Sửa Luật Thuế thu nhập cá nhân: San sẻ gánh nặng với người dân

4 giờ trướcBài gốc

Góp ý toàn diện cho dự thảo Luật Thuế thu nhập cá nhân thay thế, các chuyên gia tập trung vào các vấn đề dân sinh. Đề xuất xoay quanh việc nâng và linh hoạt hóa mức giảm trừ gia cảnh, cho phép trừ chi phí thực tế như học phí, viện phí, tiền thuê nhà; đồng thời cần giãn rộng biểu thuế và giảm thuế suất tối đa để giảm gánh nặng cho người lao động, tăng sức cạnh tranh cho nền kinh tế.

Chính sách giảm trừ cũng cần phải mở rộng định nghĩa về “người phụ thuộc”. Ảnh: NGUYỆT NHI

PGS-TS TRẦN VĂN TÙNG, Trưởng khoa Tài chính - Thương mại, Trường ĐH Công nghệ TP.HCM (HUTECH):

Phải cho trừ chi phí thực tế để chính sách thuế thực sự “sống”

Trong bối cảnh mức giảm trừ gia cảnh cố định đã hoàn toàn lạc hậu, đã đến lúc phải sòng phẳng với các chi phí thực tế mà người dân đang gồng gánh. Việc cho phép khấu trừ các khoản chi có hóa đơn, chứng từ không chỉ giảm gánh nặng cho người nộp thuế, mà còn là giải pháp khuyến khích minh bạch, thúc đẩy tiêu dùng và nuôi dưỡng nguồn thu cho chính Nhà nước.

Cụ thể, theo tôi, đề xuất một “rổ” các chi phí cần được khấu trừ có điều kiện. Với chi phí giáo dục, cần cho phép trừ chi phí học phí thực tế cho con cái từ mầm non đến đại học tại các cơ sở hợp pháp, có thể giới hạn mức trần (ví dụ không quá 50-60 triệu đồng/năm) để đảm bảo tính hợp lý.

Thủ tục kê khai phức tạp cũng là một rào cản lớn. Để giải quyết, hệ thống kê khai cần được chuyển đổi hoàn toàn sang hình thức số hóa thông qua các cổng thông tin thuế trực tuyến. Việc cải cách đồng bộ cả về nội dung lẫn hình thức sẽ giúp Luật Thuế thu nhập cá nhân đảm bảo quyền lợi cho người dân và tăng tính minh bạch cho hệ thống.

Ông PHẠM HẢI TÙNG, Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp vừa và nhỏ Việt Nam phía Nam

Với chi phí y tế, các khoản mua bảo hiểm sức khỏe, bảo hiểm nhân thọ và chi phí khám chữa bệnh có hóa đơn hợp lệ phải được xem là chi phí hợp lý được trừ.

Đặc biệt, cần cho phép trừ một phần lãi vay ngân hàng cho việc mua căn nhà để ở đầu tiên. Đây không chỉ là một chính sách thuế, mà còn là một công cụ an sinh xã hội mạnh mẽ, hỗ trợ người dân, đặc biệt là các gia đình trẻ, hiện thực hóa giấc mơ an cư.

Giải pháp để minh bạch và chống trục lợi nằm ngay trong các điều kiện đính kèm: Hóa đơn, chứng từ hợp lệ, giới hạn mức trần và chỉ áp dụng cho các giao dịch hợp pháp. Đây là cách để chính sách vừa đi vào cuộc sống, vừa đảm bảo tính quản lý của Nhà nước.

Luật sư NGUYỄN ĐỨC NGHĨA, Phó Giám đốc Trung tâm Hỗ trợ doanh nghiệp vừa và nhỏ, Hiệp hội Doanh nghiệp TP.HCM (HUBA):

Sửa đổi chính sách giảm trừ là một yêu cầu cấp bách

Một trong những nghịch lý của chính sách thuế hiện hành được chỉ ra là sự không hợp lý khi người lao động nước ngoài được trừ học phí cho con cái họ, trong khi người Việt Nam thì không. Từ đó cho thấy việc sửa đổi chính sách giảm trừ là một yêu cầu cấp bách, bởi các chi phí cho giáo dục, y tế và nhà ở là những nhu cầu cơ bản mà bất kỳ chính sách thuế nào cũng phải thừa nhận.

Nhiều đề xuất cụ thể và thực tế đã được đưa ra, bao gồm việc cho phép khấu trừ chi phí học hành tại trường công và chi phí chữa bệnh cho cha mẹ, con cái. Đây là những khoản chi lớn, ảnh hưởng trực tiếp đến quyết định an cư lạc nghiệp của hàng triệu gia đình trẻ.

Để đảm bảo tính minh bạch và tránh trục lợi, các điều kiện giảm trừ có thể được quy định chặt chẽ, ví dụ như chỉ áp dụng cho căn nhà đầu tiên, giới hạn ở trường công hoặc dựa trên các chứng từ hợp lệ.

Việc sửa đổi chính sách giảm trừ là một yêu cầu cấp bách, bởi các chi phí cho giáo dục, y tế và nhà ở là những nhu cầu cơ bản mà bất kỳ chính sách thuế nào cũng phải thừa nhận.

Việc không công nhận các chi phí chính đáng này không chỉ đẩy gánh nặng về phía người dân, mà còn gián tiếp tạo áp lực lên doanh nghiệp. Lý do là vì họ sẽ phải trả lương cao hơn để bù đắp chi phí sống cho người lao động, từ đó làm giảm sức cạnh tranh. Do đó, sửa đổi chính sách giảm trừ được xem là một giải pháp đôi bên cùng có lợi.

