Nhiều tổ chức nước ngoài đáng giá, đang có nhiều yếu tố tạo sức bật cho kinh tế Việt Nam năm 2026. Ảnh: Đức Thanh
Mục tiêu mới, kịch bản mới
Hàng loạt chỉ tiêu kinh tế - xã hội năm 2026 đã được Quốc hội quyết nghị, từ tăng trưởng GDP phấn đấu đạt từ 10% trở lên; GDP bình quân đầu người đạt 5.400 - 5.500 USD; Chỉ số Giá tiêu dùng (CPI) tăng bình quân khoảng 4,5%; năng suất lao động tăng khoảng 8,5%...
Đây là thách thức không nhỏ, song Chính phủ quyết tâm đạt mục tiêu này. Kịch bản cho việc thực hiện mục tiêu năm 2026 đã bước đầu được phác thảo trong Dự thảo Nghị quyết 01, mà Bộ Tài chính đang hoàn thiện để trình Chính phủ. Theo đó, năm 2026, khu vực nông, lâm, thủy sản phải tăng khoảng 4%; công nghiệp và xây dựng cần tăng gần 12% (trong đó công nghiệp chế biến, chế tạo tăng 12,2%, xây dựng tăng 14,5%; còn khu vực dịch vụ tăng trên 9,9%).
Cùng với đó, nhu cầu vốn đầu tư toàn xã hội gần 4,93 triệu tỷ đồng, tăng 18,7% so với ước thực hiện năm 2025, chiếm khoảng 33 - 33,7% GDP; tốc độ tăng tổng kim ngạch xuất khẩu khoảng 8%; xuất siêu khoảng 28 tỷ USD; tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng tăng khoảng 11%, phấn đấu khoảng 12%...
Không chỉ là các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội nói chung, nhiều địa phương trong cả nước cũng đang xây dựng kịch bản tăng trưởng GRDP cho riêng mình. Đáng chú ý, nhiều địa phương đã đặt mục tiêu tăng trưởng 2 con số. Chẳng hạn, TP. Hải Phòng đặt mục tiêu tăng trưởng 13 - 13,5%; Quảng Ninh (12,5%); Đà Nẵng (11% trở lên); Đồng Nai (10%)… Trong khi đó, hai đầu tàu kinh tế là Hà Nội và TP.HCM cũng phấn đấu tăng trưởng 2 con số, tương ứng là 11% và 10%, thậm chí phấn đấu đạt 10,5 - 11%.
Một số địa phương có điều kiện khó khăn, dù không đặt mục tiêu tăng trưởng 2 con số, nhưng cũng đều phấn đấu đạt mức tăng trưởng GRDP từ 8% trở lên. Chẳng hạn, Sơn La (8%); Gia Lai (8%); Đắk Lắk (9,08%); Vĩnh Long (9,34%); Đồng Tháp (8 - 8,5%); Cà Mau (8,8%)…
Phát biểu tại Hội nghị lần thứ 2, Ban Chấp hành Đảng bộ TP.HCM khóa I, nhiệm kỳ 2025 - 2030 (mở rộng), Bí thư Thành ủy TP.HCM Trần Lưu Quang cho biết, Nghị quyết 98/2023/QH15 sửa đổi, bổ sung với nhiều cơ chế, chính sách thông thoáng chính là “điều kiện bằng kim cương” để TP.HCM bứt phá trong thời gian tới.
Việc triển khai các dự án, công trình lớn, trọng điểm như hệ thống đường sắt đô thị, đường Vành đai, cao tốc kết nối trung tâm Thành phố đến Sân bay Long Thành… cũng được cho là sẽ tạo động lực cho sự bứt tốc của đầu tàu kinh tế TP.HCM.
Trong khi đó, báo cáo tại cuộc làm việc mới đây với Phó thủ tướng Thường trực Nguyễn Hòa Bình, ông Bùi Văn Khắng, Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ninh cho biết, năm 2025, Quảng Ninh đạt tốc độ tăng trưởng 11,89%, đứng đầu cả nước, cao nhất trong giai đoạn 2021 - 2025. Năm 2026, Quảng Ninh phấn đấu đạt mức tăng trưởng 12,5%.
