Sư đoàn 9: Hành trình 60 năm 'đi là chiến thắng, đánh là dứt điểm'

4 giờ trướcBài gốc

Trải qua nhiều giai đoạn lịch sử, từ cuộc kháng chiến chống Mỹ, bảo vệ biên giới Tây Nam đến nhiệm vụ quốc tế tại Campuchia, Sư đoàn 9 đã ghi dấu ấn bằng những chiến công hiển hách.

Nhân dịp kỷ niệm 60 năm ngày thành lập Sư đoàn (2-9-1965 – 2-9-2025), phóng viên báo Pháp Luật TP.HCM có cuộc trao đổi với Đại tá Ngô Ngọc An, Sư đoàn trưởng Sư đoàn 9, nhìn lại hành trình oai hùng của đơn vị và định hướng xây dựng, phát triển trong thời bình, khẳng định vị thế chủ lực, tinh nhuệ trong lực lượng vũ trang nhân dân hiện đại.

Đồng chí có thể điểm lại những dấu mốc tiêu biểu trong 60 năm xây dựng và chiến đấu của Sư đoàn 9?

Sư đoàn 9 - với mật danh là Công trường 9, được thành lập ngày 2-9-1965, đúng vào thời điểm ác liệt nhất của cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước trên chiến trường "Miền Đông gian lao mà anh dũng".

Khi mới thành lập, Sư đoàn 9 gồm ba Trung đoàn (1, 2, 3) cùng một số đơn vị bảo đảm. Đội ngũ cán bộ, chiến sĩ đến từ khắp mọi miền Tổ quốc. Trong đó có những người từng tập kết ra Bắc trở về từ đầu những năm 1960, những cán bộ, chiến sĩ trưởng thành từ phong trào Đồng Khởi, từ các trận đánh oanh liệt trên đất Nam Bộ, cũng như các cựu binh từng tham gia Chiến dịch Điện Biên Phủ. Bên cạnh đó, lực lượng trẻ từ miền Bắc xã hội chủ nghĩa cũng hăng hái lên đường “xẻ dọc Trường Sơn đi cứu nước”, liên tục bổ sung vào đội hình chiến đấu của Sư đoàn với tinh thần “Tất cả vì miền Nam ruột thịt”.

Ngay sau khi thành lập, Sư đoàn đã bước vào chiến đấu đối tượng tác chiến mới - quân đội Mỹ, lực lượng "nhà nghề" được trang bị hiện đại. Chỉ hơn hai tháng sau, ngày 12-11-1965, Sư đoàn ra quân trận đầu tại Bàu Bàng, Dầu Tiếng và giành thắng lợi vang dội.

Mùa hè năm 1967, phối hợp với lực lượng vũ trang của Bộ Tư lệnh Miền và quân dân tỉnh Tây Ninh, Sư đoàn đã đánh bại cuộc càn “Gian-xơn-Xi-ty” của Mỹ - Ngụy, bảo vệ an toàn Trung ương Cục và Bộ Tư lệnh Miền.

Trong cuộc Tổng tiến công và nổi dậy Tết Mậu Thân 1968 tại Sài Gòn - Gia Định, ở đợt I, Sư đoàn có nhiệm vụ tiến công các căn cứ địch vòng ngoài, nhằm kiềm chế và ngăn chặn lực lượng chủ lực của địch tiến vào nội đô. Đến đợt II, mặc dù tình hình ác liệt, Sư đoàn tiếp tục đảm nhiệm nhiệm vụ tiến công vào nội thành, chấp hành nghiêm mệnh lệnh cấp trên và hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ.

Từ 1970 đến 1972, Sư đoàn tham gia đánh bại cuộc càn “Chen-la II” của Mỹ - Ngụy trên đường số 6, đồng thời giành thắng lợi lớn trong Chiến dịch Nguyễn Huệ, giải phóng một phần tỉnh Bình Long.

