Một y tá đang chăm sóc trẻ sơ sinh tại Bệnh viện Mẹ và bé MemorialCare Miller ở Long Beach, California, Mỹ. (Nguồn: Long Beach Press-Telegram qua Getty Images)
Châu Mỹ Latin và Caribe, từ 5,8 con/phụ nữ năm 1950 đã giảm xuống còn khoảng 1,8 vào năm 2025. Tại Châu Âu và Bắc Mỹ hiện chỉ số này thấp nhất thế giới với lần lượt là 1,4 và 1,6. Năm 2025, tổng tỷ suất sinh ở Hoa Kỳ là 1,6 ca sinh con sống trên 1 phụ nữ. Dự báo đến cuối thế kỷ, các khu vực này sẽ duy trì mức sinh thấp hoặc chỉ nhích nhẹ, ngoại trừ châu Phi có khả năng giảm nhưng vẫn cao hơn mức thay thế (2,1 con/phụ nữ). Điều này có thể kéo theo tương lai giảm dân số và thay đổi cấu trúc gia đình toàn cầu.
Một số quốc gia đã ban hành chính sách khuyến khích người dân sinh thêm con. Những nỗ lực này bao gồm các ưu đãi tài chính, mở rộng chế độ nghỉ phép chăm sóc con cái và tăng cường tiếp cận dịch vụ chăm sóc trẻ em.
Kể từ khi chính sách một con kết thúc vào năm 2016, chính phủ Trung Quốc đã tìm cách khuyến khích việc sinh con. Đầu năm nay, chính phủ nước này đã công bố một kế hoạch quốc gia bao gồm các khoản trợ cấp trực tiếp khoảng 500 đô la Mỹ cho mỗi trẻ em mỗi năm cho đến khi 3 tuổi. Chính quyền địa phương và truyền thông nhà nước cũng đã trợ cấp hoặc khuyến khích việc sinh con. Các chính phủ Đông Á khác cũng đang thực hiện các biện pháp để giải quyết vấn đề tỷ lệ sinh thấp, bao gồm việc nới lỏng các chính sách nghỉ phép chăm sóc con cái và chăm sóc trẻ em. Năm 2021, Nhật Bản đã chi 2,4% tổng sản phẩm quốc nội (GDP) cho phúc lợi gia đình.
Ngoài ra, một số quốc gia châu Âu đã chi hơn 3,0% GDP vào năm 2021 cho các chương trình gia đình như trợ cấp trẻ em, trợ cấp chăm sóc trẻ em và giảm thuế. Ví dụ, Ba Lan đã chi khoảng 3,6% GDP cho các phúc lợi gia đình, bao gồm 2,5% cho các khoản chuyển tiền mặt liên quan đến trẻ em. Iceland đã chi khoảng 3,8% GDP cho khoản này - tỷ lệ cao nhất trong Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (OECD).
Hoa Kỳ đã chi khoảng 1,0% GDP cho các loại phúc lợi này vào năm 2021, phần lớn số tiền đó dành cho các dịch vụ và giảm thuế.
Tuy nhiên, có rất ít bằng chứng cho thấy những chính sách như vậy đã làm tăng tỷ lệ sinh tại các nước nêu trên.
Nguồn: www.pewresearch.org
Minh Tú (tổng hợp)