Sốt xuất huyết: Vì sao ngày càng khó đoán?

18 giờ trướcBài gốc

"Sốt xuất huyết đang vượt khỏi tầm kiểm soát, không còn theo chu kỳ 3-5 năm như trước" - PGS-TS-BS Phạm Quang Thái, Phó Trưởng khoa Kiểm soát bệnh truyền nhiễm (Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương), nhận định tại tọa đàm Phòng chống dịch sốt xuất huyết do Báo Sức khỏe & Đời sống phối hợp Takeda Việt Nam, tổ chức ngày 14-6.

PGS.TS Phạm Quang Thái cảnh báo sốt xuất huyết không còn theo quy luật cũ

Sốt xuất huyết không còn theo chu kỳ

Theo PGS Thái, trước năm 2017, dịch thường có những "khoảng lặng", tức sau một năm bùng phát là một năm lắng xuống. Tuy nhiên, khoảng 7-8 năm trở lại đây, đặc biệt từ năm 2017, xu hướng này đã thay đổi. Năm 2017 ghi nhận đỉnh dịch với số ca mắc cao kỷ lục. Sau đó, dù có dấu hiệu giảm nhẹ trong năm 2018, số ca lại tăng mạnh từ nửa cuối 2019 và duy trì ở mức cao các năm 2020, 2022 và 2023.

PGS Thái cho biết năm 2024 vẫn ghi nhận khoảng 140.000 ca mắc, chỉ giảm nhẹ so với năm đỉnh dịch. Điều này cho thấy sốt xuất huyết đang xuất hiện quanh năm, diễn biến phức tạp, không còn tuân theo quy luật cũ. Theo ông, cần triển khai đồng bộ các giải pháp như giám sát chủ động, cảnh báo sớm, kiểm soát muỗi truyền bệnh và đẩy mạnh tiêm chủng.

Tổ chức Y tế thế giới xếp sốt xuất huyết vào nhóm 10 mối đe dọa y tế toàn cầu hàng đầu, với khoảng 3,9 tỉ người sống trong vùng nguy cơ. Mỗi năm, khoảng 500.000 ca bệnh phải nhập viện và 25.000 ca tử vong.

Mục tiêu toàn cầu là không còn ca tử vong do sốt xuất huyết vào năm 2030, thông qua chiến lược tích hợp gồm phát hiện sớm, quản lý véc-tơ bền vững, huy động cộng đồng và triển khai tiêm chủng hiệu quả.

Nhiều ca nặng, tử vong do chủ quan

Tại Việt Nam, sốt xuất huyết vẫn là bệnh truyền nhiễm phổ biến, xuất hiện quanh năm trên diện rộng, dễ gây biến chứng nặng nếu không phát hiện, điều trị kịp thời.

Từ đầu năm 2025 đến nay, cả nước ghi nhận gần 23.000 ca mắc, 5 ca tử vong tại Bình Dương, Bình Thuận, TP HCM, Khánh Hòa và Ninh Thuận. Tuy nhiên, chuyên gia cảnh báo số tử vong thực tế có thể cao hơn do nhiều bệnh nhân "xin về", tử vong tại nhà nên không được thống kê.

Điều trị bệnh nhân mắc sốt xuất huyết Dengue

PGS-TS Đỗ Duy Cường, Viện trưởng Viện Y học nhiệt đới (Bệnh viện Bạch Mai), cảnh báo số ca nặng do sốt xuất huyết Dengue đã gia tăng từ tháng 5, sớm hơn so với chu kỳ tháng 10-11 như các năm trước.

Ông cho biết nhiều người vẫn chủ quan, nghĩ bệnh chỉ nguy hiểm khi sốt cao hoặc xuất huyết, dẫn đến trì hoãn điều trị. Trong khi đó, tiểu cầu thường phải hạ rất thấp mới gây xuất huyết, và nhiều ca không có triệu chứng rõ ràng, nhập viện muộn khi đã sốc, suy đa tạng - giai đoạn dễ tử vong.

Đã có trường hợp nam sinh viên 19 tuổi tại Hà Nội tử vong do sốt xuất huyết vì chủ quan, sốt cao nhiều ngày nhưng không đến viện kịp thời.

"Sốt xuất huyết có thể cứu chữa nếu được phát hiện, điều trị sớm. Là bác sĩ từng mắc bệnh, tôi hiểu rõ gánh nặng và biến chứng mà bệnh gây ra. Hiện nay, tiêm chủng là giải phòng bệnh chủ động"- ông nhấn mạnh.

Tại tọa đàm, chuyên gia cũng cảnh báo nguy cơ "dịch chồng dịch", gồm sốt xuất huyết, tay chân miệng và COVID-19, đang tăng tại một số địa phương. Do đó, người dân cần chủ động phòng bệnh bằng cách diệt muỗi, loại bỏ ổ lăng quăng và không để nước tù đọng quanh nhà.

N.Dung

Nguồn NLĐ : https://nld.com.vn/sot-xuat-huyet-vi-sao-ngay-cang-kho-doan-196250614155951721.htm