Sửa đổi Luật Thuế GTGT: Gỡ vướng hoàn thuế, khơi thông vốn cho nông nghiệp

2 giờ trướcBài gốc

Các con số ước tính trong 6 tháng cuối năm 2025, Hiệp hội Cà phê-Ca cao Việt Nam dự kiến đọng khoảng 5.000 tỷ đồng; Hiệp hội Hồ tiêu và cây gia vị khoảng 2.162 tỷ đồng và Hiệp hội Lương thực khoảng 2.016 tỷ đồng. (Ảnh: Vietnam+)

Ngày 27/11, Bộ Tài chính chính thức thông tin về Dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Thuế Giá trị gia tăng, mục đích tháo gỡ những “điểm nghẽn” về hoàn thuế, giúp doanh nghiệp giải phóng nguồn lực tài chính để khôi phục sản xuất sau bão lũ.

Nguy cơ "chôn vốn" hàng nghìn tỷ đồng

Luật Thuế giá trị gia tăng số 48/2024/QH15 được Quốc hội thông qua ngày 26/11/2024 và dự kiến có hiệu lực từ 1/7/2025. Tuy nhiên, trước những diễn biến phức tạp của thiên tai và phản ánh thực tế từ cộng đồng doanh nghiệp, Bộ Tài chính, thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ, đã ký Tờ trình số 1090/TTr-CP báo cáo Quốc hội xem xét sửa đổi ngay tại kỳ họp này theo trình tự rút gọn để giải quyết các vấn đề phát sinh.

Theo phản ánh từ các hiệp hội ngành hàng và Bộ Nông nghiệp và Môi trường, quy định hiện hành đang tạo ra áp lực tài chính cho doanh nghiệp, đặc biệt ở khâu thương mại hàng nông sản.

Cụ thể, doanh nghiệp phải nộp trước 5% thuế giá trị gia tăng đầu vào đối với nông sản mua bán thương mại. Dù số thuế này sau đó sẽ được hoàn lại khi xuất khẩu, nhưng quy trình "thu trước-hoàn sau" khiến dòng vốn của doanh nghiệp bị ứ đọng trong thời gian dài. Đáng ngại hơn, các ngân hàng thường không giải ngân vốn lưu động cho phần tiền thuế đang chờ hoàn này.

Các con số ước tính cho thấy mức độ ảnh hưởng của quy định này trong 6 tháng cuối năm 2025, đối với Hiệp hội Cà phê-Ca cao Việt Nam dự kiến đọng khoảng 5.000 tỷ đồng; Hiệp hội Hồ tiêu và cây gia vị khoảng 2.162 tỷ đồng và Hiệp hội Lương thực khoảng 2.016 tỷ đồng. Việc bị giữ lại một lượng vốn lớn đã khiến doanh nghiệp mất đi cơ hội kinh doanh và gặp khó khăn trong việc thu mua nông sản cho nông dân.

Bên cạnh đó, chính sách hiện tại cũng vô tình tạo ra sự bất bình đẳng khi nông sản, thủy sản nhập khẩu không chịu thuế giá trị gia tăng, trong khi hàng sản xuất trong nước lại chịu nhiều ràng buộc, làm giảm sức cạnh tranh ngay trên sân nhà.

Một bất cập khác được Dự thảo Luật lần này nhắm tới là lĩnh vực thức ăn chăn nuôi. Do thuộc đối tượng "không chịu thuế", các doanh nghiệp sản xuất thức ăn chăn nuôi không được khấu trừ thuế giá trị gia tăng đầu vào. Chi phí này buộc phải cộng vào giá bán, khiến người chăn nuôi phải chịu giá thành cao, khó cạnh tranh với sản phẩm nhập khẩu.

Ngoài ra, quy định "người mua chỉ được hoàn thuế khi người bán đã nộp thuế" cũng được xem là rào cản lớn. Thực tế cho thấy, doanh nghiệp xuất khẩu (người mua) hoàn toàn thụ động và không có công cụ pháp lý để kiểm tra việc tuân thủ thuế của đối tác. Quy định này đẩy rủi ro về phía doanh nghiệp làm ăn chân chính, gây chậm trễ trong hoàn thuế và chưa phù hợp với nguyên tắc trách nhiệm độc lập giữa các chủ thể kinh doanh.

