Son sắt Vạn Tường

13 giờ trướcBài gốc

Mấy trăm năm tên đất

Theo một số tài liệu, vào năm 1471, vua Lê Thánh Tông dẫn quân đi đánh Chiêm Thành và dừng chân tại động Hàng Đô, nay ở vị trí trước Nghĩa trang Liệt sĩ Vạn Tường, xã Vạn Tường. Từ đó, vùng đất này có tên là Vạn Tường, với ý nghĩa là “ngàn lớp tường thành” hoặc “vạn tấm lòng son”. Vạn Tường sau đó trở thành tên gọi của một thôn, thuộc xã Bình Hải, huyện Bình Sơn (cũ), nay tên Vạn Tường được đặt cho xã mới hợp nhất từ 6 xã cũ là Bình Thuận, Bình Đông, Bình Trị, Bình Hải, Bình Hòa, Bình Phước.

Một góc xã Vạn Tường nhìn từ biển. Ảnh: ĐOÀN VƯƠNG QUỐC

Lần theo câu chuyện lịch sử, tôi tìm về động Hàng Đô, nơi có Nhà bia tưởng niệm vua Lê Thánh Tông, nằm trên gò đất cao, bằng phẳng, nhìn ra tứ phía. Trên tấm bia đá có khắc thông tin: Trước khi cho đại quân tiến đánh thành Chà Bàn, vua cho quân nghỉ ngơi để chấn chỉnh binh ngũ. Vua đặt bản doanh ở một làng chài gọi là Tổng Binh (nay là làng Phước Thiện).

Vùng đất này phía tây có núi Thình Thình như muôn vàn tiếng trống thúc giục đại quân tiến vào Nam mở cõi, thật là vùng địa linh vượng khí, vua cho đóng quân ở đây hơn nửa tuần trăng. Cách Tổng Binh gần nghìn mét về phía nam có mũi đất nhô dài ra biển, là nơi thắng cảnh, vua thường tới đây quan sát toàn bộ vùng biển phía nam, gọi tên là Gò Hồng.

Cách Gò Hồng không xa về phía tây nam là động Hàng Đô, sườn núi thoai thoải và rộng, là nơi binh tướng đóng quân, luyện tập, nghỉ ngơi. Bấy giờ quân doanh đóng ven biển thiếu nước ngọt, vua cho đào giếng, nước ngọt và trong, tục gọi Giếng Vương (thuộc làng Thanh Thủy).

Tương truyền, trước khi xuất binh đánh quân Chiêm ở Chà Bàn, vua tập hợp tướng sĩ ở động Hàng Đô để cổ vũ tinh thần binh tướng, vua hô to: “Thiên giáng Vạn Tường, chúc chư đô toàn thắng”. Quân tướng hô theo ba lần “Vạn Tường”. Từ đây, vùng đất này mang tên Vạn Tường...

Bám làng đánh giặc

Trải qua hơn 500 năm với nhiều biến cố lịch sử, tên gọi Vạn Tường trở nên nổi tiếng với Chiến thắng Vạn Tường. Vào ngày 18/8/1965, quân giải phóng đánh bại cuộc hành quân “tìm diệt” của quân đội Mỹ trong trận đánh Vạn Tường.

Bà Võ Thị Chí (73 tuổi), nguyên Huyện đội phó Bình Sơn (1971 - 1975), hiện ở thôn Vạn Tường, xã Vạn Tường, bồi hồi nhớ lại, những năm kháng chiến, địch dùng thủ đoạn dồn dân lập ấp, bình định nông thôn, thực hiện địa bàn trắng dân. Các đồi núi như Phố Tinh, Gò Tràm, Long Bàn... bị chúng cho xe ủi trọc để cán bộ cách mạng không có nơi trú ẩn; chúng bắt bớ, đánh đập người dân một cách dã man. Dẫu vậy, người dẫn vẫn kiên trì bám đất, bám làng. Số người dân bị bắt lên khu dồn thì tìm cách quay về quê cũ, khôi phục sản xuất, cung cấp tin tức, thuốc men, lương thực cho cơ sở cách mạng.

Xã Vạn Tường ngày càng khởi sắc. Ảnh: NGUYỄN ĐỨC MINH

Với lợi thế KKT Dung Quất đóng trên địa bàn, Vạn Tường đã trở thành mảnh đất sôi động của công nghiệp và xây dựng. Với truyền thống cách mạng anh hùng, tinh thần đoàn kết, ý chí bền bỉ và khát vọng vươn lên mạnh mẽ, Đảng bộ, chính quyền và nhân dân xã Vạn Tường sẽ cùng nhau tạo nên những kỳ tích mới, xây dựng Vạn Tường trở thành vùng đất mẫu mực về nông thôn mới cận đô thị, trọng nghĩa tình, giàu đẹp, văn minh và bền vững trong tương lai”.