TS TRẦN TRUNG KIÊN, Giám đốc chương trình đào tạo thuế, ĐH Kinh tế TP.HCM:

Ưu đãi thuế phải đi kèm “hàng rào” kỹ thuật để chống trục lợi

Cơ chế thực thi lại là bài học đắt giá cho bất kỳ đề xuất giảm trừ chi phí nào trong tương lai. Bất kỳ một “cánh cửa” ưu đãi nào mở ra cũng phải đi kèm một “hàng rào” kỹ thuật vững chắc để ngăn chặn những kẻ cơ hội trục lợi chính sách.

Để các khoản giảm trừ cho giáo dục, y tế hay bất kỳ lĩnh vực nào khác được khả thi, điều kiện tiên quyết là phải xây dựng được các tiêu chí cực kỳ rõ ràng. Ví dụ, chi phí y tế nào được trừ? Có bao gồm chi phí thẩm mỹ không? Học phí cho các khóa học ngắn hạn có được tính? Tất cả phải được định nghĩa và lượng hóa cụ thể trong các văn bản dưới luật.

Giải pháp thứ hai và cũng là quan trọng nhất, là phải có cơ chế hậu kiểm minh bạch và hiệu quả. Nhà nước không thể chỉ tin vào tờ khai của người nộp thuế. Thay vào đó, cần một cơ chế phối hợp liên ngành chặt chẽ, ví dụ giữa cơ quan thuế với các bệnh viện, trường học, ngân hàng để xác thực thông tin chi phí một cách tự động.

Theo tôi, có thể kết hợp với các hội đồng chuyên môn để xác định đúng đối tượng được hưởng chính sách. Cách tiếp cận này không chỉ đảm bảo công bằng, chống thất thu mà còn tạo ra một hệ sinh thái quản lý thuế hiện đại, dựa trên dữ liệu thay vì giấy tờ thủ công.

Ông PHẠM HẢI TÙNG, Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp vừa và nhỏ Việt Nam phía Nam:

Cần mở rộng định nghĩa về “người phụ thuộc”

Bất cập lớn nhất của chính sách thuế thu nhập cá nhân hiện hành là việc áp dụng một mức giảm trừ gia cảnh “cào bằng” trên cả nước, tạo ra sự bất công khi chi phí sinh hoạt tại các đô thị như Hà Nội, TP.HCM cao hơn đáng kể so với các vùng nông thôn. Kiến nghị cấp thiết được đưa ra là phải phân vùng mức giảm trừ gia cảnh theo khu vực địa lý, dựa trên các chỉ số đã được Nhà nước công nhận như lương tối thiểu vùng.

Không chỉ dừng lại ở việc phân vùng, các chuyên gia còn cho rằng cần phải mở rộng định nghĩa về “người phụ thuộc”. Chính sách hiện tại chỉ áp dụng cho cha mẹ, con cái, trong khi thực tế nhiều người lao động còn đang gánh vác trách nhiệm hỗ trợ các mối quan hệ khác như anh chị em ruột, cháu mồ côi... Việc không tính đến các đối tượng này khiến chính sách chưa phản ánh đúng vai trò và gánh nặng thực tế của người nộp thuế.•

Vì sao không quy định giảm trừ gia cảnh theo vùng miền ?

Chiều 7-8, tại họp báo Chính phủ thường kỳ tháng 7, PV đặt câu hỏi về việc những TP lớn như Hà Nội hay TP.HCM có mức chi phí sinh hoạt đắt đỏ, vậy có nên quy định mức giảm trừ gia cảnh theo vùng miền hay không?

Trả lời câu hỏi trên, Thứ trưởng Nguyễn Đức Chi cho hay khi nghiên cứu về việc điều chỉnh mức giảm trừ thì có rất nhiều ý kiến khác nhau với các phương án khác nhau liên quan đến cơ sở để xác định mức giảm trừ gia cảnh khi tính thuế thu nhập cá nhân.

Thứ trưởng Chi cho biết phương án nào cũng sẽ có ưu điểm và nhược điểm. Và Bộ Tài chính đánh giá nếu quy định mức giảm trừ gia cảnh theo vùng, miền sẽ có những hạn chế và rất khó trong quá trình triển khai thực hiện.

Ngay trong một tỉnh, một TP đã có những khu vực khác nhau với những chi phí sinh hoạt khác nhau. Vậy nếu quy định mức giảm trừ gia cảnh theo vùng, miền thì với mỗi khu vực sẽ rất khác nhau và khác biệt.

Theo Thứ trưởng Chi, đó cũng là lý do cơ quan này chỉ đề xuất hai phương án điều chỉnh mức giảm trừ gia cảnh. Phương án 1 là căn cứ vào mức điều chỉnh theo CPI, tức là như luật hiện hành. Và phương án 2 là điều chỉnh theo tốc độ tăng của thu nhập bình quân đầu người và tốc độ tăng của GDP.

“Sau khi lấy ý kiến rộng rãi, Bộ Tài chính nhận được nhiều ý kiến góp ý và chúng tôi thấy rằng đa số ý kiến đồng tình theo phương án 2” - Thứ trưởng Bộ Tài chính nói và cho biết cơ quan soạn thảo đang tiếp tục hoàn chỉnh và có phương án cụ thể nhất để báo cáo với Ủy ban Thường vụ Quốc hội, báo cáo Chính phủ theo quy trình ban hành một văn bản quy phạm pháp luật. MINH TRÚC

QUANG HUY

Nguồn PLO : https://plo.vn/video/sua-luat-thue-thu-nhap-ca-nhan-san-se-ganh-nang-voi-nguoi-dan-post864490.html