Bước vào Tổng tiến công và nổi dậy mùa Xuân 1975, được tăng cường thêm các đơn vị binh chủng, Sư đoàn đã tiến công tiêu diệt nhiều cứ điểm của địch, giải phóng chi khu Dầu Tiếng và thị trấn Chơn Thành. Là lực lượng chủ yếu của Đoàn 232, Sư đoàn đánh vào hướng Tây và Tây Nam Sài Gòn, tiến công các khu vực Phú Lâm, trường đua Phú Thọ, Bà Quẹo, ngã tư Bảy Hiền, chiếm Tổng nha Cảnh sát và Biệt khu Thủ đô. Cùng các cánh quân khác, Sư đoàn tiến vào sào huyệt cuối cùng của chính quyền Sài Gòn, góp phần làm nên chiến thắng lịch sử ngày 30-4-1975.

Sau khi miền Nam hoàn toàn giải phóng, Sư đoàn 9 trở về đội hình Quân đoàn 4, thực hiện nhiệm vụ quân quản tại các quận 1, 5, 6, 8 và Tân Bình (TP.HCM), góp phần xây dựng chính quyền cách mạng và ổn định đời sống nhân dân.

Theo đồng chí, giai đoạn làm nhiệm vụ quốc tế ở Campuchia có ý nghĩa thế nào với Sư đoàn?

Tháng 1-1979, đáp lại lời kêu gọi khẩn thiết của nhân dân và Ủy ban Mặt trận đoàn kết dân tộc cứu quốc Campuchia, Sư đoàn 9 đã phối hợp với các đơn vị bạn và lực lượng vũ trang cách mạng Campuchia mở cuộc phản công chiến lược, giải phóng thủ đô Phnôm Pênh, truy quét tàn quân, lật đổ chế độ diệt chủng Pôn Pốt – Iêng Xa Ri. Sư đoàn đã góp phần quan trọng giúp nhân dân Campuchia thoát khỏi họa diệt chủng, ổn định cuộc sống, bảo vệ thành quả cách mạng và củng cố tình đoàn kết chiến đấu giữa hai dân tộc Việt Nam - Campuchia.

Đến tháng 11-1987, sau khi hoàn thành nhiệm vụ quốc tế, Sư đoàn trở về Tổ quốc và bước vào thời kỳ mới: xây dựng theo hướng "Cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại", sẵn sàng nhận và hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ trong bất kỳ hoàn cảnh nào.

Sau khi chuyển sang thời bình, đâu là nhiệm vụ trọng tâm của Sư đoàn?

Sau khi hoàn thành nhiệm vụ quốc tế năm 1987, Sư đoàn 9 bước vào một giai đoạn phát triển mới, tập trung xây dựng theo hướng "cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại". Hiện nay, Sư đoàn là lực lượng cơ động chiến đấu chủ lực của Quân đoàn 34, đảm nhiệm huấn luyện và sẵn sàng chiến đấu trên địa bàn trọng điểm Đông Nam Bộ.

Chúng tôi xác định rõ rằng, dù trong thời bình, không được phép chủ quan, lơ là. Âm mưu "diễn biến hòa bình", "bạo loạn lật đổ" của các thế lực thù địch vẫn luôn hiện hữu. Vì vậy, Sư đoàn luôn chú trọng công tác giáo dục chính trị, quán triệt sâu sắc đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước, nhiệm vụ của Quân đội, Quân đoàn và đơn vị. Từ đó, xây dựng đội ngũ cán bộ, chiến sĩ có bản lĩnh chính trị vững vàng, đạo đức cách mạng trong sáng, kỷ luật nghiêm minh, tinh thần đoàn kết cao và gắn bó mật thiết với nhân dân.

Song song với nhiệm vụ sẵn sàng chiến đấu, công tác huấn luyện luôn được xác định là nhiệm vụ chính trị trọng tâm. Sư đoàn tập trung huấn luyện đồng bộ, chuyên sâu, làm chủ các loại vũ khí, trang bị kỹ thuật mới, hiện đại. Đặc biệt chú trọng huấn luyện đêm, huấn luyện cơ động, huấn luyện theo tình huống thực tế và sát với đối tượng, địa bàn tác chiến.

