Tạo cơ sở pháp lý cho đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy hành chính Nhà nước hiệu lực, hiệu quả
Trình bày Tờ trình dự án luật, Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà cho biết, mục tiêu sửa đổi nhằm hoàn thiện các quy định về nguyên tắc tổ chức và hoạt động của Chính phủ; nhiệm vụ, quyền hạn của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ và các thành viên Chính phủ, tạo cơ sở pháp lý cho việc đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy hành chính Nhà nước hiệu lực, hiệu quả.
Đồng thời, đẩy mạnh phân cấp, phân quyền, thúc đẩy Chính phủ kiến tạo phát triển, phù hợp với yêu cầu xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam.
Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn chủ trì, Phó chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định điều hành phiên họp. Ảnh: PHẠM THẮNG
Dự thảo Luật Tổ chức Chính phủ (sửa đổi) gồm 5 chương, 32 điều, giảm 2 chương và 18 điều so với luật hiện hành.
Nội dung sửa đổi tập trung vào việc hoàn thiện quy định về nhiệm vụ, quyền hạn của Chính phủ trong mối quan hệ với các cơ quan Nhà nước ở Trung ương; hoàn thiện các quy định về nhiệm vụ, quyền hạn của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, bộ trưởng, thủ trưởng cơ quan ngang bộ và mối quan hệ giữa các cơ quan của Chính phủ.
Cùng với đó là hoàn thiện các quy định về nhiệm vụ, quyền hạn của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, bộ trưởng, thủ trưởng cơ quan ngang bộ trong mối quan hệ với chính quyền địa phương. Cụ thể, dự thảo luật xác định nguyên tắc phân quyền, trách nhiệm của cơ quan Nhà nước ở Trung ương và chính quyền địa phương trong thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn được phân quyền.
Việc phân cấp được thực hiện theo nguyên tắc cơ quan, tổ chức, đơn vị, người được phân cấp chịu trách nhiệm hoàn toàn về kết quả thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn được phân cấp.
Về ủy quyền, dự thảo luật đã làm rõ chủ thể, cách thức, nội dung, phạm vi, thời hạn ủy quyền và các điều kiện mang tính nguyên tắc trong việc thực hiện ủy quyền.
Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà thay mặt Chính phủ báo cáo tại phiên họp. Ảnh: PHẠM THẮNG
Theo Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà, việc hoàn thiện các quy định về nhiệm vụ, quyền hạn của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, bộ trưởng, thủ trưởng cơ quan ngang bộ trong mối quan hệ với chính quyền địa phương là điểm mới nổi bật, mang tính nguyên tắc căn bản, cốt lõi, để các luật khác trong hệ thống pháp luật làm căn cứ quy định về phân cấp và lần đầu tiên được quy định tại Luật Tổ chức Chính phủ (sửa đổi), đáp ứng yêu cầu cấp thiết trong thực hiện chức năng, nhiệm vụ của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, bộ trưởng, thủ trưởng cơ quan ngang bộ và chính quyền địa phương.
Để thực hiện chủ trương đẩy mạnh phân cấp, phân quyền, kịp thời tháo gỡ vướng mắc tại các luật chuyên ngành, dự thảo luật đã bổ sung điều khoản chuyển tiếp theo hướng: Giao Chính phủ căn cứ yêu cầu, nhiệm vụ quản lý Nhà nước đối với ngành, lĩnh vực trong từng giai đoạn, quyết định điều chỉnh nhiệm vụ, quyền hạn của Thủ tướng Chính phủ, bộ trưởng, thủ trưởng cơ quan ngang bộ hoặc chính quyền địa phương đang quy định tại các luật chuyên ngành chưa phù hợp với quy định tại luật này.
Rà soát để bảo đảm tính đồng bộ, thống nhất trong hệ thống pháp luật
Thẩm tra dự thảo luật, Ủy ban Pháp luật của Quốc hội tán thành việc sửa đổi toàn diện Luật Tổ chức Chính phủ với các lý do đã nêu trong Tờ trình của Chính phủ.
Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của Quốc hội Hoàng Thanh Tùng trình bày Báo cáo thẩm tra dự án luật. Ảnh: PHẠM THẮNG
Ủy ban Pháp luật của Quốc hội cũng bày tỏ tán thành với việc bổ sung quy định về phân quyền, phân cấp, ủy quyền, nhằm kịp thời thể chế hóa chủ trương của Đảng về thực hiện phân cấp, phân quyền mạnh mẽ, hợp lý giữa Trung ương và địa phương.
Bên cạnh đó, những nội dung về phân quyền, phân cấp, ủy quyền được thể hiện ở dự thảo Luật Tổ chức Chính phủ (sửa đổi) và dự thảo Luật Tổ chức chính quyền địa phương (sửa đổi) có mối quan hệ chặt chẽ với nhau, cần tiếp tục rà soát để bảo đảm tính đồng bộ, thống nhất.
Trong đó, đề nghị Cơ quan chủ trì soạn thảo tiếp tục rà soát để quy định thống nhất chủ thể nhận phân cấp ở địa phương và các nguyên tắc chung về phân cấp, ủy quyền, bảo đảm thực hiện chủ trương đẩy mạnh phân cấp, phân quyền hợp lý giữa Trung ương và địa phương; các vấn đề cụ thể thuộc phạm vi điều chỉnh của luật khác hoặc những vấn đề cần phải linh hoạt để phù hợp với thực tiễn, thì không nên quy định "cứng" trong 2 luật này, mà để pháp luật chuyên ngành và các văn bản dưới luật điều chỉnh.
VŨ DUNG