Sáng Chủ nhật, đến quán cafe quen, anh Tuấn thấy ông bạn thân đang ngồi đăm chiêu suy nghĩ liền hỏi:
- Sao ông trầm tư thế?
- Tôi đang có việc này khó nghĩ quá, mà ông là chuyên gia công nghệ xem có cho tôi lời khuyên được không?
- Nói đi để tôi xem.
- Chả là thằng con trai tôi năm nay vào cấp 2. Nghĩ con cũng lớn, cần phương tiện liên lạc, học tập nên tháng trước, nhân dịp khai giảng, vợ chồng tôi đưa con đi mua máy tính, điện thoại và cho phép sử dụng theo giờ. Từ lúc có máy tính, điện thoại vợ chồng tôi thấy con giải bài tập nhanh hơn, ít phải hỏi bài bố mẹ hơn trước nên cũng mừng. Thế nhưng hôm qua, khi để quên tài liệu quan trọng, tôi về nhà thì phát hiện ra cậu con trai đang sử dụng ChatGPT để làm bài tập.
- Chắc cháu nó kiểm tra kết quả thôi.
- Vấn đề nằm ở chỗ đó, tôi kiểm tra thì thấy sau khi nhận được bài tập, con ngay lập tức sử dụng công cụ tìm kiếm này mà không dành thời gian suy nghĩ dù bài dễ hay khó. Khi hỏi lý do tại sao lại không chịu tư duy để tự mình làm bài tập, con cho rằng, như thế “mất thời gian”, trong khi nếu hỏi ChatGPT chỉ cần vài giây là có đáp án chính xác. Bây giờ tôi lại phân vân có nên thu lại máy tính, điện thoại của con không?
- Từ năm ngoái tôi đã nói mấy lần trong nhóm rồi nhưng các ông không nghe. ChatGPT được ví như một “nhà thông thái” có thể trả lời rất nhanh chóng tất cả các câu hỏi mà người dùng đưa ra thay vì tìm kiếm trên Google. Không thể phủ nhận được sức mạnh và tiềm năng của nó đối với hầu hết các lĩnh vực hiện nay nhưng theo phân tích chuyên môn về trí tuệ nhân tạo thì chính ChatGPT cũng tồn tại rất nhiều yếu điểm. Thí dụ chúng có thể cập nhật cả những thông tin lỗi thời hoặc sai lệch, chưa có khả năng xác minh tính trung thực của các thông tin và xử lý “tin rác” trong kho dữ liệu khiến câu trả lời đôi khi thiếu chính xác. Trong trường hợp nhiều người cùng đưa ra một câu hỏi thì ChatGPT sẽ đưa ra câu trả lời tương tự như nhau, chúng chỉ dựa trên những thông tin sẵn có trong kho dữ liệu nên không thể có được những suy nghĩ sáng tạo như con người…
- Tóm lại, giờ vợ chồng tôi nên làm gì?
- Thực ra ChatGPT là một công cụ hỗ trợ rất tích cực cho người dùng, chúng ta có thể sử dụng để gia cố thêm những phần kiến thức mình chưa kịp cập nhật, bổ sung nhưng phải có chọn lọc. Do đó, trước mắt, vợ chồng ông có thể vẫn cho con sử dụng các thiết bị công nghệ thông tin để phục vụ việc học tập nhưng cần theo sát con, có thể cài đặt hạn chế cho từng thiết bị. Nhưng quan trọng nhất, vợ chồng ông nên tâm sự, khuyến khích con chủ động học hỏi và thu nạp kiến thức thay vì quá lệ thuộc vào công cụ hỗ trợ trên mạng vì sẽ dễ dẫn đến những hệ quả tiêu cực như lười suy nghĩ, ỷ lại, thiếu trung thực... Đồng thời, hướng dẫn con sử dụng công nghệ, trí tuệ nhân tạo một cách hiệu quả nhất.
Tâm Thư