Tái định cư đi trước - giải pháp căn cơ để tháo 'nút thắt' mặt bằng

6 giờ trướcBài gốc

Người dân xây nhà tại khu tái định cư Long Đức (xã Bình An) phục vụ Dự án Đường cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu

Đẩy nhanh tiến độ đầu tư, hoàn thiện hạ tầng các khu TĐC là giải pháp căn cơ để tháo gỡ “nút thắt” giải phóng mặt bằng, tạo sự đồng thuận trong nhân dân, góp phần đảm bảo các dự án triển khai đúng kế hoạch.

Nhu cầu tái định cư lớn

Theo báo cáo của các địa phương, nhu cầu đất TĐC giai đoạn từ nay đến năm 2030 trên địa bàn tỉnh vào khoảng 47 ngàn lô để phục vụ cho các dự án hạ tầng giao thông, khu công nghiệp, khu đô thị và các công trình vì mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo quốc phòng - an ninh.

Thời gian qua, dù tỉnh và các địa phương đã quan tâm đến công tác này, song đến nay nhiều khu TĐC vẫn đang trong giai đoạn giải phóng mặt bằng hoặc thi công hạ tầng. Chính vì thế, phần lớn các dự án chưa đảm bảo yêu cầu có TĐC trước khi thu hồi đất, dẫn đến tiến độ bồi thường, giải phóng mặt bằng bị kéo dài. Hệ quả nữa là người dân khiếu nại, chậm bàn giao đất; chính quyền phải tổ chức các đợt đi vận động, tuyên truyền. Còn nhà đầu tư thiếu mặt bằng sạch, liền mạch để triển khai theo tiến độ. Việc này còn kéo theo giải ngân vốn đầu tư công chậm, ảnh hưởng đến mục tiêu tăng trưởng kinh tế 2 con số mà tỉnh đặt ra.

Theo ông Phạm Văn Hoàng, Phó Chủ tịch UBND phường Trấn Biên, trên địa bàn phường có dự án đã thu hồi đất 2 năm nay nhưng người dân vẫn chưa được bố trí TĐC. Nhiều dự án khác đang trong giai đoạn thu hồi đất nhưng chưa có vị trí thuận lợi để triển khai khu TĐC tại chỗ.

Cũng theo ông Hoàng, TĐC là điều kiện quan trọng để thu hồi đất, nhưng quỹ đất TĐC hiện chưa có sẵn hoặc có nhưng chưa phù hợp mong muốn của người dân. Do đó, có dự án chính quyền phải “nợ” TĐC hoặc bố trí sang phường khác.

Tại phường Phước Tân, Chủ tịch UBND phường Thiều Thị Minh Hường chia sẻ: Địa phương đang và sắp triển khai nhiều dự án hạ tầng. TĐC là một trong những “điểm nghẽn” lớn trong công tác giải phóng mặt bằng. Điển hình là Dự án Đường cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu dự kiến thông xe kỹ thuật vào cuối năm nay nhưng hạ tầng khu TĐC trên địa bàn vẫn chưa hoàn thành. Hay Dự án Hạ tầng khu TĐC hơn 49ha của phường hiện phải bố trí TĐC cho TĐC, trong khi phường lại không có sẵn quỹ đất hay nhà ở sẵn.

Hiện rất ít xã, phường trong tỉnh có sẵn đất TĐC để bố trí cho người dân trước khi thu hồi đất. Theo Tỉnh ủy viên, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Hồ Văn Hà, hầu hết các địa phương đều có nhu cầu đất TĐC, nhưng tiến độ đầu tư xây dựng hạ tầng các khu này thời gian qua còn chậm, ảnh hưởng đến công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng của nhiều công trình trọng điểm. Tỉnh đã nhìn nhận rõ vấn đề này và trong các chỉ đạo điều hành, luôn yêu cầu địa phương chủ động rà soát nhu cầu, quy hoạch quỹ đất, bố trí nguồn vốn hoặc tạm ứng ngân sách tỉnh để đầu tư sẵn các khu TĐC, đô thị TĐC, bảo đảm có thể bố trí cho người dân ngay khi cần.