Công tác xây dựng chính quy, rèn luyện kỷ luật và bảo đảm an toàn luôn được đặt lên hàng đầu, với nhiều giải pháp đột phá được triển khai hiệu quả, góp phần xây dựng Sư đoàn vững mạnh toàn diện theo phương châm “Mẫu mực, tiêu biểu”.

Đời sống vật chất và tinh thần của bộ đội ngày càng được cải thiện. Doanh trại được đầu tư xây dựng khang trang, sạch đẹp. Vượt qua khó khăn về khí hậu, thổ nhưỡng, các đơn vị trong Sư đoàn 9 đã chủ động sử dụng hiệu quả nguồn lương thực, thực phẩm được cấp, đồng thời đẩy mạnh tăng gia sản xuất, chuyển đổi cây trồng, vật nuôi để tạo nguồn thực phẩm tại chỗ.

Ngoài ra, công tác bảo quản, bảo dưỡng và sửa chữa vũ khí, trang bị kỹ thuật được duy trì nghiêm túc, bảo đảm an toàn, không để xảy ra mất mát, hư hỏng hay cháy nổ.

"Gắn bó máu thịt với nhân dân" được xem là cội nguồn sức mạnh của Sư đoàn. Vậy trong những năm qua, đơn vị đã giữ gìn và phát huy truyền thống này như thế nào?

Sư đoàn đóng quân phân tán trên địa bàn TP.HCM và tỉnh Đồng Nai - hai trung tâm kinh tế, chính trị năng động, có đông đồng bào dân tộc, tôn giáo. Với đặc điểm đó, Sư đoàn luôn phối hợp chặt chẽ với cấp ủy, chính quyền và nhân dân địa phương, tổ chức nhiều đợt hành quân dã ngoại làm công tác dân vận.

Các hoạt động giúp nhân dân đào, đắp, tu sửa hệ thống kênh mương, đường giao thông nông thôn, sửa sang trường học, trạm y tế… được triển khai rộng rãi. Cán bộ, chiến sĩ Sư đoàn 9 còn tích cực hưởng ứng các phong trào "Uống nước nhớ nguồn", "Nhường cơm sẻ áo", đóng góp xây dựng nhà tình nghĩa, nhà đại đoàn kết, nhà đồng đội, ngôi nhà “100 đồng”; phụng dưỡng Mẹ Việt Nam anh hùng, thăm hỏi và tặng quà cho các gia đình chính sách, gia đình có công với cách mạng, học sinh nghèo hiếu học.

Sư đoàn cũng tích cực tham gia các hoạt động từ thiện: đóng góp vào Quỹ Vì người nghèo, hỗ trợ nạn nhân chất độc da cam, trích "hũ gạo tình thương" từ sự tiết kiệm của bộ đội để tặng bà con có hoàn cảnh khó khăn. Tổng giá trị các hoạt động hỗ trợ trong những năm qua lên đến hàng tỷ đồng.

Ngoài ra, đơn vị còn phối hợp với các bệnh viện, trung tâm y tế tổ chức khám bệnh, tư vấn sức khỏe và cấp thuốc miễn phí cho người dân, đặc biệt là các đối tượng chính sách và người có công. Qua đó góp phần nâng cao nhận thức về chăm sóc sức khỏe, phát hiện và phòng chống bệnh tật cho nhân dân.

Đặc biệt, trong năm 2021, khi đại dịch COVID-19 diễn biến phức tạp, chúng tôi xác định phòng, chống dịch chính là “nhiệm vụ chiến đấu trong thời bình”. Gần 3.000 cán bộ, chiến sĩ của Sư đoàn đã tình nguyện xung phong ra tuyến đầu, phối hợp chặt chẽ với chính quyền và nhân dân TP.HCM, tỉnh Bình Dương (cũ) để ngăn chặn và đẩy lùi dịch bệnh. Với những đóng góp to lớn đó, Sư đoàn đã vinh dự được Chủ tịch nước tặng thưởng Huân chương Bảo vệ Tổ quốc hạng Ba.

Trong bối cảnh thực hiện Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng, Sư đoàn 9 đã có những bước chuẩn bị như thế nào cho giai đoạn phát triển mới?

