Buổi công bố Nghiên cứu tâm lý người tiêu dùng ASEAN năm 2025 của UOB
Chi tiêu nhiều hơn cho lĩnh vực trải nghiệm
Việt Nam tiếp tục dẫn đầu khu vực về mức độ lạc quan của người tiêu dùng, theo Nghiên cứu Tâm lý người tiêu dùng ASEAN (ACSS) ấn bản lần thứ 6, Việt Nam ghi nhận điểm số cao nhất trên Chỉ số tâm lý người tiêu dùng ASEAN của UOB, với 67 điểm - cao hơn nhiều so với mức trung bình khu vực là 54 và tăng 3 điểm so với năm ngoái. Sự lạc quan này duy trì bất chấp những bất ổn toàn cầu, bao gồm các chính sách thuế quan của Mỹ công bố ngày 2/4/2025.
Dự báo kinh tế mới nhất của UOB, công bố tháng trước, đã điều chỉnh tăng dự báo tăng trưởng GDP cả năm của Việt Nam lên 7,7% (từ mức 7,5%) sau kết quả ấn tượng của quý III đạt 8,23%. Hơn 70% người tham gia khảo sát kỳ vọng tình hình tài chính của họ sẽ cải thiện trong năm tới. Mối lo ngại về chi phí sinh hoạt tăng đã giảm 3 điểm phần trăm xuống còn 50% và giảm mạnh 12 điểm phần trăm trong nhóm gen Z. Tuy vậy, người tiêu dùng Việt vẫn quan tâm đến sự ổn định thu nhập và các cam kết tài chính dài hạn, đặc biệt ở nhóm gen Y.
Nghiên cứu cho thấy, biến đổi khí hậu, thiên tai và ô nhiễm hiện là mối quan tâm hàng đầu của 66% người tham gia khảo sát, vượt trên các yếu tố kinh tế như thuế quan của Mỹ (59%). Sự dịch chuyển này đã định hình lại hành vi mua sắm: cứ 3 người tiêu dùng Việt Nam thì có 1 người sẵn sàng chi trả nhiều hơn cho sản phẩm thân thiện với môi trường, cao hơn mức trung bình khu vực 11 điểm phần trăm.
Bên cạnh ý thức bảo vệ môi trường, sự an tâm về tài chính cũng thúc đẩy chi tiêu gia tăng ở nhiều lĩnh vực quan trọng trong năm 2025. ACSS cho thấy, 67% người tiêu dùng Việt Nam đã chi tiêu nhiều hơn cho giáo dục, chăm sóc sức khỏe và thể chất - cao hơn các chi phí sinh hoạt hàng ngày như điện nước, đi lại và thực phẩm (53%). Hơn một nửa người tiêu dùng cũng chi tiêu nhiều hơn cho các hạng mục trải nghiệm và cao cấp, phản ánh nhu cầu nâng cấp phong cách sống.
Có tới 8/10 người tiêu dùng xem các trải nghiệm như sự kiện giải trí, ẩm thực cao cấp và du lịch nghỉ dưỡng là phần thiết yếu trong cuộc sống. Tương đồng với kết quả khảo sát, khách hàng UOB tại Việt Nam đã chi tiêu nhiều hơn cho các hạng mục trải nghiệm. Tổng giá trị chi tiêu qua thẻ UOB cho lĩnh vực ăn uống, giải trí và du lịch tăng 8% so với cùng kỳ; riêng chi tiêu cho giải trí tăng 48% và du lịch tăng 8%.
Để đáp ứng sở thích ngày càng đa dạng của người tiêu dùng, UOB Việt Nam đã nâng cấp danh mục sản phẩm ngân hàng bán lẻ, mang đến giá trị vượt trội cùng trải nghiệm phong cách sống độc đáo. Chủ thẻ UOB được hưởng đặc quyền trong du lịch, ẩm thực, mua sắm và giải trí, với hơn 1.000 ưu đãi trên toàn khu vực.
Người tiêu dùng Việt có sự chuẩn bị tài chính
Người tiêu dùng Việt Nam tiếp tục thể hiện khả năng chuẩn bị tài chính mạnh mẽ, với 94% người tham gia khảo sát cảm thấy tự tin trong việc quản lý tài chính cá nhân. Ngoài ra, 86% cho biết họ có đủ quỹ dự phòng khẩn cấp; 79% tự tin có thể xử lý các khoản nợ hiện tại; 82% cho rằng họ có bảo hiểm đầy đủ; 76% nhận định rằng các khoản đầu tư hiện tại đủ hỗ trợ cho mục tiêu dài hạn và kế hoạch nghỉ hưu.
Thói quen tiết kiệm vẫn ổn định, 8/10 người tiêu dùng cho biết, họ tiết kiệm hơn 10% thu nhập hàng tháng, đặc biệt ở nhóm phụ nữ; 57% cho biết đã tích lũy đủ để trang trải chi phí trong 3-6 tháng.
Việc tham gia bảo hiểm sức khỏe cá nhân khá phổ biến, với 44% người tiêu dùng Việt sở hữu bảo hiểm sức khỏe tư nhân ngoài bảo hiểm nhà nước. Tuy nhiên, tỷ lệ sở hữu bảo hiểm nhân thọ giảm 14 điểm phần trăm so với năm ngoái và hiện thấp hơn mức trung bình khu vực. Sự quan tâm đến các sản phẩm bảo hiểm chuyên biệt như bảo hiểm tử kỳ và bảo hiểm thương tật đang tăng, với tỷ lệ tham gia lần lượt tăng 9 và 16 điểm phần trăm.
Hành vi đầu tư cho thấy sự chênh lệch: dù nhiều người tiêu dùng tích cực tìm hiểu kiến thức tài chính, số người thực sự biến kiến thức thành hành động vẫn hạn chế. Chỉ 57% đầu tư hơn 10% thu nhập hàng năm, giảm 13 điểm phần trăm so với năm ngoái. Tiền gửi cố định tại ngân hàng vẫn là hình thức đầu tư phổ biến nhất, được 93% lựa chọn, phản ánh xu hướng thận trọng gia tăng.
Trong các nhóm tuổi, gen Z là nhóm ít chuẩn bị tài chính nhất. 5% gen Z hoàn toàn không có quỹ dự phòng hay bảo hiểm; chưa đến một nửa (47%) có khoản tiết kiệm đủ chi tiêu quá 3 tháng. Chỉ 33% sở hữu bảo hiểm sức khỏe cá nhân và 43% có bảo hiểm nhân thọ - thấp nhất trong các nhóm. Đáng chú ý, 13% gen Z cảm thấy chưa sẵn sàng để quản lý khoản nợ hiện tại.
Chỉ số Tâm lý người tiêu dùng ASEAN của UOB được xây dựng dựa trên 6 chỉ số thành phần đo lường nhận định của người tiêu dùng về điều kiện kinh tế hiện tại, tương lai và tình hình tài chính cá nhân.
Ở khía cạnh vĩ mô, 8/10 người tham gia khảo sát tại Việt Nam bày tỏ sự lạc quan về tình hình kinh tế chung của đất nước, với điểm chỉ số thành phần ở mảng này tăng 12 điểm phần trăm so với năm 2024. Tâm lý này được củng cố bởi kết quả kinh tế vĩ mô ấn tượng trong nửa đầu năm 2025, bao gồm tăng trưởng GDP đạt 7,52% so với cùng kỳ - mức cao nhất kể từ năm 2011.
Vân Linh