 1,5 tỷ đồng. Riêng đối với đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng cụm công nghiệp, bao gồm: san lấp mặt bằng, hệ thống đường giao thông, cấp thoát nước, xử lý ô nhiễm…, mức hỗ trợ lên đến 6 tỷ đồng/cụm công nghiệp.
Điểm trưng bày, giới thiệu, bán sản phẩm OCOP tại tỉnh Sơn La
Song song với các hạng mục đầu tư cứng, tỉnh cũng quan tâm đến hoạt động tuyên truyền, quảng bá sản phẩm và nâng cao nhận thức cho cộng đồng. Việc xây dựng phòng trưng bày giới thiệu sản phẩm công nghiệp nông thôn tiêu biểu được hỗ trợ tới 250 triệu đồng/địa điểm. Các sản phẩm đạt cấp tỉnh, cấp khu vực, cấp quốc gia cũng được hỗ trợ mở các phòng trưng bày tại cơ sở.
Cơ chế chi cho quản lý chương trình đề án khuyến công cũng được tỉnh phân bổ hợp lý. Cơ quan quản lý kinh phí khuyến công được sử dụng tối đa 1,5% kinh phí để tổ chức các hoạt động kiểm tra, giám sát, nghiệm thu đề án, đảm bảo hiệu quả và minh bạch trong thực hiện.
Tạo dựng nền tảng công nghiệp nông thôn bền vững
Có thể nói, với hệ thống chính sách đa dạng, cụ thể và bám sát nhu cầu thực tế của doanh nghiệp, chương trình khuyến công giai đoạn 2021 – 2025 tại Sơn La đã đóng vai trò “bà đỡ” hiệu quả cho ngành công nghiệp nông thôn. Từ hỗ trợ khởi nghiệp đến nâng cấp công nghệ, từ đào tạo nguồn nhân lực đến xây dựng thương hiệu, từ đầu tư hạ tầng đến phát triển bền vững…, mọi khía cạnh then chốt đều được quan tâm đúng mức.
Đây là nền tảng vững chắc để Sơn La hướng đến một nền công nghiệp nông thôn hiện đại, xanh, bền vững và hội nhập. Như khẳng định trong Nghị quyết số 109/2025/NQ-HĐND: “Việc hỗ trợ thực hiện phải đảm bảo đúng mục tiêu, hiệu quả, minh bạch và góp phần vào phát triển kinh tế - xã hội của địa phương”.
Hoàng Dương