Tác động của thỏa thuận khí đốt Nga - Trung với Mỹ và châu Âu

5 giờ trướcBài gốc

Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình (giữa), Tổng thống Nga Vladimir Putin và Tổng thống Mông Cổ Ukhnaa Khurelsukh tại cuộc gặp ở Bắc Kinh ngày 2/9/2025. Ảnh: THX/TTXVN

Theo trang tin Oilprice.com ngày 8/9, việc Nga và Trung Quốc ký kết thỏa thuận xây dựng đường ống dẫn khí Power of Siberia 2 đã đánh dấu một bước ngoặt quan trọng trên bản đồ năng lượng toàn cầu, với những tác động sâu rộng đến cán cân quyền lực và sự cạnh tranh kinh tế giữa các cường quốc. Thỏa thuận lịch sử này không chỉ củng cố quan hệ đối tác chiến lược giữa hai quốc gia mà còn có khả năng định hình một trật tự năng lượng mới, tập trung vào phía Đông, đồng thời đẩy châu Âu vào thế bất lợi kép về an ninh và kinh tế.

Nga chuyển hướng, châu Âu "khát" LNG

Trong cuộc gặp thượng đỉnh gần đây, việc Tổng thống Nga Vladimir Putin và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình nhất trí thúc đẩy dự án Power of Siberia 2 là tin tức đáng chú ý. Dự án này, đã được ấp ủ từ lâu, nay nhận được cái gật đầu từ Bắc Kinh, mở đường cho việc Nga cung cấp hơn 100 tỷ mét khối (bcm) khí đốt mỗi năm cho Trung Quốc. Đây là con số khổng lồ, tương đương với sản lượng dự kiến mà Nga từng dự định cung cấp cho châu Âu qua đường ống Dòng chảy Phương Bắc 2, dự án hiện đã bị đình trệ.

Quyết định đó thể hiện sự chuyển hướng chiến lược rõ rệt của Nga. Trong bối cảnh căng thẳng địa chính trị, châu Âu đang nỗ lực cắt giảm dần và tiến tới ngừng nhập khẩu hoàn toàn năng lượng từ Nga. Mặc dù vẫn còn nhập khẩu qua các đường ống khác và mua LNG (khí tự nhiên hóa lỏng), động thái này đã buộc Nga phải tìm kiếm thị trường thay thế. Và Trung Quốc, với nhu cầu năng lượng ngày càng tăng, chính là đối tác lý tưởng.

Ngược lại, châu Âu đang phải đối mặt với một tương lai đầy thách thức. Thay vì nguồn cung ổn định và giá cả phải chăng từ đường ống Nga, họ ngày càng phụ thuộc vào LNG đắt đỏ hơn nhiều.

Bất lợi về giá: Sức cạnh tranh của châu Âu bị xói mòn

Phụ thuộc vào LNG không chỉ là vấn đề an ninh nguồn cung, mà còn là vấn đề kinh tế nghiêm trọng. Như các chuyên gia phân tích đã chỉ ra, không có cách nào để LNG từ Mỹ hay bất kỳ đâu có thể cạnh tranh về giá với khí đốt đường ống của Nga hay Na Uy, do chi phí hóa lỏng và vận chuyển rất cao. Điều này đặt châu Âu vào thế bất lợi lớn so với Trung Quốc.

Cụ thể, chi phí năng lượng cao đã đẩy giá thành sản phẩm sản xuất tại châu Âu tăng vọt, làm xói mòn nghiêm trọng khả năng cạnh tranh của các doanh nghiệp của họ trên thị trường quốc tế. Trong khi đó, Trung Quốc lại được hưởng lợi từ nguồn năng lượng giá rẻ, tạo lợi thế lớn cho sản phẩm của mình. Cuộc chiến về giá năng lượng này đang ngày càng trở nên dai dẳng và gay gắt hơn.

Hiện tại, châu Âu đã trở thành thị trường LNG lớn nhất của Mỹ, một tin tốt cho các nhà sản xuất Mỹ nhưng lại là một gánh nặng tài chính đối với các nước châu Âu. Tình trạng này đã buộc các chính phủ châu Âu phải chi hàng tỷ USD để trợ cấp cho ngành công nghiệp và hỗ trợ các hộ gia đình, gây áp lực lớn lên ngân sách quốc gia.

Mối lo ngại của Mỹ

Đối với Mỹ, thỏa thuận Power of Siberia 2 cũng là một tin không mấy vui vẻ. Theo hãng tin Reuters, việc Trung Quốc tăng cường nhập khẩu khí đốt đường ống từ Nga đồng nghĩa với việc họ sẽ nhập khẩu ít LNG hơn, bao gồm cả LNG của Mỹ. Mặc dù xuất khẩu LNG của Mỹ vẫn ở mức cao kỷ lục trong thời gian qua, cho thấy Washington không quá phụ thuộc vào thị trường Trung Quốc, nhưng thỏa thuận này vẫn làm dấy lên những lo ngại về sự ổn định của nhu cầu với Mỹ trong tương lai.

Trong bối cảnh đó, thị trường năng lượng Mỹ cũng đang có những thay đổi đáng kể. Lần đầu tiên sau hơn một thập kỷ, nhu cầu nội địa về khí đốt tại Mỹ đang gia tăng, chủ yếu do sự bùng nổ của việc xây dựng các trung tâm dữ liệu mới. Khi nhu cầu trong nước tăng lên và giá cả tăng cao, một phần khí đốt sẽ được chuyển hướng sang thị trường nội địa, khiến LNG xuất khẩu trở nên đắt đỏ hơn nữa đối với người mua châu Âu.

Tình hình này đặt các nhà lãnh đạo châu Âu trước một lựa chọn khó khăn. Một mặt, họ cam kết giảm và cuối cùng là loại bỏ nhiên liệu hóa thạch, nhưng lộ trình này sẽ mất hàng thập kỷ. Mặt khác, sự phụ thuộc vào LNG ngày càng tăng, với chi phí ngày càng cao, đang gây áp lực lên nền kinh tế. Có lẽ đã đến lúc châu Âu cần tìm kiếm những giải pháp năng lượng thay thế khác, có thể từ các nguồn ở Trung Á, để đa dạng hóa nguồn cung và giảm bớt rủi ro từ sự biến động của thị trường toàn cầu.

Vũ Thanh/Báo Tin tức và Dân tộc

Nguồn Tin Tức TTXVN : https://baotintuc.vn/the-gioi/tac-dong-cua-thoa-thuan-khi-dot-nga-trung-voi-my-va-chau-au-20250909084204315.htm