Sửa Luật Điện lực: Quy định giá điện theo cấp độ thị trường, tiến tới xóa bỏ 'bù chéo'

5 giờ trướcBài gốc

Bộ trưởng Bộ Công thương Nguyễn Hồng Diên trình bày dự án Luật Điện lực (sửa đổi) chiều 21/10 (Ảnh: quochoi.vn)

Chiều 21/10, tiếp ngày làm việc đầu tiên của Kỳ họp thứ 8 Quốc hội khóa XV, Quốc hội nghe Tờ trình, báo cáo về dự án Luật Điện lực (sửa đổi).

Thay mặt Chính phủ trình bày Tờ trình, Bộ trưởng Bộ Công thương Nguyễn Hồng Diên cho biết, Luật Điện lực năm 2004 được sửa đổi, bổ sung 4 lần vào các năm 2012, 2018, 2022 và năm 2023 (mới có hiệu lực thi hành từ ngày 01/7/2024), sau gần 20 năm triển khai thi hành đến giai đoạn hiện nay còn tồn tại một số vấn đề mà các quy định tại Luật Điện lực hiện hành chưa đáp ứng được, cần thiết phải sửa đổi, bổ sung nhằm thể chế hóa đầy đủ các chủ trương, đường lối của Đảng và Nhà nước.

"Việc sửa Luật Điện lực mục tiêu nhằm đảm bảo an ninh năng lượng quốc gia, phát triển điện lực với tính chất là ngành kết cấu hạ tầng kỹ thuật quốc gia phục vụ phát triển kinh tế - xã hội và đời sống nhân dân, phát triển bền vững trên cơ sở khai thác tối ưu mọi nguồn lực, với chất lượng ổn định, an toàn và kinh tế, dịch vụ văn minh, bảo vệ môi trường, góp phần bảo đảm quốc phòng, an ninh và an ninh năng lượng quốc gia, phục vụ công cuộc công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước; bảo đảm sự thống nhất của hệ thống pháp luật, phù hợp với các Điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên; khắc phục các khó khăn, bất cập trong thực tiễn triển khai thi hành Luật Điện lực năm 2004", ông Diên nhấn mạnh.

Theo đó, Chính phủ đề nghị xây dựng Luật Điện lực (sửa đổi) với 6 chính sách lớn bao gồm: Quy hoạch và đầu tư phát triển điện lực nhằm bảo đảm an ninh năng lượng cho đất nước; Phát triển điện năng lượng tái tạo và năng lượng mới; Hoàn thiện các quy định về điều kiện hoạt động điện lực và việc cấp, thu hồi giấy phép hoạt động điện lực; Quản lý hoạt động mua bán điện theo hướng thúc đẩy thị trường điện cạnh tranh minh bạch, công bằng, hiệu quả và giá điện theo cơ chế thị trường; Quản lý, vận hành hệ thống điện, chú trọng khuyến khích sử dụng điện tiết kiệm, tăng cường thực hiện giải pháp quản lý nhu cầu điện và điều chỉnh phụ tải điện; An toàn sử dụng điện sau công tơ và bảo đảm an toàn đập, hồ chứa thủy điện trong giai đoạn xây dựng và vận hành công trình thủy điện.

Theo Bộ trưởng Bộ Công thương, Dự thảo Luật do Chính phủ trình đã bám sát vào 6 chính sách nêu trên và không bổ sung chính sách mới.

Dự thảo Luật kế thừa và có sửa đổi chủ yếu 62 điều về quy định chung, cấp giấy phép hoạt động điện lực, thị trường điện, mua bán điện, giá điện, quyền và nghĩa vụ của các đơn vị điện lực và khách hàng sử dụng điện, bảo vệ công trình điện lực và an toàn điện.

Dự thảo bỏ 04 điều (tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật; hồ sơ đề nghị cấp, sửa đổi, bổ sung giấy phép hoạt động điện lực; quyền và nghĩa vụ của đơn vị tư vấn chuyên ngành điện lực; thanh tra điện lực), gộp 04 điều vào các điều khác (chủ yếu về nội dung chính sách phát triển về đầu tư, tiết kiệm điện và giá điện).

Dự thảo bổ sung 68 điều gồm các nội dung về quy hoạch phát triển điện lực, chính sách đấu thầu các dự án nguồn điện, chính sách xử lý các nguồn điện khẩn cấp, chính sách phát triển và vận hành các dự án nhà máy nhiệt điện sử dụng khí, dự án nguồn điện đầu tư theo phương thức đối tác công tư áp dụng loại hợp đồng xây dựng - vận hành - chuyển giao, các chính sách về năng lượng tái tạo (điện mặt trời, đặc biệt quy định về phát triển điện gió ngoài khơi), năng lượng mới với điều kiện tiến bộ khoa học kỹ thuật phù hợp (như hydrogen), cơ chế mua bán điện trực tiếp, triển khai đầy đủ các cấp độ của thị trường điện cạnh tranh, tiến tới xóa bỏ "bù chéo" giá điện giữa các thành phần kinh tế, các loại giá điện, giá mua bán điện theo thời gian trong ngày, giá điện nhiều thành phần v.v...