Để đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới, Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng đã đề ra mục tiêu: "Xây dựng Quân đội nhân dân cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại; đến năm 2025 cơ bản xây dựng Quân đội tinh, gọn, mạnh; tạo tiền đề vững chắc, phấn đấu đến năm 2030 xây dựng Quân đội nhân dân cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại".

Thực hiện chủ trương đó, Sư đoàn 9 được điều chuyển nguyên trạng về đội hình Quân đoàn 34 (Quân đoàn mới được thành lập trên cơ sở các đơn vị của Quân đoàn 3 - Binh đoàn Tây Nguyên và Quân đoàn 4 - Binh đoàn Cửu Long) tiếp tục đảm nhiệm nhiệm vụ huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu tại khu vực Đông Nam Bộ. Đây vừa là thử thách mới, vừa là niềm vinh dự, là cơ hội để Sư đoàn tiếp tục khẳng định vị thế, uy tín và sức mạnh trong giai đoạn mới.

Sư đoàn đã tập trung lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện nhiều giải pháp đồng bộ, phát huy truyền thống "Đoàn kết, khiêm tốn, anh dũng, sáng tạo, đi là chiến thắng, đánh là dứt điểm", nhằm nâng cao chất lượng tổng hợp và sức mạnh chiến đấu, bảo đảm sẵn sàng nhận và hoàn thành tốt nhiệm vụ trong mọi tình huống.

Trong 8 tháng đầu năm 2025, Sư đoàn đã duy trì nghiêm túc chế độ trực chỉ huy, trực ban, trực chiến; tổ chức luyện tập các phương án sát với tình hình và yêu cầu nhiệm vụ, sẵn sàng xử lý các tình huống phát sinh, không để bị động bất ngờ.

Sư đoàn đã hoàn thành tốt chương trình huấn luyện 6 tháng đầu năm cho các đối tượng, tổ chức kiểm tra kết thúc huấn luyện chiến sĩ mới năm 2025, kết quả kiểm tra bắn đạn thật của hạ sĩ quan, binh sĩ nhập ngũ năm 2024, diễn tập chiến thuật cấp trung đội bộ binh giai đoạn 1 năm 2025 có 100% đạt yêu cầu, trong đó có trên 80% đạt khá, giỏi, đảm bảo an toàn tuyệt đối.

Sư đoàn đặc biệt chú trọng xây dựng vững mạnh về chính trị, đây được xem là yếu tố then chốt để nâng cao sức mạnh tổng hợp. Các cơ quan, đơn vị trong Sư đoàn đã đổi mới nội dung, hình thức và phương pháp giáo dục chính trị, triển khai thực hiện hiệu quả Đề án đổi mới công tác giáo dục chính trị và Quy chế số 775 ngày 12-5-2022 của Tổng cục Chính trị về công tác quản lý tư tưởng quân nhân; chủ động nắm bắt, định hướng dư luận trong nội bộ.

Có thể nói, Sư đoàn 9 là cái nôi đã sản sinh nhiều anh hùng, tướng lĩnh. Đồng chí có thể chia sẻ thêm về truyền thống vẻ vang này?

Với nhiều thành tích đặc biệt xuất sắc, Sư đoàn 9 vinh dự được Đảng, Nhà nước hai lần tuyên dương danh hiệu "Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân", được tặng thưởng Huân chương Hồ Chí Minh cùng nhiều phần thưởng cao quý khác. Ngoài ra, Sư đoàn cũng được Nhà nước Campuchia trao tặng Huân chương Ăngco - Huân chương cao quý nhất của quốc gia bạn.

Nhân dịp kỷ niệm 60 năm Ngày truyền thống, Sư đoàn tiếp tục được Đảng, Nhà nước tặng thưởng Huân chương Bảo vệ Tổ quốc hạng Nhì, đây là sự ghi nhận xứng đáng cho những đóng góp nổi bật của đơn vị trong thực hiện nhiệm vụ huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

Trong đội hình Sư đoàn 9 có 18 tập thể và 23 cá nhân được phong tặng danh hiệu Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân, trong đó Trung đoàn 2 được tuyên dương hai lần. Có tới 17.085 lượt cán bộ, chiến sĩ được phong tặng các danh hiệu cao quý như: “Dũng sĩ Quyết thắng”, “Dũng sĩ diệt Mỹ”, “Dũng sĩ diệt cơ giới”, “Dũng sĩ diệt máy bay”.

