Tại các bệnh viện ở Trung ương và địa phương, các khoa chữa trị về bỏng và cấp cứu nhi khoa luôn trong tình trạng tiếp nhận nhiều trường hợp trẻ em bị bỏng với mức độ khác nhau. Phần lớn các tai nạn xảy ra ngay trong sinh hoạt hằng ngày, tại chính ngôi nhà tưởng như an toàn nhất đối với trẻ.
Mới đây, Bệnh viện Sản Nhi Quảng Ninh tiếp nhận và cấp cứu cho bé H.T.M.K (13 tháng tuổi, dân tộc Sán Chay, trú tại phường Đông Ngũ) trong tình trạng bỏng nước sôi nặng. Theo người nhà, trong lúc bất cẩn, bé bị nước sôi đổ vào người, gây bỏng độ II–III, tổn thương sâu và rộng ở vùng ngực, bụng, tay trái và chân trái, chiếm khoảng 15% diện tích cơ thể. Sau khi được sơ cứu ban đầu tại bệnh viện địa phương, bệnh nhi được chuyển viện trong tình trạng đau đớn. Các bác sĩ Bệnh viện Sản Nhi Quảng Ninh nhanh chóng triển khai phác đồ điều trị tích cực. Sau gần ba tuần điều trị, sức khỏe của bé dần ổn định và được xuất viện. Tuy nhiên, hành trình hồi phục vẫn còn dài với nguy cơ để lại sẹo và ảnh hưởng tâm lý cho trẻ nhỏ.
Bỏng nặng ở trẻ em để lại hậu quả lâu dài và ảnh hưởng đến tâm lý trẻ nhỏ.
Không chỉ tại các địa phương, Bệnh viện Nhi Trung ương cũng thường xuyên tiếp nhận các ca bỏng nặng ở trẻ nhỏ. Một trường hợp điển hình là bệnh nhi bị bỏng nhiệt do cồn cháy khi đang chơi một mình trong phòng tắm. Gia đình chỉ phát hiện sự việc khi nghe thấy tiếng kêu cứu và lửa bốc lên từ người trẻ. Trẻ được đưa đến bệnh viện trong tình trạng bỏng độ II–III, diện tích tổn thương khoảng 19% cơ thể. Theo Thạc sĩ – Bác sĩ CKII Phùng Công Sáng, Phụ trách Đơn vị Bỏng, Phó Trưởng khoa Chỉnh hình, Bệnh viện Nhi Trung ương, ngay khi nhập viện, bệnh nhi được xử trí theo phác đồ chuyên sâu: An thần, giảm đau, bù dịch, làm sạch vết bỏng và băng vết thương bằng gạc chuyên dụng có tác dụng sát khuẩn, giảm đau, hạn chế bỏng tiến triển sâu. Song song với điều trị thể chất, đội ngũ y tế còn chú trọng ổn định tâm lý, tư vấn dinh dưỡng, giúp trẻ vượt qua sang chấn tinh thần trong quá trình điều trị.
“Bỏng do cồn cháy là nguyên nhân bỏng nhiệt thường gặp trong sinh hoạt, đặc biệt ở trẻ nhỏ có tính tò mò, thích khám phá. Phần lớn các tai nạn xảy ra khi trẻ không được người lớn giám sát chặt chẽ”, bác sĩ Phùng Công Sáng cảnh báo.
Tại Việt Nam, mỗi năm ghi nhận hơn 370.000 trẻ em dưới 16 tuổi gặp tai nạn thương tích, trong đó khoảng 6.600 trường hợp tử vong. Riêng nhóm trẻ từ 1–4 tuổi, bỏng là nguyên nhân tai nạn đứng sau đuối nước. Tại TP. Hồ Chí Minh, năm 2023 ghi nhận hơn 19.000 ca tai nạn thương tích ở trẻ em, trong đó trên 8.000 vụ xảy ra ngay tại gia đình. Còn theo thống kê của Viện Bỏng Quốc gia, trong số các ca nhập viện điều trị bỏng, khoảng 2/3 là trẻ em; trong đó nhóm trẻ từ 1–2 tuổi chiếm tỷ lệ cao nhất. Nguyên nhân chủ yếu là bỏng nước sôi, lửa, hóa chất và điện. Diện tích bỏng trung bình ở trẻ khoảng 8,89%, bé trai và trẻ sống ở khu vực nông thôn có nguy cơ cao hơn. Không chỉ gây đau đớn thể xác, tai nạn bỏng còn để lại nhiều hệ lụy lâu dài cho trẻ như biến dạng thân thể, rối loạn tâm lý, suy giảm miễn dịch, ảnh hưởng nghiêm trọng đến quá trình phát triển thể chất và tinh thần. Nhiều trẻ phải trải qua các ca phẫu thuật tái tạo kéo dài, mang mặc cảm tự ti suốt cuộc đời.
Nguyên nhân của phần lớn tai nạn bỏng ở trẻ xuất phát từ sự bất cẩn. Ảnh: BV Sản Nhi Bắc Ninh số 1
Các chuyên gia cho rằng, nguyên nhân sâu xa của phần lớn tai nạn bỏng ở trẻ em xuất phát từ sự bất cẩn, chủ quan của người lớn và môi trường sống thiếu an toàn. Trong khi đó, đây lại là loại tai nạn hoàn toàn có thể phòng tránh nếu được quan tâm đúng mức. Để bảo vệ trẻ, phụ huynh cần giám sát chặt chẽ; đồng thời cần xây dựng môi trường sống an toàn cho trẻ. Trong đó, gia đình cần kiểm tra định kỳ hệ thống điện, sử dụng các thiết bị có tính năng an toàn, trường học tăng cường giáo dục kỹ năng sống và sơ cứu cơ bản cho học sinh, còn các cơ quan chức năng đẩy mạnh truyền thông, nâng cao nhận thức xã hội về phòng, chống tai nạn thương tích trẻ em.
Tai nạn bỏng ở trẻ em không chỉ là nỗi đau của mỗi gia đình mà còn là vấn đề xã hội cần được quan tâm đúng mức. Chỉ khi người lớn nâng cao ý thức, chủ động phòng ngừa từ những việc nhỏ nhất, trẻ em mới thực sự được sống trong môi trường an toàn, lành mạnh, tránh xa những di chứng đau thương có thể theo các em suốt cuộc đời.
Đức Trân