Sư đoàn Không quân 370 - 50 năm giữ vững 'Biên cương bầu trời' Tổ quốc

4 giờ trướcBài gốc

Tháng 4-1975, đất nước bước vào hòa bình thống nhất nhưng bối cảnh khu vực vẫn nhiều biến động khó lường. Yêu cầu cấp bách đặt ra là nhanh chóng củng cố thế trận phòng không-không quân, quản lý chặt chẽ vùng trời, vùng biển, biên giới phía Nam. Ngày 30-10-1975, thực hiện Quyết định của Bộ Quốc phòng, Sư đoàn Không quân 370 được thành lập. Sự kiện ấy không chỉ đánh dấu một đơn vị mới trong đội hình Quân chủng Phòng không-Không quân, mà còn thể hiện tầm nhìn chiến lược của Đảng, Nhà nước và Quân đội trong việc xây dựng lực lượng không quân vững mạnh, sẵn sàng bảo vệ chủ quyền thiêng liêng của Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.

Chuẩn bị huấn luyện ở Trung đoàn Không quân 935, Sư đoàn Không quân 370.

Ngay từ buổi đầu, cán bộ, chiến sĩ Sư đoàn bắt tay vào nhiệm vụ với tinh thần khẩn trương và kỷ luật cao. Máy bay, khí tài, sân bay tiếp quản được khẩn trương kiểm tra, bổ sung, đưa vào khai thác; ê-kíp bay và kỹ thuật tăng cường huấn luyện, vừa học vừa làm, từng bước làm chủ công nghệ và quy trình, xây dựng nền nếp trực ban-trực chiến nghiêm minh. Phía sau mỗi lần cất cánh là hàng giờ tỉ mỉ của người thợ máy, là sự bình tĩnh của chỉ huy chỉ số ít câu lệnh nhưng chuẩn xác, là mồ hôi thấm đẫm trên đường băng bỏng rát gió Lào hay sũng nước mưa miền Trung. Phương châm “Cơ bản-Thiết thực-Vững chắc-An toàn-Tiết kiệm” sớm trở thành sợi chỉ đỏ trong công tác huấn luyện, được cụ thể hóa bằng từng bài bay, từng ca kiểm tra kỹ thuật, từng kịch bản tình huống trên không và trên biển.

Khi biên giới Tây Nam bùng lên lửa đạn (1977-1979), những biên đội MiG-19 của Trung đoàn 925 thuộc Sư đoàn Không quân 370 đã dũng mãnh xuất kích. Các đợt chi viện hỏa lực kịp thời, chuẩn xác không chỉ góp phần làm thất bại âm mưu xâm lấn của địch, mà còn thể hiện trách nhiệm quốc tế cao cả, giúp nhân dân Campuchia thoát khỏi thảm họa diệt chủng. Ngày 27-12-1978 đi vào lịch sử đơn vị như mốc son chiến công đầu, mở ra truyền thống “Quyết chiến-Quyết thắng” cho một sư đoàn còn trẻ về tuổi đời nhưng đã già dặn về bản lĩnh.

Cất cánh thực hành bay huấn luyện.

Từ tháng 8-1987, Sư đoàn chuyển vào đóng quân tại Sân bay Tân Sơn Nhất, trực tiếp quản lý, bảo vệ vùng trời, vùng biển và thềm lục địa phía Nam-khu vực trọng yếu bậc nhất về quốc phòng, an ninh, đồng thời là không gian sinh tồn, phát triển của đất nước. Nhiệm vụ tuyến đầu đòi hỏi cường độ trực ban-trực chiến cao, khả năng cơ động linh hoạt và sự phối hợp chặt chẽ giữa không quân với phòng không, hải quân, cảnh sát biển và các lực lượng bạn trên biển. Trong bối cảnh kinh tế đất nước còn khó khăn, trang bị chưa thật dồi dào, từng phiên trực, từng bài bay càng thấm đẫm ý thức trách nhiệm. Những cuộc cơ động, diễn tập liên tiếp được tổ chức với kỷ luật thép, đảm bảo an toàn tuyệt đối, củng cố thế trận phòng không-không quân vững chắc từ đất liền ra biển, đảo.

Bước vào thập niên 1990 và các giai đoạn tiếp theo, Sư đoàn Không quân 370 kiên trì nâng cao trình độ kỹ-chiến thuật và chuẩn hóa an toàn bay, tập trung vào những khoa mục khó. Bay đêm không đơn thuần là thói quen nghề nghiệp, mà là bản lĩnh của giác quan và kỷ luật của thao tác. Bay biển xa không chỉ đòi hỏi kỹ năng dẫn đường và sử dụng khí tài, mà còn là sự điềm tĩnh trước bầu trời mênh mông chỉ còn đường chân trời và ánh sao làm bạn. Bay trong điều kiện phức tạp không chấp nhận bất kỳ sai số nào: Mỗi chuyển động của tay lái, mỗi thông số hiển thị là một lời nhắc về sinh mạng, nhiệm vụ và danh dự của người lính không quân. Tất cả được tích lũy thành kinh nghiệm, thành “văn hóa an toàn”, thành năng lực tác chiến hiện đại của đơn vị.

