Tòa nhà bị phá hủy trong cuộc không kích của Israel xuống thành phố Sweida, Syria ngày 2/5/2025. Ảnh: THX/TTXVN
Theo Bộ Ngoại giao Syria, hàng chục binh sĩ và hơn 10 xe quân sự đã tham gia vào cuộc đột kích tại làng Beit Jinn, gần biên giới với Cao nguyên Golan. Bộ này cũng lên án việc Israel kiểm soát khu vực ở chân núi Hermon. Syria cho rằng điều này vi phạm trắng trợn chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của Syria.
Tờ The Times of Israel đưa tin, Lực lượng Phòng vệ Israel (IDF) đã được triển khai tới 9 vị trí trong lãnh thổ phía Nam Syria kể từ khi chính quyền cựu Tổng thống Bashar al-Assad bị lật đổ tháng 12/2024. Những địa điểm này đa phần nằm trong vùng đệm ở biên giới giữa hai quốc gia, do lực lượng gìn giữ hòa bình của Liên hợp quốc tuần tra.
Quân đội Israel đã hoạt động tại các khu vực nằm sâu khoảng 15 km trong lãnh thổ Syria, bao gồm cả làng Beit Jinn, nhằm mục đích thu giữ vũ khí mà Israel cho rằng có thể gây đe dọa cho nước này nếu chúng rơi vào tay các thế lực thù địch.
Quân đội Israel không cung cấp thông tin nào về các cuộc đột kích quân sự cụ thể vào ngày 25/8.
Nhà phân tích Ryan Bohl tại công ty Rane Network có trụ sở ở Mỹ hồi tháng 7 nhận định với hãng tin Bloomberg (Mỹ): “Israel đang cố gắng thiết lập một vùng đệm không chính thức ở miền Nam Syria”. Đầu tháng 3, Thủ tướng Israel Netanyahu tuyên bố miền Nam Syria phải là một khu vực phi quân sự.
Cùng ngày 25/8, Tổng thống lâm thời Syria Ahmed al-Sharaa xác nhận với các nhà báo Arab rằng chính phủ của ông đang tham gia đàm phán với Israel về thỏa thuận an ninh, nhằm mục đích thuyết phục Tel Aviv rút lui trở lại đường phân định năm 1974 vốn trước đây tạo thành biên giới trên thực tế giữa hai nước.
Binh sĩ Israel được triển khai gần vùng đệm ở Cao nguyên Golan ngày 10/12/2024. Ảnh: THX/TTXVN
Mặc dù có thông tin rằng Israel và Syria đang hướng tới ký kết một thỏa thuận an ninh vào cuối tháng 9, nhưng đặc phái viên Mỹ tại Syria Thomas Barrack đã nói với Channel 12 vào ngày 25/8 rằng hai nước vẫn chưa gần đạt được thỏa thuận. Ông Barrack đánh giá Damascus và Tel Aviv đều đang đàm phán một cách thiện chí, có ý định và mong muốn chung, nhưng hiện tại, vẫn còn nhiều việc phải làm.
Ông Barrack bổ sung: "Đối thoại mang tính xây dựng giữa các quốc gia này chính là con đường dẫn tới sự thấu hiểu bền vững, mở đầu cho ổn định và thịnh vượng trong khu vực".
Theo Al Jazeera, Syria và Israel có mối thâm thù sâu sắc, gia tăng trong cuộc chiến tranh Arab - Israel năm 1967 và sự kiện Israel chiếm đóng Cao nguyên Golan của Syria. Cao nguyên Golan từng là một phần lãnh thổ của Syria. Năm 1967, Israel chiếm phần lớn diện tích khu vực này trong cuộc Chiến tranh Sáu ngày. Đến năm 1981, Israel sáp nhập Cao nguyên Golan. Cộng đồng quốc kế và Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc đã không ghi nhận động thái sáp nhập đơn phương này. Trong khi Syria yêu cầu Israel trả lại lãnh thổ, Bộ trưởng Quốc phòng Israel Gideon Saar quả quyết rằng nếu có thỏa thuận với Syria, Tel Aviv vẫn kiểm soát Cao nguyên Golan.
Khoảng một tuần sau khi Tổng thống Bashar al-Assad rời Syria vào tháng 12/2024, Quốc hội Israel đã bỏ phiếu thông qua kế hoạch mở rộng các khu định cư ở Syria vốn bất hợp pháp theo luật pháp quốc tế. Hiện có hơn 31.000 người định cư Israel ở Cao nguyên Golan.
Hà Linh/Báo Tin tức và Dân tộc