Sưởi ấm bằng...bitcoin: Xu hướng lạ giữa mùa đông nước Mỹ

3 giờ trướcBài gốc

Một giàn khai thác bitcoin được sử dụng để sưởi ấm một tòa nhà rộng 223 mét vuông. Ảnh: CNBC.

Khi cái lạnh mùa đông bao trùm khắp nước Mỹ, và hóa đơn điện sưởi ấm trở thành một gánh nặng chi tiêu lớn hơn, hầu hết người dân vẫn phụ thuộc vào các nguồn năng lượng quen thuộc như dầu sưởi, khí đốt tự nhiên hay lò sưởi điện.

Thế nhưng, ở một số nơi, hơi ấm lại được tạo ra từ một nguồn ít ai ngờ tới: tiền mã hóa (crypto). Và nếu những người ủng hộ ngành công nghiệp "sưởi ấm bằng crypto" non trẻ này đúng, thì công nghệ này một ngày nào đó sẽ được ứng dụng rộng rãi hơn nhiều trong các hộ gia đình và tòa nhà.

Cơ chế của nó khá đơn giản: sức mạnh tính toán dùng để “đào” tiền mã hóa sinh ra lượng nhiệt khổng lồ, thứ phần lớn bị tản ra ngoài mà không được sử dụng. Theo công ty môi giới tài sản số K33, chỉ tính riêng ngành đào bitcoin đã tạo ra khoảng 100 TWh nhiệt mỗi năm – đủ để sưởi ấm toàn bộ đất nước Phần Lan.

Chính sự lãng phí năng lượng này, trong một ngành vốn nổi tiếng là tiêu hao điện năng, đang thúc đẩy các doanh nhân tìm cách thu gom và tái sử dụng phần nhiệt thừa đó cho nhà ở, văn phòng hoặc các cơ sở khác, đặc biệt trong những tháng lạnh.

Trong đợt rét đậm hồi đầu năm nay, tờ New York Times đã thử nghiệm HeatTrio – một thiết bị sưởi kiêm máy đào bitcoin trị giá 900 USD . Một số người khác tận dụng máy đào đặt tại gia, chuyển luồng nhiệt tỏa ra từ thiết bị vào các phòng để làm ấm cả căn nhà.

“Có những bộ đào bitcoin chạy rất êm trên gác mái, và phần nhiệt sinh ra được dẫn thẳng vào hệ thống thông gió để bù lại chi phí sưởi. Đó là cách tận dụng vô cùng thông minh đối với nguồn năng lượng vốn sẽ bị thải bỏ”, Jill Ford, CEO Bitford Digital, một công ty khai thác bitcoin bền vững tại Dallas, cho biết.

Dẫu vậy, phương pháp này không đảm bảo người dùng có thể cắt giảm đáng kể hóa đơn tiền điện. Hiệu quả kinh tế sẽ có sự khác biệt lớn, phụ thuộc vào nhiều yếu tố như giá điện khu vực và hiệu suất khai thác của từng dòng máy. Tuy nhiên, dòng thu nhập tạo ra từ hoạt động đào bitcoin có thể giúp bù đắp phần nào chi phí sưởi ấm cho ngôi nhà.

“Bạn vẫn phải trả mức điện tương tự để giữ ấm ngôi nhà, nhưng điểm cộng là bạn đang đồng thời khai thác bitcoin”, bà Ford nói.

Một máy đào, ngay cả loại đời cũ, cũng đủ để tạo ra lượng nhiệt đáng kể. Các cá nhân có thể tham gia các “mỏ đào chung” (mining pool), chia sẻ công suất tính toán và nhận khoản lợi theo tỷ lệ, giúp thu nhập ổn định hơn và làm thay đổi đáng kể bài toán chi phí – lợi nhuận.

Ông Andrew Sobko, nhà sáng lập Argentum AI nhận định: “Về mặt lý thuyết, khái niệm sử dụng hoạt động đào tiền mã hóa hay tính toán bằng GPU để sưởi ấm nhà ở là rất thông minh, bởi lẽ hầu như toàn bộ năng lượng tiêu thụ cho quá trình tính toán đều được giải phóng dưới dạng nhiệt”. Ông thêm rằng mô hình này trở nên hiệu quả nhất ở quy mô lớn, đặc biệt tại những vùng khí hậu lạnh hoặc các tòa nhà có mật độ thiết bị cao như trung tâm dữ liệu.

“Chúng tôi đang hợp tác với những đối tác đã ứng dụng nguồn nhiệt sinh ra từ hoạt động tính toán vào hệ thống sưởi của các tòa nhà”, ông Sobko chia sẻ. “Thay vì cố gắng vận chuyển nhiệt từ nơi này sang nơi khác, cách hiệu quả hơn là đặt hệ thống tính toán ngay tại những nơi có nhu cầu sử dụng nhiệt”.

Những nghi ngại xung quanh sáng kiến mới

Một hệ thống đun nóng nước tắm bằng máy đào bitcoin tại gia. Ảnh: Vice.

Derek Mohr, giảng viên tại Trường Kinh doanh Simon, Đại học Rochester, cho rằng ngay cả các hoạt động đào tiền quy mô công nghiệp cũng đối mặt nhiều vấn đề, chứ chưa nói đến việc áp dụng trong các hộ gia đình.