Các phi công trao đổi sau ban bay huấn luyện.

Chiều dài 50 năm cũng là chiều sâu của truyền thống thi đua và khen thưởng. Toàn Sư đoàn, 3 trung đoàn, 2 phi đội và 6 phi công được phong tặng danh hiệu Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân; riêng Trung đoàn 917 hai lần vinh dự đón nhận danh hiệu cao quý này. Cùng với đó là 10 Huân chương Quân công, nhiều Huân chương Chiến công và nhiều phần thưởng cao quý khác. Nhưng vượt trên mọi tấm huân chương là niềm tin của nhân dân, là cảm giác an tâm khi nhìn lên bầu trời và biết rằng luôn có những cánh bay canh giữ bình yên.

Giai đoạn 2015-2025, hình ảnh Sư đoàn 370 hiện diện nổi bật trong nhiều sự kiện trọng đại của đất nước. Đội hình bay diễu binh kỷ niệm 70 năm Chiến thắng Điện Biên Phủ, 50 năm Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước, 80 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2-9, thể hiện trình độ, bản lĩnh và sự chính xác đến từng giây. Tại Triển lãm Quốc phòng quốc tế Việt Nam 2024, Sư đoàn góp phần giới thiệu hình ảnh Không quân Việt Nam chuyên nghiệp, hiện đại, thân thiện và giàu trách nhiệm. Trên mặt trận gìn giữ hòa bình, việc hỗ trợ Bệnh viện dã chiến cấp 2 số 1 lên đường thực hiện nhiệm vụ tại Nam Sudan cho thấy không chỉ năng lực hiệp đồng-bảo đảm, mà còn khẳng định vị thế và uy tín của Quân đội nhân dân Việt Nam trước bạn bè quốc tế.

Niềm vui sau những chuyến bay huấn luyện thành công.

Trong nhịp sống thường ngày tưởng như bình yên, có những cuộc cất cánh không hẹn trước. Đó là những chuyến bay cứu hộ-cứu nạn, cấp cứu ngư dân và quân nhân ở Trường Sa. Mỗi lần cất cánh là một cuộc chạy đua với thời gian và thời tiết; mỗi lần hạ cánh an toàn là sự tổng hòa của kỹ thuật, bản lĩnh và trái tim người lính. Ở những khoảnh khắc ấy, phương châm “vì nhân dân quên mình” không phải khẩu hiệu mà là lựa chọn tự nhiên của những con người đã thề hiến dâng.

Vững vàng trong hành động, Sư đoàn còn vững vàng trong tư tưởng. Đảng bộ Sư đoàn quán triệt sâu sắc các nghị quyết, chỉ thị; thống nhất cao trong lãnh đạo nhiệm vụ sẵn sàng chiến đấu và quản lý vùng trời. Công tác huấn luyện bay đổi mới theo hướng “Cơ bản- Thiết thực-Vững chắc-An toàn-Tiết kiệm”, lấy chất lượng-hiệu quả làm thước đo; từng giáo án, từng mô phỏng, từng bài kiểm tra đều hướng vào mục tiêu duy nhất: An toàn và khả năng thực chiến. Phong trào Thi đua Quyết thắng gắn chặt với nhiệm vụ trung tâm; hàng loạt mô hình, sáng kiến, cải tiến kỹ thuật được nhân rộng, tạo bầu không khí thi đua chuyên nghiệp và sáng tạo, nơi mỗi cá nhân nỗ lực vì mục tiêu chung.

Bước vào nhiệm kỳ 2025-2030, Sư đoàn 370 xác định ba đột phá chiến lược. Một là, nâng cao trình độ và khả năng sẵn sàng chiến đấu, quản lý vùng trời, quản lý-điều hành bay, đồng thời đẩy mạnh ứng dụng khoa học-công nghệ và chuyển đổi số vào tất cả các khâu từ chỉ huy tới bảo đảm kỹ thuật. Hai là, đổi mới và nâng cao chất lượng huấn luyện, lấy huấn luyện bay làm trung tâm, bảo đảm an toàn tuyệt đối; tăng cường các khoa mục bay đêm, bay biển xa, bay trong điều kiện phức tạp; chuẩn hóa quy trình, giáo án; phát huy hệ thống mô phỏng. Ba là, xây dựng chính quy, rèn kỷ luật, giữ vững nền nếp, kỷ cương đơn vị; xây dựng môi trường văn hóa quân sự lành mạnh, đoàn kết, kỷ luật, trách nhiệm. Các định hướng này đang dần hiện thực hóa bằng kế hoạch, con người và sản phẩm cụ thể: hệ thống chỉ huy-điều hành bay số hóa; cơ sở dữ liệu kỹ thuật-bảo trì tập trung; quy trình kiểm soát không lưu đồng bộ; chuẩn hóa cơ chế phối hợp tìm kiếm cứu nạn trên không-trên biển.