Về phạm vi điều chỉnh, Luật này quy định về quy hoạch phát triển điện lực và đầu tư xây dựng dự án điện lực; phát triển điện năng lượng tái tạo và điện năng lượng mới; giấy phép hoạt động điện lực; thị trường điện cạnh tranh, giá điện, hoạt động mua bán điện; trách nhiệm, quyền và nghĩa vụ của tổ chức, cá nhân hoạt động điện lực và sử dụng điện; vận hành, điều độ hệ thống điện quốc gia, điều hành giao dịch thị trường điện lực; bảo vệ công trình điện lực và an toàn trong lĩnh vực điện; quản lý nhà nước về điện lực.

Sau khi được lấy ý kiến, bổ sung, chỉnh lý, dự án Luật trình Kỳ họp thứ 8 hiện có 9 chương, 130 điều; giảm 1 chương, 60 điều so với Luật Điện lực hiện hành.

Quốc hội nghe Tờ trình, báo cáo thẩm tra về dự án Luật Điện lực (sửa đổi) chiều 21/10

Trong đó, dự thảo có một số điểm mới như: sửa đổi, bổ sung chính sách của Nhà nước về phát triển điện lực để hướng tới mục tiêu bảo vệ môi trường, chống biến đổi khí hậu, chuyển dịch năng lượng và các cam kết giảm phát thải ròng bằng 0 trong thời kỳ mới; quy định nguyên tắc chung trong phát triển điện hạt nhân nhằm góp phần đảm bảo cung ứng điện, an ninh năng lượng và đáp ứng mục tiêu trung hòa các-bon vào năm 2050 như cam kết của Việt Nam tại COP 26...

Dự án Luật cũng dành riêng một mục để quy định về dự án nhà máy điện đầu tư theo phương thức PPP áp dụng loại hợp đồng đầu tư xây dựng - vận hành - chuyển giao (BOT), gồm 2 điều. Nội dung sửa đổi, bổ sung chủ yếu về yêu cầu đặc thù của Quy hoạch phát triển điện lực quốc gia và Phương án phát triển mạng lưới cấp điện trong Quy hoạch tỉnh nhằm làm rõ đối tượng quản lý quy hoạch theo phân cấp (quốc gia, tỉnh);

Dự án Luật Điện lực (sửa đổi) bổ sung cơ chế đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư nguồn điện, theo dõi tiến độ và cơ chế xử lý các dự án nguồn điện chậm tiến độ nhằm quản lý tiến độ các dự án điện; quy định việc đầu tư, xây dựng công trình điện khẩn cấp nhằm bảo đảm an ninh cung cấp điện; bổ sung quy định về hợp đồng dự án đối với dự án nguồn điện đầu tư theo phương thức PPP áp dụng loại hợp đồng BOT.

Về giá điện và giá các dịch vụ về điện, dự án Luật có nội dung sửa đổi, bổ sung chủ yếu về: hợp đồng kỳ hạn điện; mua bán điện trực tiếp giữa khách hàng sử dụng điện lớn và đơn vị phát điện; quyền và nghĩa vụ của đối tượng tham gia thị trường điện cạnh tranh;

"Dự thảo Luật sửa đổi chủ yếu về giá điện và giá các dịch vụ về điện theo các cấp độ thị trường điện cạnh tranh phù hợp với các chủ trương, chỉ đạo về giá điện, cơ chế điều chỉnh giá điện trong thị trường điện cạnh tranh, nguyên tắc tiến tới xóa bỏ “bù chéo” trong giá điện", Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên nói.

Về trách nhiệm quản lý nhà nước về điện lực, dự thảo Luật quy định về trách nhiệm và nội dung quản lý theo nguyên tắc phân cấp rõ ràng, cụ thể hóa trách nhiệm của Chính phủ, Bộ Công thương, các bộ, ngành, UBND các cấp.

Theo Tờ trình, Chính phủ trình Quốc hội xem xét, thông qua dự án Luật này theo quy trình một kỳ họp (cho ý kiến và thông qua tại kỳ họp thứ 8 của Quốc hội khóa XV) nhằm thể hóa đầy đủ các chủ trương, đường lối của Đảng và đòi hỏi của thực tiễn nhằm khắc phục triệt để các khó khăn, vướng mắc, bất cập trong thực tiễn thi hành Luật Điện lực năm 2004; nhằm xây dựng thị trường điện cạnh tranh, minh bạch, hiệu quả, bảo đảm an ninh cung cấp điện, an ninh quốc gia, đáp ứng nhu cầu về điện cho phát triển kinh tế - xã hội và phục vụ nhân dân.

Trước đó, tại buổi họp báo thông tin về chương trình Kỳ họp thứ 8 Quốc hội khóa XV diễn ra chiều 20/10, ông Nguyễn Tuấn Anh, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường của Quốc hội - đại diện cho đơn vị thẩm tra dự án Luật, cho biết, đây là một dự án luật rất quan trọng, có mục tiêu giải quyết những vướng mắc của thực tiễn, nhằm thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội.

Theo ông Tuấn Anh, dự án Luật có 3 nội dung rất quan trọng, thuộc thẩm quyền của Quốc hội, hiện đang gặp nhiều vướng mắc. Đó là quy hoạch điện; thực hiện đầu tư các dự án điện lớn, công trình quan trọng và giá điện, trong có giá điện sinh hoạt.

Minh Minh

Nguồn ĐTCK : https://tinnhanhchungkhoan.vn/sua-luat-dien-luc-quy-dinh-gia-dien-theo-cap-do-thi-truong-tien-toi-xoa-bo-bu-cheo-post356326.html