Lan tỏa ở mọi loại hình
Một ca sĩ đang thu hút sự quan tâm của đông đảo công chúng trong và ngoài nước đó chính là Phương Mỹ Chi. Song song với việc xuất hiện trong gameshow truyền hình thực tế “Em xinh say hi”, ca sĩ này đang là đại diện của Việt Nam tham gia cuộc thi “Sing! Asian 2025”. Đây là chương trình âm nhạc quy mô quốc tế được tổ chức tại Trung Quốc, diễn ra trên du thuyền kéo dài 30 ngày, quy tụ những giọng ca trẻ triển vọng đến từ nhiều quốc gia châu Á như Thái Lan, Nhật Bản, Indonesia, Singapore, Malaysia…
Phương Mỹ Chi giành chiến thắng thuyết phục với tiết mục mang đậm văn hóa truyền thống Việt tại cuộc thi “Sing! Asian 2025”.
Ban giám khảo gồm nhiều nghệ sĩ tên tuổi trong khu vực như Đan Trường, Trương Lương Dĩnh, Vưu Trường Tịnh, Lâm Chí Dĩnh, Tô Hữu Bằng và Cổ Cự Cơ. Ở tập 2, trạm Vịnh Hạ Long với tiết mục “Buôn trăng” (mang âm hưởng miền Trung) và “Rock hạt gạo” (mang âm hưởng miền Nam), Phương Mỹ Chi đã giành được chiến thắng ấn tượng thuyết phục trước các đối thủ.
Tập 3 (ngày 13/6) Phương Mỹ Chi cùng nhóm sản xuất DTAP mang đến tiết mục “Lý Bắc Bộ”, là sự kết hợp giữa điệu lý dân gian, dân ca quan họ Bắc Ninh và âm thanh trống cơm truyền thống, được làm mới bằng phong cách hiện đại. Chất giọng ngọt ngào và kỹ thuật luyến láy quan họ của Phương Mỹ Chi đã mang đến một tiết mục đậm chất văn hóa Bắc Bộ.
Mặc dù chưa chiến thắng ở vòng thi này nhưng nhiều ý kiến cho rằng, với việc hoàn thiện bức tranh âm nhạc 3 miền Việt Nam, Phương Mỹ Chi đã “thắng tình cảm” của khán giả khi lan tỏa văn hóa Việt một cách tự tin và sáng tạo.
Ra mắt vào trung tuần tháng 6, bộ phim “Trạng Quỳnh nhí: Truyền thuyết Kim Ngưu” gây ấn tượng cho đông đảo khán giả khi mang đậm văn hóa dân gian. Cùng với câu chuyện của những đứa trẻ làng Khoai, khán giả một lần nữa được gặp lại những truyền thuyết, tích dân gian, phong tục tập quán như Lạc Long Quân chiến đấu Ngư Tinh, phong ấn Cửu Vĩnh Hồ… (được kể trong tập sách “Lĩnh Nam Chích Quái”).
Bên cạnh những khuôn hình đậm chất dân gian, thì những giai điệu quen thuộc của bài hát “Lý cây đa”, “Đi cấy”, đồng dao “Dung dăng dung dẻ”… cùng tiếng đàn nhị, đàn tranh mang đến không khí đậm chất dân gian đồng bằng Bắc Bộ. Ngoài ra, bối cảnh phim còn dẫn người xem tới vẻ đẹp của nhiều miền di sản, những không gian kiến trúc mang nét đặc trưng thế kỷ 17 - 18. Đó là hình ảnh cổng làng Mông Phụ, cầu đá Nôm xen kẽ với hồ Sen, cây đa - bến nước đầu làng…
Một không gian thuần Việt được đạo diễn, NSƯT Trịnh Lâm Tùng xây dựng sống động với sự cộng hưởng của âm thanh, hình ảnh. Đạo diễn cũng cho biết, thông qua đó gửi tới thế hệ nhỏ niềm tự hào dân tộc và sự biết ơn đối với nguồn cội của mình.
Không gian làng quê Bắc Bộ trong phim “Trạng Quỳnh nhí: Truyền thuyết Kim Ngưu”.
Cùng chung tâm huyết với NSƯT Trịnh Lâm Tùng, một đạo diễn cũng luôn đau đáu và nặng lòng với những trang sử Việt chính là Johnny Trí Nguyễn. Từng ghi dấu ấn trong lòng khán giả với “Dòng máu anh hùng”, mới đây, đạo diễn này vừa công bố 2 dự án phim, đánh dấu sự tái xuất của mình sau 8 năm vắng bóng là “Hộ linh tráng sĩ: Bí ẩn mộ vua Đinh” (bộ phim về vua Đinh Tiên Hoàng) và “Dòng máu anh hùng: Nhạn trắng Cà Mau” (phần 2).
Chia sẻ về việc đầu tư vào dòng phim vừa khó làm, vừa kén khán giả Johnny Trí Nguyễn khẳng định: Đề tài lịch sử dân tộc mang đến cho người xem nhiều kiến thức về văn hóa, lịch sử cũng như giá trị thẩm mĩ cao. Xã hội hiện tại luôn có sự kết nối với quá khứ. Phải hiểu lịch sử cha ông mới biết mình là ai.
Không chỉ có vậy, ở lĩnh vực thời trang, trong dự án thời trang nghệ thuật quảng bá 63 tỉnh, thành phố và đưa văn hóa Việt Nam ra quốc tế, nhà thiết kế Thạch Linh đã đưa show thời trang “Ký họa quê hương” về Chí Linh (Hải Dương). Những đặc sản mang đậm dấu ấn của vùng đất này như bánh đậu xanh, bánh gai, vải thiều… được nhà thiết kế tái hiện một cách tinh tế và sống động trên trang phục.