Ở Sư đoàn Không quân 370, sức mạnh không chỉ đến từ vũ khí, khí tài, mà còn từ con người. Đó là những phi công làm chủ từng mét độ cao; là kỹ thuật viên cặm cụi bên thân máy bay qua đêm; là chỉ huy trăn trở với từng ca trực; là chiến sĩ thông tin, radar âm thầm giữa rừng sâu hay bờ biển gió cát. Họ chung một lời thề, chung một điểm tựa: Kỷ luật thép và tình đồng đội. Chính sợi dây vô hình ấy kết nối thành đội hình bay vững chãi, biến thử thách thành thời cơ, biến khó khăn thành kết quả cụ thể trên bầu trời Tổ quốc.

Phi đội trực thăng của Trung đoàn Không quân 917, Sư đoàn Không quân 370 tham gia nhiệm vụ A50.

Không khó để bắt gặp những câu chuyện đời thường mà lấp lánh khí phách quân nhân: Một kỹ thuật viên trẻ tự nguyện ở lại ca muộn chỉ để kiểm tra thêm một chi tiết nhỏ, vì “nhìn con ốc này chưa yên tâm”; một phi công lặng lẽ quay lại kiểm tra đường băng khi đèn báo hiệu có dấu hiệu bất thường; một ca trực kéo dài hơn dự kiến vì ngoài khơi gió giật mạnh-những việc “nhỏ” nhưng chính là những “viên gạch” xây nên thành trì an toàn bay, là sự khác biệt giữa bình thường và hoàn hảo.

Những chuẩn mực khắt khe ấy không làm khô cứng con người 370. Trái lại, chúng mài giũa nên phong thái tự tin, bình tĩnh, khiêm nhường. Trong ánh mắt họ có niềm tự hào kín đáo; trong cách họ nói về máy bay, biển trời, đồng đội có sự nâng niu của những người biết giá trị của bình yên. Và trong mọi cuộc trò chuyện, ranh giới giữa cái “tôi” cá nhân và cái “ta” tập thể hầu như không tồn tại - bởi với họ, sức mạnh chỉ có ý nghĩa khi hòa vào đội hình.

Từ nền tảng ấy, Sư đoàn Không quân 370 vạch rõ phương hướng cho chặng đường dài hơn. Đến năm 2030, mục tiêu là trở thành đơn vị chính quy, tinh nhuệ, hiện đại; làm chủ hoàn toàn trang bị kỹ thuật thế hệ mới; đủ năng lực tác chiến, hiệp đồng không-biển-đất; bảo vệ vững chắc vùng trời, vùng biển và thềm lục địa phía Nam. Tầm nhìn đến năm 2045, Sư đoàn hướng tới mô hình lực lượng kiểu mẫu của Quân chủng ở khu vực phía Nam: Hiện đại, thông minh, tác chiến linh hoạt, có khả năng răn đe hiệu quả và ứng phó nhanh, chính xác trong mọi tình huống; tiếp tục là điểm tựa tin cậy của hệ thống phòng không-không quân quốc gia.

Giữa bề dày thành tích, điều đọng lại rõ nhất có lẽ là niềm tin. Niềm tin của nhân dân gửi gắm vào những cánh bay ngày đêm canh giữ bình yên; niềm tin của thế hệ đi trước khi nhìn lớp trẻ trưởng thành vững vàng; niềm tin của người chỉ huy khi biết sau lưng mình là một tập thể đoàn kết, kỷ luật, sáng tạo. Niềm tin ấy được chưng cất thành một câu nói giản dị mà kiêu hãnh của Đại tá Cù Đức Hường, Sư đoàn trưởng: “Dù trong điều kiện nào, ở độ cao nào, chúng tôi cũng quyết tâm giữ vững bầu trời Tổ quốc bình yên.”

Nửa thế kỷ đã qua, từ đường băng Tân Sơn Nhất tỏa ra bốn hướng trời, Sư đoàn Không quân 370 sẽ tiếp tục bay cao trong khát vọng, bay xa trong niềm tin, vững vàng canh giữ “biên cương bầu trời” phía Nam-để bình yên hôm nay luôn được tiếp nối bằng bình yên ngày mai, cho Tổ quốc lớn mạnh và trường tồn.

Nguồn QĐND : https://www.qdnd.vn/quoc-phong-an-ninh/xay-dung-quan-doi/su-doan-khong-quan-370-50-nam-giu-vung-bien-cuong-bau-troi-to-quoc-943826