Sự bùng nổ của AI có thể làm gia tăng bất bình đẳng trên toàn thế giới

một giờ trướcBài gốc

UNDP lưu ý rằng sự phân hóa này sẽ rõ rệt nhất ở châu Á, nơi mà các quốc gia có sự khác biệt lớn về mức thu nhập, năng lực kỹ thuật số và quản trị.

Báo cáo mới nhất của UNDP có tiêu đề "Sự phân kỳ lớn tiếp theo: Tại sao AI có thể mở rộng bất bình đẳng giữa các quốc gia" lưu ý rằng châu Á sở hữu hơn một nửa số người dùng AI trên thế giới và đang nhanh chóng mở rộng dấu ấn đổi mới của khu vực.

Ví dụ, Trung Quốc hiện nắm giữ gần 70% bằng sáng chế AI trên toàn thế giới. Sáu nền kinh tế trên khắp lục địa này cũng là nơi có hơn 3.100 công ty AI mới được rót vốn. Tuy nhiên, mức độ sẵn sàng số hóa đang có sự khác biệt đáng kể giữa các khu vực.

Các quốc gia như Singapore, Trung Quốc và Hàn Quốc đang đầu tư đáng kể vào cơ sở hạ tầng và kỹ năng AI, trong khi các quốc gia khác vẫn đang nỗ lực tăng cường khả năng tiếp cận và hiểu biết về kỹ thuật số cơ bản.

UNDP cảnh báo rằng dù nhiều quốc gia thu nhập thấp đã dần thu hẹp khoảng cách với các nước có thu nhập cao hơn, sự phát triển của AI có thể làm xói mòn những thành quả này, do các quốc gia này thiếu cơ sở hạ tầng cần thiết để có thể hưởng lợi đáng kể từ công nghệ mới.

Định hình quản trị AI

Philip Schellekens, chuyên gia kinh tế trưởng khu vực châu Á và Thái Bình Dương của UNDP nhận định rằng các quốc gia như Singapore và Trung Quốc có tiềm năng to lớn trong việc định hình quản trị AI trong khu vực và toàn cầu.

"Công nghệ là một chuyện. Nhưng vấn đề thứ hai là con người thực sự đang sử dụng công nghệ như thế nào? Và sau đó, chúng tôi đưa ra các khuyến nghị được phân loại theo năng lực", ông cho biết.

Điều đáng ngạc nhiên nhất trong báo cáo của UNDP là AI có thể làm gia tăng bất bình đẳng toàn cầu trong tương lai, điều này có nghĩa là nó cần được quản lý tốt hơn để mang lại lợi ích cho các nước đang phát triển.

Ông lưu ý rằng châu Á - Thái Bình Dương là khu vực bất bình đẳng nhất thế giới về chênh lệch thu nhập.

“Chúng tôi thấy rằng vẫn còn 1,3 tỷ lao động trong khu vực phi chính thức, 700 triệu phụ nữ không tham gia lực lượng lao động, khoảng nửa tỷ người đang sống trong các hình thức nghèo đói khác nhau và 200 triệu người sống trong cảnh nghèo đói cùng cực…Vậy, cần phải làm gì? Điều này thực sự phụ thuộc vào điểm khởi đầu. Ở một số quốc gia, việc này sẽ bao gồm đầu tư nhiều hơn vào cơ sở hạ tầng cứng, tiếp cận điện năng; đảm bảo các kỹ năng số đạt chuẩn”, ông Philip Schellekens cho biết.

Tuy nhiên, ông cảnh báo rằng cơ sở hạ tầng mềm – như nguồn nhân lực và chăm sóc sức khỏe – cũng cần được phát triển.

Bên cạnh việc xem xét cách AI có thể thúc đẩy tăng trưởng kinh tế và năng suất, báo cáo cũng đã xem xét tác động của AI đối với con người và các thế hệ tương lai.

AI có thể được sử dụng cho an sinh xã hội để mang lại lợi ích cho những người phải đối mặt với nhiều rủi ro hoặc điểm yếu khác nhau. Tuy nhiên, các quốc gia không có cơ sở dữ liệu tốt sẽ không thể tận dụng được điều đó.

“Ví dụ, chúng tôi thấy chỉ khoảng 40% phụ nữ ở Nam Á có thể truy cập internet trên điện thoại di động hoặc sở hữu điện thoại di động. Điều này hạn chế khả năng ứng dụng hoặc tiềm năng của AI trong việc hỗ trợ theo nhiều cách khác nhau, chẳng hạn như cung cấp thông tin tốt hơn… Vì vậy, một mặt khoảng cách về năng lực ở các quốc gia nghèo hơn, nhưng mặt khác cũng có khoảng cách về mức độ dễ bị tổn thương. Ở các quốc gia nghèo hơn, họ sẽ phải đối mặt với những tác động tiêu cực tiềm tàng của AI nhiều hơn”, ông Philip Schellekens cho biết.

Công việc của phụ nữ bị đe dọa bởi tự động hóa

Báo cáo cũng chỉ ra những điểm yếu mà phụ nữ và thanh niên phải đối mặt. Đặc biệt, các công việc do phụ nữ đảm nhiệm có nguy cơ bị ảnh hưởng bởi tự động hóa cao gần gấp đôi.

Trong khi đó, việc làm của thanh niên đang giảm sút ở những vị trí có mức độ tiếp xúc cao với AI, hoặc những công việc có nhiệm vụ chồng chéo với khả năng của AI. Điều này ảnh hưởng nặng nề nhất đến những người trong độ tuổi từ 22 đến 25.

Ở một số quốc gia, phụ nữ tham gia làm việc quá mức trong các ngành lao động cường độ cao, với công việc mang tính lặp đi lặp lại nhiều hơn.

“Robot được hỗ trợ bởi AI có thể báo hiệu một làn sóng tự động hóa tiếp theo trong ngành sản xuất, như ngành may mặc ở Bangladesh với phần lớn lực lượng lao động là phụ nữ…Chúng ta cũng có thể nghĩ tới các trung tâm cuộc gọi và công việc gia công quy trình kinh doanh tại Philippines, cũng như ở Ấn Độ, Bangladesh và nhiều quốc gia khác”, ông Philip Schellekens cho biết.

AI đang cho phép những người lao động này làm việc hiệu quả hơn, nhưng cũng đã trở thành một đối thủ cạnh tranh rõ ràng.

“Điều này không nhất thiết là một đặc điểm giới tính, nhưng thực tế là phụ nữ đang làm việc trong các lĩnh vực dễ bị ảnh hưởng bởi hiệu ứng thay thế của thị trường lao động trên toàn khu vực”, ông Philip Schellekens cho biết thêm.

Hạc Hiên / Theo báo chí nước ngoài

Nguồn ĐTCK : https://tinnhanhchungkhoan.vn/su-bung-no-cua-ai-co-the-lam-gia-tang-bat-binh-dang-tren-toan-the-gioi-post381450.html