Tiêu biểu có những tấm gương đã đi vào lịch sử như: Anh hùng liệt sĩ Trừ Văn Thố - người đã “lấy thân mình lấp lỗ châu mai”; Anh hùng Tạ Quang Tỷ, “Đại đội trưởng chặn đầu, Đại đội trưởng khóa đuôi, chưa hết thương binh chưa rời trận địa”; Anh hùng liệt sĩ Hoàng Đình Nghĩa - “Đâu có địch là lao đến diệt địch”…

Từ cái nôi Sư đoàn 9, nhiều thế hệ cán bộ, chiến sĩ đã trưởng thành và giữ những trọng trách quan trọng trong Đảng, Nhà nước và Quân đội. Trong đó có 48 đồng chí được phong quân hàm từ Thiếu tướng đến Đại tướng, tiêu biểu như: Đại tướng Lê Văn Dũng, nguyên Bí thư Trung ương Đảng, nguyên Chủ nhiệm Tổng cục Chính trị QĐND Việt Nam; Thượng tướng Huỳnh Ngọc Sơn, nguyên Phó Chủ tịch Quốc hội; Thượng tướng Hoàng Cầm, nguyên Chánh Thanh tra Quân đội; Thiếu tướng Hoàng Thế Thiện, nguyên Thứ trưởng Thường trực Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội; Các Trung tướng Nguyễn Thế Bôn, Nguyễn Năng Nguyễn, Nguyễn Văn Thành, nguyên Phó Tổng Tham mưu trưởng QĐND Việt Nam; Cùng nhiều tướng lĩnh khác đã trưởng thành từ đội ngũ Sư đoàn 9.

Kế thừa truyền thống hào hùng 60 năm qua, Sư đoàn 9 sẽ hướng tới những mục tiêu chiến lược nào trong thời gian tới?

Kế thừa truyền thống hào hùng, các thế hệ cán bộ, chiến sĩ Sư đoàn 9 hôm nay luôn xác định rõ trách nhiệm và nghĩa vụ trong giai đoạn mới. Mỗi người không ngừng học tập, rèn luyện, nâng cao cảnh giác cách mạng; tập trung xây dựng Sư đoàn vững mạnh toàn diện trên các mặt: chính trị, tư tưởng, tổ chức và cán bộ.

Sư đoàn sẽ tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng huấn luyện và sẵn sàng chiến đấu; tạo chuyển biến mạnh mẽ về xây dựng chính quy, chấp hành pháp luật, kỷ luật quân đội và đảm bảo an toàn trong mọi hoạt động. Đồng thời, đẩy mạnh tăng gia sản xuất, thực hành tiết kiệm, chăm lo tốt đời sống vật chất, tinh thần cho bộ đội. Công tác kỹ thuật phục vụ nhiệm vụ cũng được đảm bảo đầy đủ, kịp thời, chính xác.

Mục tiêu xuyên suốt là: Không ngừng nâng cao chất lượng tổng hợp, sức mạnh chiến đấu; xây dựng tổ chức Đảng trong sạch vững mạnh tiêu biểu; xây dựng đơn vị vững mạnh toàn diện "Mẫu mực, tiêu biểu". Các thế hệ cán bộ, chiến sĩ hôm nay luôn mang trong mình niềm tự hào về truyền thống vẻ vang 60 năm qua để tiếp tục viết tiếp những trang sử vàng chói lọi, xứng đáng với sự tin tưởng của Đảng, Nhà nước và Quân đội.

Xin trân trọng cảm ơn đồng chí!

Thực hiện: HOÀNG GIANG - PHONG ĐIỀN - NGỌC ANH

Thiết kế: HÀ PHƯƠNG

Nguồn PLO : https://plo.vn/su-doan-9-hanh-trinh-60-nam-di-la-chien-thang-danh-la-dut-diem-post867155.html