Sửa đổi, bổ sung Hiến pháp năm 2023Nền tảng vững chắc cho khát vọng hùng cường

5 giờ trướcBài gốc

Công cuộc đổi mới toàn diện đất nước do Đảng ta khởi xướng và lãnh đạo đã đạt được những thành tựu to lớn, có ý nghĩa lịch sử. Tuy nhiên, bối cảnh trong nước và quốc tế đang có những chuyển biến sâu sắc, đặt ra những vấn đề mới, yêu cầu mới đối với công tác xây dựng và hoàn thiện thể chế. Một Hiến pháp được điều chỉnh kịp thời, phản ánh đúng đắn ý Đảng, lòng dân, phù hợp với xu thế phát triển của thời đại sẽ là động lực mạnh mẽ, khơi dậy tiềm năng, sức sáng tạo của toàn dân tộc, tiếp tục đưa đất nước tiến lên những tầm cao mới. Đây là bước đi thể hiện tầm nhìn chiến lược, sự nhạy bén và quyết tâm chính trị của Đảng và Nhà nước ta, nhằm xây dựng một hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả, phục vụ Nhân dân ngày một tốt hơn.

Vì một hệ thống chính trị vững mạnh, gần dân

Dự thảo Nghị quyết sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013 đã nhận được sự quan tâm sâu sắc và đồng thuận cao từ các tầng lớp Nhân dân, các chuyên gia, nhà khoa học. Điều này xuất phát từ những định hướng cải cách lớn, mang tính đột phá, phù hợp với yêu cầu thực tiễn và xu thế phát triển. Ba điểm cơ bản quan trọng sau đây đặc biệt nhận được sự ủng hộ mạnh mẽ:

Một là, tinh gọn tổ chức bộ máy nhà nước, đặc biệt là cải cách tổ chức chính quyền địa phương theo mô hình hai cấp (cấp tỉnh và cấp xã), không tiếp tục tổ chức đơn vị hành chính cấp huyện. Đây là một chủ trương táo bạo nhưng vô cùng cần thiết, được xem là cuộc cách mạng trong tổ chức hành chính. Việc loại bỏ cấp trung gian là huyện sẽ giúp bộ máy trở nên tinh gọn hơn, giảm thiểu sự cồng kềnh, chồng chéo về chức năng, nhiệm vụ vốn là một trong những rào cản của mô hình ba cấp hiện nay. Mệnh lệnh hành chính sẽ thông suốt hơn từ Trung ương đến cơ sở, các chủ trương, chính sách được triển khai nhanh chóng và hiệu quả hơn.

Đại biểu thảo luận tại hội trường Kỳ họp thứ Chín, Quốc hội Khóa XV về sửa đổi Hiến pháp năm 2013 và Luật Tổ chức chính quyền địa phương. Ảnh: Hồ Long

Quan trọng hơn, mô hình hai cấp sẽ tăng cường tính tự chủ, tự chịu trách nhiệm cho chính quyền cấp xã - cấp gần dân nhất, trực tiếp giải quyết các vấn đề của người dân. Điều này không chỉ giúp nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước mà còn tạo điều kiện để chính quyền cơ sở thực sự là của dân, do dân và vì dân. Kinh nghiệm quốc tế từ nhiều quốc gia phát triển cũng cho thấy xu hướng tinh gọn các cấp hành chính trung gian để nâng cao hiệu quả hoạt động.

Sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013 là một công việc hệ trọng, đòi hỏi trí tuệ, tâm huyết và trách nhiệm của toàn Đảng, toàn dân và toàn quân ta. Những định hướng lớn trong Dự thảo Nghị quyết đã thể hiện rõ quyết tâm đổi mới, tinh thần cầu thị và sự lắng nghe ý kiến Nhân dân. Với sự đồng thuận cao trong xã hội, cùng với việc tiếp thu nghiêm túc, khoa học những ý kiến đóng góp xây dựng, chúng ta hoàn toàn tin tưởng bản Hiến pháp sửa đổi sẽ là một văn kiện pháp lý hoàn chỉnh, tiến bộ, phản ánh ý chí và nguyện vọng của Nhân dân, tạo nền tảng pháp lý vững chắc cho công cuộc xây dựng một nước Việt Nam xã hội chủ nghĩa ngày càng giàu mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh.

Hai là, làm rõ hơn vai trò, vị trí của Mặt trận Tổ quốc (MTTQ) Việt Nam và các tổ chức chính trị - xã hội, khẳng định MTTQ Việt Nam là hạt nhân của khối đại đoàn kết toàn dân tộc. Dự thảo Hiến pháp sửa đổi đã dành sự quan tâm đặc biệt để củng cố vị thế của MTTQ Việt Nam, xác định rõ vai trò là tổ chức liên minh chính trị, liên hiệp tự nguyện, là cơ sở chính trị của chính quyền nhân dân, đại diện, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của Nhân dân. Việc quy định các tổ chức chính trị - xã hội nòng cốt như Công đoàn, Hội Nông dân, Đoàn Thanh niên, Hội Phụ nữ, Hội Cựu chiến binh là các tổ chức trực thuộc MTTQ Việt Nam, hoạt động theo nguyên tắc hiệp thương dân chủ, phối hợp và thống nhất hành động dưới sự chủ trì của MTTQ là một bước tiến quan trọng.