Theo ông, việc đào bitcoin hiện nay đã trở nên quá chuyên biệt, đến mức một máy tính cá nhân – hoặc thậm chí cả một mạng lưới máy tính trong nhà – gần như không có khả năng đóng góp hiệu quả trong việc khai thác một block bitcoin. Các trang trại đào sử dụng những con chip ASIC chuyên dụng, được thiết kế để đào nhanh hơn phần cứng thông thường nhiều lần.

“Đào bitcoin tại gia hay thông qua mạng lưới máy tính gia đình từng mang lại một số thành công cách đây khoảng 10 năm, nhưng giờ điều đó gần như không còn khả thi”, ông Mohr nhận định.

Ông cũng chỉ ra rằng, những thiết bị “sưởi bằng bitcoin” mà ông từng thấy về cơ bản chỉ là máy sưởi điện, sử dụng chính điện của người dùng để làm ấm phòng, và đây không phải là cách hiệu quả để sưởi một ngôi nhà. “Đúng là máy đào sinh ra rất nhiều nhiệt, nhưng để nguồn nhiệt đó sưởi ấm căn nhà của bạn, rốt cuộc bạn vẫn phải dùng điện của mình”, ông giải thích.

Ông Mohr nhấn mạnh thêm rằng, mặc dù việc chạy máy tính liên tục tạo ra nhiệt, xác suất khai thác thành công một block bitcoin vẫn rất thấp. “Theo tôi, đây không phải là một cơ hội thực sự khả thi. Thay vào đó, nó đang tận dụng những thông tin công chúng được nghe – nguồn nhiệt từ đào bitcoin và lợi nhuận từ khai thác – để gieo hy vọng sai rằng cá nhân có thể hưởng lợi”, ông kết luận.

Tuy nhiên, một số chuyên gia khác lại nhìn nhận theo hướng lạc quan hơn.

Nikki Morris, giám đốc điều hành Viện Năng lượng Ralph Lowe, Đại học Texas Christian, nhấn mạnh: “Câu hỏi là chúng ta có thể thu gom nhiệt dư từ hoạt động này để phục vụ mục đích khác như thế nào. Nó có thể dùng để sưởi ấm nhà, làm nóng nước sinh hoạt, hay thậm chí đun nước hồ bơi. Khi đó, hiệu suất vận hành xét trên mức tiêu thụ điện sẽ được cải thiện đáng kể”.

Bà cho biết mô hình “sưởi bằng crypto” vẫn còn ở giai đoạn sơ khai, và phần lớn công chúng chưa hiểu rõ cơ chế hoạt động cũng như tác động rộng hơn của chúng.

Một ưu điểm tiềm năng khác là hoạt động đào tiền tạo ra tài sản kỹ thuật số có thể giao dịch, mở ra một nguồn doanh thu mới từ lượng điện tiêu thụ.

Bà Morris kết luận rằng vẫn còn nhiều câu hỏi cần giải đáp, từ hiệu suất ở các quy mô khác nhau, khả năng tích hợp với các nguồn năng lượng bổ sung, khung pháp lý, cho tới tác động môi trường tổng thể. “Nhưng khi công nghệ tiến triển, mô hình sưởi ấm bằng crypto không chỉ là một hiện tượng thú vị, mà còn mở ra một cánh cửa nhỏ dẫn tới tương lai”, bà nói.

Thử nghiệm mô hình “sưởi bằng bitcoin”

Tương lai ấy có thể đang manh nha tại thị trấn Challis, bang Idaho, nơi công ty Softwarm của ông Cade Peterson đang khai thác nguồn nhiệt từ hoạt động đào bitcoin để chống lại mùa đông giá buốt.

Một số cửa hàng và doanh nghiệp địa phương đã bắt đầu thử nghiệm dàn máy Softwarm để vừa khai thác bitcoin vừa sưởi ấm. Ở tiệm rửa xe TC Car, Truck and RV Wash, ông Peterson cho biết trước đây chủ cửa hàng phải chi tới 25 USD mỗi ngày để làm nóng khu vực rửa xe, giúp tuyết tan và giữ nước ấm.

“Các hệ thống sưởi truyền thống chỉ tiêu thụ năng lượng mà không đem lại bất kỳ giá trị nào khác. Khi họ lắp máy đào bitcoin, số bitcoin thu được còn lớn hơn chi phí điện để vận hành”, ông Peterson nói.

Bản thân ông Peterson đã sưởi ấm căn nhà của mình suốt hai năm rưỡi qua bằng các thiết bị đào bitcoin và tin rằng tương lai của nguồn nhiệt này sẽ mở rộng nhanh chóng. “Chỉ vài năm nữa thôi, bạn sẽ vào cửa hàng Home Depot và thấy những bình nước nóng có cổng dữ liệu tích hợp, và nước trong đó sẽ được đun bằng bitcoin”, ông khẳng định.

Theo CNBC

Nhật Anh

Nguồn VietTimes : https://viettimes.vn/suoi-am-bangbitcoin-xu-huong-la-giua-mua-dong-nuoc-my-post191634.html