Đảm bảo quyền lợi cho người bị thu hồi đất

Đồng Nai đang xây dựng kế hoạch phát triển gần 90 khu TĐC mới từ nay đến năm 2030, với tổng kinh phí hơn 10 ngàn tỷ đồng. Việc đầu tư các khu này không chỉ nhằm đảm bảo chỗ ở lâu dài và ổn định đời sống người dân mà còn giúp giảm áp lực phải vận động bàn giao mặt bằng, rút ngắn thời gian triển khai dự án và hạn chế phát sinh chi ngân sách cho tạm cư.

Tỉnh yêu cầu các khu TĐC mới phải xây dựng đồng bộ hệ thống hạ tầng kỹ thuật và hạ tầng xã hội theo hướng văn minh, hiện đại; đảm bảo điều kiện nơi ở mới tương đương hoặc tốt hơn nơi ở cũ. Điều này không chỉ giúp người dân an cư, ổn định cuộc sống mà còn góp phần giữ vững an ninh trật tự, củng cố niềm tin và tạo sự đồng thuận cao trong nhân dân đối với công tác giải phóng mặt bằng.

Theo kế hoạch, các khu TĐC sẽ được đầu tư theo từng năm hoặc giai đoạn. Trong đó, ưu tiên khu TĐC cho các dự án đang và sắp triển khai. Riêng năm 2026, tỉnh yêu cầu các đơn vị được giao làm chủ đầu tư dự án TĐC phải khởi công tối thiểu một công trình, các năm sau tùy theo nhu cầu để triển khai đầu tư. Bên cạnh nguồn vốn đầu tư công, tỉnh khuyến khích các địa phương huy động thêm nguồn lực xã hội để đẩy nhanh tiến độ các dự án TĐC.

Phó Chủ tịch UBND tỉnh Hồ Văn Hà cho rằng: TĐC không chỉ là việc bố trí chỗ ở mà còn là chính sách phát triển con người, đảm bảo sinh kế và ổn định cuộc sống cho người dân.

Đồng chí Võ Tấn Đức, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh trong nhiều hội nghị, cuộc họp liên quan đến tình hình triển khai các dự án trọng điểm, giải ngân vốn đầu tư công, kế hoạch tăng trưởng kinh tế 2 con số đều lưu ý: Các địa phương phải quan tâm đầu tư xây dựng các khu TĐC để vừa đảm bảo quyền lợi cho người bị thu hồi đất, vừa tháo gỡ “điểm nghẽn” mặt bằng cho các dự án.

Thực tế cho thấy, ở những địa phương quan tâm đầu tư xây dựng các khu TĐC đồng bộ hạ tầng, thuận lợi giao thông và nằm gần nơi thu hồi đất thì công tác giải phóng mặt bằng diễn ra thuận lợi, tỷ lệ người dân đồng thuận cao hơn, ít phát sinh khiếu nại hơn. Dự án Cảng hàng không quốc tế Long Thành là một ví dụ điển hình. Ngay từ khi bắt đầu thu hồi đất, tỉnh đã triển khai khu TĐC Lộc An - Bình Sơn gần dự án với hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội hoàn chỉnh, đầy đủ. Chính sự chuẩn bị kỹ lưỡng này đã giúp công tác bồi thường, bàn giao mặt bằng cho dự án trọng điểm quốc gia cơ bản đúng tiến độ, tạo niềm tin và sự đồng thuận trong nhân dân.

Ban Mai

Nguồn Đồng Nai : https://baodongnai.com.vn/kinh-te/202510/tai-dinh-cu-di-truoc-giai-phap-can-co-de-thao-nut-that-mat-bang-17a2748/