Những sửa đổi mang tính "cởi trói"

Trên cơ sở lắng nghe, nghiêm túc nghiên cứu kỹ lưỡng phản ánh, kiến nghị, Bộ Tài chính nhận định đây là vấn đề cấp bách, vướng mắc, bất cập của Luật Thuế giá trị gia tăng, cần phải kịp thời sửa đổi, bổ sung. Bên cạnh đó, tình hình mưa bão, lũ lụt vẫn diễn biến phức tạp, gây ảnh hưởng nặng nề đến hầu hết các hoạt động kinh tế xã hội, trong đó có lĩnh vực nông nghiệp, chăn nuôi ở nhiều khu vực trên cả nước. Vì vậy, Bộ Tài chính cho rằng cần thiết phải sửa đổi, bổ sung một số nội dung của Luật Thuế giá trị gia tăng số 48/2024/QH15 để góp phần khắc phục hậu quả bão lũ, sớm khôi phục hoạt động sản xuất kinh doanh, đặc biệt là trong lĩnh vực nông nghiệp, tháo gỡ “điểm nghẽn” trong hoàn thuế giá trị gia tăng.

Theo quy định tại khoản 2 Điều 26 Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật, trường hợp cần ban hành luật, nghị quyết ngay tại kỳ họp Quốc hội đang diễn ra để giải quyết ngay vấn đề cấp bách, vướng mắc, bất cập phát sinh từ thực tiễn thì cơ quan trình dự án chủ động tổ chức việc soạn thảo, gửi hồ sơ dự án để các cơ quan của Quốc hội xem xét, báo cáo Quốc hội xem xét, thông qua.

Ngày 26/11/2025, Bộ trưởng Bộ Tài chính đã thay mặt Chính phủ, thừa ủy quyền Thủ tướng Chính phủ ký Tờ trình số 1090/TTr-CP báo cáo Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Thuế giá trị gia tăng.

Một số nội dung chính của Dự thảo Luật: Thứ nhất là đưa lại quy định không phải kê khai, tính nộp thuế giá trị gia tăng nhưng được khấu trừ thuế giá trị gia tăng đầu vào đối với sản phẩm cây trồng, rừng trồng, chăn nuôi, thủy sản nuôi trồng, đánh bắt chưa chế biến thành các sản phẩm khác hoặc chỉ qua sơ chế thông thường mua bán ở khâu thương mại.

Với quy định này doanh nghiệp không phải trả thuế giá trị gia tăng 5% đầu vào đối với hàng hóa là các sản phẩm nông nghiệp mua bán ở khâu thương mại, khắc phục tình trạng số thuế giá trị gia tăng thu rồi lại hoàn thuế cho những mặt hàng mà phần lớn sản lượng sản xuất ra được dành để xuất khẩu (như cá da trơn, hồ tiêu, cà phê,…), giúp giảm áp lực tài chính và tăng hiệu quả kinh doanh cho doanh nghiệp.

Thứ hai là sửa đổi quy định về chính sách thuế giá trị gia tăng áp dụng đối với sản phẩm cây trồng, rừng trồng, chăn nuôi, thủy sản nuôi trồng, đánh bắt chưa chế biến thành các sản phẩm khác hoặc chỉ qua sơ chế thông thường được sử dụng làm thức ăn chăn nuôi để thực hiện theo quy định của pháp luật về thức ăn chăn nuôi.

Việc sửa đổi quy định này cơ sở sản xuất kinh doanh thức ăn chăn nuôi không phải trả thuế giá trị gia tăng 5% nêu trên, doanh nghiệp sẽ giảm được chi phí sản xuất từ đó tăng khả năng cạnh tranh với sản phẩm thức ăn chăn nuôi nhập khẩu.

Thứ ba là bỏ quy định về điều kiện hoàn thuế giá trị gia tăng là người mua chỉ được hoàn thuế khi người bán đã kê khai, nộp thuế. Điều này sẽ góp phần rút ngắn thời gian hoàn thuế, việc hoàn thuế đối với cơ sở xuất khẩu được thực hiện theo quy định mà không phải chờ, xác định được là người bán đã kê khai, nộp thuế./.

(Vietnam+)

Nguồn VietnamPlus : https://www.vietnamplus.vn/sua-doi-luat-thue-gtgt-go-vuong-hoan-thue-khoi-thong-von-cho-nong-nghiep-post1079706.vnp