Để thúc đẩy tăng trưởng, Quảng Ninh tập trung giải ngân vốn đầu tư công, tháo gỡ khó khăn cho sản xuất, kinh doanh, thu hút đầu tư, tập trung đầu tư các dự án hạ tầng…
Đánh giá cao những nỗ lực này, Phó thủ tướng Nguyễn Hòa Bình nhấn mạnh, Quảng Ninh đã lựa chọn, xác định rất đúng và trúng các động lực tăng trưởng, nhất là trong thúc đẩy đầu tư hạ tầng đường bộ, đường sắt. Phó thủ tướng cũng đề nghị Quảng Ninh tiếp tục khai thác tối đa các tiềm năng, lợi thế; cùng với các động lực tăng trưởng truyền thống, cần khơi thông, thúc đẩy các động lực tăng trưởng mới để thực hiện mục tiêu tăng trưởng và phát triển, qua đó làm tăng quy mô kinh tế của địa phương, nâng cao đời sống mọi mặt của người dân…
Sức bật cho nền kinh tế
Nền tảng tăng trưởng của năm 2025, với ước tính đạt khoảng 8%, sẽ là cơ sở quan trọng để kinh tế duy trì tốc độ tăng trưởng cao trong năm 2026.
Trong báo cáo vừa được công bố, Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB) đã nâng dự báo tăng trưởng cho các nền kinh tế thành viên nhờ nhu cầu xuất khẩu mạnh mẽ, bất chấp những lo ngại về chính sách thuế quan của Mỹ. Đáng chú ý, Việt Nam là quốc gia được điều chỉnh mức tăng trưởng cao nhất trong khu vực. Theo ADB, việc điều chỉnh dự báo cho các nền kinh tế chủ yếu do tác động từ thuế quan của Mỹ cho đến nay chưa quá nghiêm trọng.
Mặc dù ADB vẫn cảnh báo những rủi ro từ chính sách thuế quan của Mỹ, nhưng rõ ràng, những nỗ lực của Việt Nam trong thời gian qua là rất đáng ghi nhận. Hơn thế, đang có nhiều yếu tố để tạo sức bật cho kinh tế Việt Nam năm 2026. Việc Trung tâm Tài chính quốc tế chính thức được thành lập; hay việc đồng loạt 234 công trình, dự án trọng điểm được khánh thành, khởi công với tổng vốn đầu tư trên 3,4 triệu tỷ đồng là những ví dụ điển hình.
Trung tâm Tài chính quốc tế chính là một động lực tăng trưởng mới, rất quan trọng. Chỉ riêng trên khía cạnh thu hút đầu tư cũng rất đáng ghi nhận. Theo chuyên gia kinh tế Nguyễn Trí Hiếu, sau khi thành lập Trung tâm Tài chính quốc tế, có thể thu hút được khoảng 20 tỷ USD vốn đầu tư nước ngoài, bao gồm cả vốn đầu tư trực tiếp và gián tiếp trong năm 2026, và khoảng 50 tỷ USD trong 3 năm đầu.
Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính khẳng định, việc xây dựng Trung tâm Tài chính quốc tế không chỉ để thu hút nguồn lực đầu tư đơn thuần, mà quan trọng hơn là trở thành “huyết mạch thu hút các động lực tăng trưởng mới”, với thị trường tài chính, dịch vụ tài chính cao cấp, cùng những cơ chế, chính sách và mô hình quản trị mới, là đòn bẩy để tái cấu trúc nền kinh tế, đưa Việt Nam tiến lên nấc thang cao hơn trong chuỗi giá trị toàn cầu.
Trong khi đó, “điểm rơi” của loạt dự án khánh thành, khởi công trong các dịp 19/12, cũng như trước đó vào thời điểm 30/4 và 19/8, trước mắt sẽ là năm 2026. Nguồn lực khổng lồ này sẽ góp phần quan trọng thúc đẩy tăng trưởng kinh tế năm 2026, cũng như các năm tiếp theo.
Để thúc đẩy tăng trưởng, theo Thứ trưởng Bộ Tài chính Đỗ Thành Trung, Quốc hội đã xác định 11 nhóm nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm. Chính phủ cũng đã chỉ đạo nghiên cứu, cụ thể hóa thành các chỉ tiêu, nhiệm vụ, giải pháp cụ thể của từng bộ, ngành, địa phương tại Dự thảo Nghị quyết số 01/NQ-CP. Trong đó, một số giải pháp trọng tâm bao gồm: tập trung hoàn thiện thể chế, pháp luật, bảo đảm minh bạch, đồng bộ, công bằng, trọng tâm là pháp luật về đầu tư, kinh doanh để giải phóng sức sản xuất, huy động mọi nguồn lực và tạo động lực mới cho phát triển; đưa thể chế trở thành “đột phá của đột phá” và lợi thế cạnh tranh quốc gia; tiếp tục ưu tiên thúc đẩy tăng trưởng nhưng phải giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát và bảo đảm các cân đối lớn; xác lập mô hình tăng trưởng mới, cơ cấu lại nền kinh tế; bảo đảm tiến độ các dự án hạ tầng chiến lược, trọng điểm…
Hà Nguyễn