Bí thư Đảng ủy xã Vạn Tường NGUYỄN NGỌC TRÂN

Trong suốt chiều dài của cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước, Vạn Tường là địa bàn địch tập trung lực lượng quân sự lớn để càn quét, đánh phá, tiêu diệt phong trào cách mạng. Nhiều cán bộ, đảng viên, cơ sở cách mạng bị địch sát hại, thủ tiêu. Với tinh thần bất khuất, một lòng theo Đảng, cán bộ, đảng viên, nhân dân vẫn kiên trì bám trụ, nuôi dưỡng phong trào cách mạng, giữ vững vùng giải phóng. Sau ngày giải phóng, các xã trước khi sáp nhập thành xã Vạn Tường đều được Chủ tịch nước tặng danh hiệu Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân.

“Trong những năm tháng kháng chiến, địa bàn bị địch chia cắt nên cơ sở cách mạng ở trong dân; cán bộ và người dân chia nhau nắm cơm, nhường nhau góc hầm trú ẩn... Giờ hòa bình, nhiều xã hợp nhất lại thành Vạn Tường, tôi hy vọng cán bộ, nhân dân sẽ đồng lòng xây dựng quê hương giàu mạnh”, bà Chí bày tỏ niềm tin.

Nhường đất cho đại công trình

Mảnh đất Vạn Tường ngày càng khởi sắc, là địa bàn đóng chân của KKT Dung Quất. Còn nhớ, ngày 8/1/1998, tại lễ động thổ xây dựng Nhà máy Lọc dầu Dung Quất, Thủ tướng Võ Văn Kiệt có những lời tâm huyết, rằng: Không tiền của nào có thể đền bù được quê hương xứ sở cho đồng bào, nhưng vì đại cuộc của đất nước, bà con đã phải rời xa nơi chôn nhau cắt rốn, đi nơi khác sinh sống để nhường đất lại cho việc xây dựng công trình...

Ngày 22/2/2009, Nhà máy Lọc dầu Dung Quất cho ra dòng sản phẩm thương mại đầu tiên, một vùng quê được “thắp sáng” và bắt đầu khởi sắc với các đại công trình liên tiếp được xây dựng. Khu Kinh tế Dung Quất ngày nay phát triển mạnh mẽ với hàng trăm công trình, dự án được triển khai. Người dân đã chuyển đến ở tại khu tái định cư, tạo dựng cuộc sống mới, nhường chỗ cho các đại công trình với niềm tin quê hương ngày càng phát triển mạnh mẽ, trở thành trung tâm công nghiệp hàng đầu ở miền Trung.

Bà Nguyễn Thị Tính (62 tuổi), sinh ra, lớn lên ở xóm Đồng Tre, thôn Phước Hòa, xã Bình Trị cũ, nay là xã Vạn Tường. Cũng như nhiều người dân ở địa phương, vì lợi ích quốc gia, bà Tính rời mảnh đất hương hỏa của ông bà để nhường đất xây dựng Nhà máy Lọc dầu Dung Quất. Gia đình bà Tính hiện sống ở xã Tân Hội (Lâm Đồng).

“Tôi mang theo một gốc tre ở xóm Đồng Tre vào nơi ở mới, trồng chỗ góc vườn để nhìn cho đỡ nhớ quê. Từ một gốc tre nay đã thành nhiều lùm tre lớn, kín một đoạn suối trong trang trại. Mỗi lần về thăm quê, tôi rất vui mừng vì quê hương của mình giờ có nhiều công trình hiện đại, khang trang hơn xưa rất nhiều”, bà Tính chia sẻ.

Bà Võ Thị Chí, nguyên Huyện đội phó Bình Sơn hồi tưởng lại những năm tháng kháng chiến. Ảnh: NGUYỄN ĐỨC MINH

Những ngày tháng Tám, cấp ủy, chính quyền, đoàn thể ở xã Vạn Tường tổ chức nhiều hoạt động ý nghĩa kỷ niệm 60 năm Ngày Chiến thắng Vạn Tường (18/8/1965 - 18/8/2025).

Quần thể di tích Chiến thắng Vạn Tường được tôn tạo, trùng tu xứng tầm di tích lịch sử cấp quốc gia, nhằm tri ân thế hệ cha ông đã hy sinh xương máu và cả thanh xuân để giành lại từng thửa đất, từng nhánh sông, từng tấc biển thiêng liêng, để nhân dân ta được sống trong hòa bình, hạnh phúc; là điểm tựa lịch sử để thế hệ hôm nay tiếp nối truyền thống, vững tin bước vào kỷ nguyên vươn mình của dân tộc.

Đặc biệt hơn cả, Vạn Tường là một trong những tượng đài chiến thắng được dựng ngay trong lòng dân, là biểu tượng về niềm tự hào và niềm tin son sắt của nhân dân đối với Đảng và sự nghiệp cách mạng của dân tộc.

NGUYỄN ĐỨC MINH

Nguồn Quảng Ngãi : https://baoquangngai.vn/son-sat-van-tuong-55800.htm