Hay như ở lĩnh vực xuất bản, Nhà xuất bản Kim Đồng ra mắt bộ sách “Vang danh nghề cổ” gồm 10 tập, khắc họa sống động những làng nghề Việt như gốm Bàu Trúc, lụa lãnh Mỹ A, giấy dó bản Sừng, trống Đọi Tam… Với hình thức độc đáo là qua nhân vật cô bé An - người dẫn dắt xuyên suốt, các em nhỏ được đồng hành trong hành trình khám phá câu chuyện văn hóa đầy hấp dẫn, gần gũi với thế giới tuổi thơ. Mỗi cuốn sách được xây dựng giống như một tập phim, vừa giàu tính hình ảnh với minh họa rực rỡ, vừa lôi cuốn về mặt nội dung.
Tâm huyết của từng nghệ sĩ
Việt Nam là đất nước có nền văn hóa giàu bản sắc với nhiều loại hình nghệ thuật truyền thống. Ở lĩnh vực sân khấu truyền thống có chèo, tuồng, cải lương, múa rối nước… là những loại hình mang đậm bản sắc văn hóa Việt Nam. Ở lĩnh vực âm nhạc thì có ca trù, hát xoan, đờn ca tài tử…. Múa truyền thống có múa Khmer, múa cung đình, múa dân gian… Trong đó, xu hướng sử dụng văn hóa truyền thống làm chất liệu cho các sản phẩm nghệ thuật thể hiện rõ nhất trong lĩnh vực âm nhạc.
Sự thành công của các tiết mục như “Trống cơm” (chương trình “Anh Trai vượt ngàn chông gai”), “Lý kéo chài - Mái đình làng biển”, “Nam quốc sơn hà”, “Tiếng Việt” và “Thư pháp” (chương trình “Chị Đẹp đạp gió rẽ sóng”) cho thấy với tính chất lan tỏa mạnh mẽ, âm nhạc truyền thống có thể kết hợp với các yếu tố hiện đại để tạo ra những sản phẩm âm nhạc mới, hấp dẫn, thu hút giới trẻ.
Nhiều ca sĩ đã thành công trong việc sử dụng văn hóa truyền thống là chất liệu chính trong các sản phẩm âm nhạc của mình như Hoàng Thùy Linh với “Tứ phủ”, “Bánh trôi nước”, “Để Mị nói cho mà nghe”, Chi Pu với “Cung đàn vỡ đôi”, Sơn Tùng M- TP với “Thái Bình mồ hôi rơi”, Double 2T với “Người miền núi chất”... Đặc biệt Hòa Minzy với “Thị Mầu”, và gần đây nhất là “Bắc Bling” đã “làm mưa làm gió” trong đời sống âm nhạc.
Việc lan tỏa văn hóa truyền thống qua các tác phẩm nghệ thuật là một cách làm hiệu quả để bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa dân tộc, đặc biệt trong bối cảnh hiện đại và hòa nhập hiện nay. Các tác phẩm nghệ thuật, dù là truyền thống hay cách tân, đều có thể trở thành cầu nối đưa văn hóa đến gần hơn với công chúng, đặc biệt thế hệ trẻ. S
áng tạo và hết mình qua từng vòng thi, điều mà Phương Mỹ Chi hướng đến là “Mỗi tiết mục không chỉ là màn trình diễn mà là cách để tôi giới thiệu về Việt Nam đến với bạn bè quốc tế. Vì thế, toàn bộ phần trình diễn tại chương trình được dàn dựng như một câu chuyện xuyên suốt, trong đó âm nhạc và hình ảnh kết hợp để kể câu chuyện về văn hóa Việt Nam”.
Thành công từ cuộc thi “Giọng hát Việt nhí” cách đây 12 năm, nỗ lực tôn vinh văn hóa Việt trên sân khấu quốc tế của Phương Mỹ Chi cho thấy sự trưởng thành của cô và được khán giả trong và ngoài nước đánh giá cao. Trong bối cảnh hiện nay, việc giữ gìn văn hóa truyền thống có vai trò vô cùng quan trọng vì văn hóa truyền thống là nền tảng, tạo nên bản sắc dân tộc, giúp mỗi quốc gia, dân tộc có sự khác biệt và độc đáo.
PGS.TS Bùi Hoài Sơn - Ủy viên Thường trực Ủy ban Văn hóa, Giáo dục của Quốc hội khẳng định những giá trị văn hóa truyền thống được sử dụng sáng tạo, lồng ghép tinh tế trong các sản phẩm nghệ thuật sẽ gần gũi và hấp dẫn hơn với thế hệ trẻ và công chúng quốc tế. Điều này sẽ giúp cho nền văn hóa nước nhà có thêm cơ hội mới trong một thế giới hội nhập với sự phát triển như vũ bão của khoa học, công nghệ cũng như tạo thêm sự tự tin và tự hào cho các nghệ sĩ Việt Nam trong việc quảng bá những giá trị đặc sắc của dân tộc.
Việc lan tỏa văn hóa truyền thống qua nghệ thuật giúp củng cố bản sắc văn hóa dân tộc, nâng cao ý thức về nguồn cội và niềm tự hào dân tộc. Chính vì vậy, tâm huyết, tình yêu và sự cống hiến của những nghệ sĩ, đặc biệt là những người trẻ cần được cổ vũ và lan tỏa. Điều này giúp văn hóa truyền thống thêm ý nghĩa và tầm quan trọng với sự phát triển bền vững của đất nước.
Khánh Thảo