Điều này không chỉ giúp thu gọn đầu mối, tránh sự dàn trải, chồng chéo trong hoạt động mà còn tăng cường sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống Mặt trận, giúp Mặt trận và các tổ chức thành viên thực sự gần dân, sát dân, lắng nghe và phản ánh kịp thời tâm tư, nguyện vọng của Nhân dân, đồng thời nâng cao hiệu quả giám sát và phản biện xã hội.

Ba là, tiếp tục khẳng định và tăng cường vai trò lãnh đạo toàn diện, tuyệt đối của Đảng Cộng sản Việt Nam đối với Nhà nước và xã hội. Đây là nguyên tắc xuyên suốt, mang tính quyết định đối với sự ổn định và phát triển của đất nước. Trong bối cảnh tình hình thế giới và khu vực có nhiều diễn biến phức tạp, việc tiếp tục khẳng định vai trò lãnh đạo của Đảng trong Hiến pháp là sự bảo đảm vững chắc nhất cho độc lập dân tộc, chủ nghĩa xã hội và con đường đi lên của đất nước. Các sửa đổi, bổ sung trong Dự thảo đều quán triệt sâu sắc nguyên tắc này, nhằm tăng cường hơn nữa năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của Đảng, bảo đảm Đảng ta thực sự là đội tiên phong của giai cấp công nhân, đồng thời là đội tiên phong của Nhân dân lao động và của dân tộc Việt Nam. Sự lãnh đạo đúng đắn, sáng suốt của Đảng là nhân tố hàng đầu quyết định mọi thắng lợi của cách mạng Việt Nam, và điều này cần được hiến định một cách trang trọng và đầy đủ.

Đáp ứng trọn vẹn niềm tin, kỳ vọng của Nhân dân

Để Hiến pháp sửa đổi thực sự đi vào cuộc sống, phát huy tối đa hiệu quả, đáp ứng trọn vẹn niềm tin và kỳ vọng của Nhân dân. Trước hết, cần nâng cao toàn diện năng lực cho chính quyền cấp xã - nền tảng cốt lõi của mô hình hai cấp: chủ trương tổ chức chính quyền địa phương hai cấp, trong đó cấp xã trở thành đơn vị hành chính cơ sở trực tiếp thực thi nhiều nhiệm vụ quan trọng, là một định hướng đúng đắn. Để mô hình này vận hành hiệu quả, một yêu cầu tiên quyết là phải nâng cao thực chất năng lực cho chính quyền cấp xã. Thực tế cho thấy, năng lực của một bộ phận cán bộ cấp xã hiện nay còn hạn chế, trong khi khối lượng công việc và yêu cầu về chuyên môn sẽ tăng lên đáng kể khi không còn cấp huyện. Do đó, Hiến pháp hoặc các luật liên quan (như Luật Tổ chức chính quyền địa phương sửa đổi) cần có những quy định mang tính định hướng mạnh mẽ, thậm chí là bắt buộc, về các biện pháp đảm bảo nâng cao năng lực cho cấp xã.

Điều này bao gồm việc tăng cường nguồn nhân lực chất lượng cao, bảo đảm vật lực, tài lực tương xứng với nhiệm vụ, xây dựng cơ chế vận hành khoa học, hiện đại và đặc biệt là chương trình đào tạo, bồi dưỡng cán bộ bài bản, thực chất. Nếu không có sự chuẩn bị kỹ lưỡng và đầu tư tương xứng, chất lượng dịch vụ công có thể bị ảnh hưởng, gây khó khăn cho người dân và làm giảm hiệu quả của cả cuộc cải cách.

Dự thảo Nghị quyết có quy định về việc chỉ định các chức danh lãnh đạo HĐND, UBND ở các đơn vị hành chính hình thành sau sắp xếp trong giai đoạn chuyển tiếp năm 2025. Đây là một giải pháp tình thế cần thiết để bảo đảm tính liên tục của bộ máy. Tuy nhiên, để bảo đảm sự công tâm và lựa chọn được những cán bộ thực sự có đức, có tài, Hiến pháp hoặc luật cần quy định rõ ràng hơn về các nguyên tắc, tiêu chí, quy trình và thời hạn của việc chỉ định này. Đặc biệt, cần có cơ chế giám sát chặt chẽ từ các cơ quan dân cử, MTTQ và Nhân dân đối với quá trình chỉ định cũng như hoạt động của các chức danh được chỉ định. Việc sớm tổ chức bầu cử theo luật định sau khi giai đoạn chuyển tiếp kết thúc là vô cùng quan trọng bảo đảm đầy đủ quyền dân chủ của Nhân dân, củng cố tính chính danh của chính quyền địa phương.

NHẬT QUANG

Nguồn Đại Biểu Nhân Dân : https://daibieunhandan.vn/sua-doi-bo-sung-hien-phap-nam-2023-nen-tang-vung-chac-cho-khat-vong-hung-cuong-10372713.html