Dọc hai bên bờ, lòng sông bị khoét sâu nham nhở, từng khoảnh ruộng, nương lúa, rẫy mì, cà phê bị dòng nước “ăn mòn” từng ngày; có nơi chỉ cần hất nhẹ chân, từng mảng đất đã đổ ập xuống dòng nước cuộn xiết. Để giữ đất, người dân trồng bạch đàn, song rễ cây cũng không trụ nổi trước sức nước, nhiều gốc bị cuốn phăng, trơ lại rễ lởm chởm. Có đoạn sạt lở sâu gần 5m, tạo thành vách đứng hiểm trở khiến người dân không dám đến gần.
Ông Hưih (thôn Plei Atur) từng có 4 sào ruộng lúa ven sông, nhưng nhiều năm trước, toàn bộ diện tích ấy đã bị dòng sông Ayun “nuốt chửng”. Ngồi giữa lòng sông cạn trơ đá, khuôn mặt ông Hưih đượm buồn. Ông cho biết, đất lúa của gia đình đã biến thành lòng sông, thành đá, không thể canh tác được, cuộc sống gia đình ngày càng khó khăn.
Theo ông Đinh Hyui, Trưởng thôn Plei Atur, trước đây, lòng sông qua thôn chỉ rộng khoảng 6m, nhưng do sạt lở kéo dài nên nay đã mở rộng hơn 100m. Nhiều diện tích ruộng lúa, rẫy mì bị cuốn trôi, khiến hơn 100 hộ dân bị ảnh hưởng. Ngoài ra, toàn thôn có khoảng 600ha đất trồng lúa, song hiện chỉ canh tác được một vụ, vụ còn lại phải bỏ hoang do sông cạn nước và đất bị sạt lở.
Ông Mai Thanh Chung, Phó Chủ tịch UBND xã Ayun, cho biết, sông Ayun bị sạt lở khiến đời sống của người dân ở các thôn 1, Nhơn Bông, Đoàn Kết, Plei Atur, Plei Bông và Bông Pim bị ảnh hưởng. Hiện xã Ayun đã đưa dự án xây dựng 5km kè chống sạt lở và đập dâng giữ nước vào danh mục đầu tư công trung hạn giai đoạn 2026-2030. Nếu được xây dựng, công trình sẽ giúp bảo vệ đất sản xuất, giữ nguồn nước tưới, phục hồi vùng canh tác, tạo điều kiện cho người dân sản xuất hai vụ lúa, ổn định hàng nghìn ha cà phê, qua đó nâng cao đời sống người dân và cải thiện diện mạo nông thôn.
HỮU PHÚC