Tài sản số bứt tốc toàn cầu, Việt Nam cần đẩy nhanh hành lang pháp lý

14 giờ trướcBài gốc

Phát biểu tại chương trình PHỞ SIDE CHAT tập 2 do quỹ SSI Digital Ventures tổ chức vào tháng 3/2025, ông Jan Van Eck - Tổng giám đốc Công ty Quản lý Tài sản VanEck nhấn mạnh: “Vấn đề bảo vệ tài sản số là yếu tố nền tảng mà bất kỳ khung pháp lý nào cũng phải đặt lên hàng đầu”. Ông cảnh báo: “Một khi bạn gửi tài sản số đi, nó có thể biến mất”.

Ảnh minh họa

Dẫn chứng cho nhận định này, ông cho biết: “Mới đây, một vụ tấn công mạng lớn tại châu Á khiến lượng Ethereum (loại tiền mã hóa có vốn hóa thứ hai sau Bitcoin) trị giá 1,5 tỷ USD bị đánh cắp. Ngay cả ở Mỹ, nơi 11 quỹ ETF Bitcoin đã được cấp phép, cũng chưa có tổ chức nào thực sự đảm bảo an toàn cho tài sản của nhà đầu tư. Các quỹ thường giao việc lưu ký cho bên thứ ba, nhưng tính bảo mật vẫn còn nhiều lỗ hổng”.

Tại sự kiện Vietnam Tech Impact Summit 2024, ông Nguyễn Duy Hưng - Chủ tịch Công ty Chứng khoán SSI cũng khẳng định: “Để tận dụng tối đa tiềm năng của tài sản số, yếu tố cốt lõi là minh bạch và rõ ràng trong khung pháp lý. Bởi điều này giúp nhà đầu tư, doanh nghiệp và cộng đồng phát triển trong môi trường an toàn, bền vững. Những quốc gia tiên phong trong tài sản số sẽ xây dựng được vị thế chiến lược trong nền kinh tế toàn cầu và thúc đẩy mạnh mẽ đổi mới sáng tạo”.

Việt Nam tăng tốc thích ứng và đầu tư

Tại Việt Nam, thị trường tài sản số đang diễn ra sôi động. Theo Hiệp hội Blockchain Việt Nam, hiện có khoảng 20 triệu người đã và đang sở hữu các dạng tài sản số, đưa Việt Nam đứng thứ hai thế giới về tỉ lệ người dùng, chỉ sau UAE. Ước tính mỗi năm có khoảng 120 tỷ USD tiền mã hóa được chuyển vào Việt Nam; riêng giai đoạn 2023-2024, tổng giá trị dòng vốn từ blockchain đã vượt 105 tỷ USD.

Tuy nhiên, do chưa có khung pháp lý cụ thể, toàn bộ dòng tiền này đều được giao dịch thông qua các nền tảng quốc tế, khiến Việt Nam thất thu thuế và tạo ra rủi ro cho nhà đầu tư, như mất tài sản do lừa đảo hoặc tấn công mạng.

Thị trường trong nước đã có tín hiệu tích cực khi có sự nhập cuộc của các định chế tài chính. Trong tháng 4/2025, hai quỹ đầu tư là IDGX và SSI Digital Ventures (SSID) phối hợp cùng Viện Nghiên cứu Phát triển TP.HCM (HIDS) triển khai BlockStar Incubation Program 2025 - chương trình ươm tạo 8 startup Web3 trong 10 tuần, hỗ trợ phát triển sản phẩm, tuân thủ pháp lý và kết nối đầu tư.

Quỹ SSID, đơn vị đổi mới sáng tạo của Công ty CP Chứng khoán SSI, cam kết đầu tư 200 triệu USD vào các sáng kiến công nghệ tài sản số. Ông Mai Huy Tuần - Tổng Giám đốc SSID cho biết: “Với 200 triệu USD cam kết và 500 triệu USD danh mục đồng đầu tư, SSID sẽ là cầu nối giữa thị trường vốn truyền thống và công nghệ tài chính thế hệ mới”.

Cũng trong tháng 4, Dragon Capital, công ty đang quản lý khối tài sản hơn 6 tỷ USD đề xuất triển khai mô hình mã hóa tài sản truyền thống (Real World Assets - RWAs), bắt đầu từ các quỹ ETF đang niêm yết trên HOSE. Giao dịch, định giá và quản lý tài sản sẽ được minh bạch hóa qua blockchain với khả năng kiểm toán theo thời gian thực và truy xuất tức thì.

Trước đó, trong tháng 3, ông Jan Van Eck đã có chuyến công tác tại Việt Nam và làm việc với Ủy ban Chứng khoán Nhà nước và đề xuất thành lập một quỹ hoặc tổ chức đầu tư Bitcoin tại Việt Nam. Ông cho rằng: “Cách tiếp cận chủ động nhưng thận trọng từng bước là chiến lược hợp lý để Việt Nam phát triển thị trường tài sản số một cách hiệu quả”.

Theo Finder, 41% người Việt được khảo sát cho biết từng mua bán tiền mã hóa. Đây là tỉ lệ cao nhất trong số các quốc gia tham gia khảo sát.

Còn theo số liệu của Crypto Crunch App, Việt Nam có 26 triệu người sở hữu tiền mã hóa, đứng thứ 3 toàn cầu.

Hành lang pháp lý: Điều kiện tiên quyết cho phát triển bền vững

Thị trường phát triển nhanh đang thôi thúc Việt Nam đẩy nhanh việc xây dựng khung pháp lý. Ngày 24/2/2025, tại buổi làm việc với Ban Chính sách, Chiến lược Trung ương, Tổng Bí thư Tô Lâm nhấn mạnh: “Quốc hội và Chính phủ cần sớm cụ thể hóa việc quản lý đồng tiền kỹ thuật số, nghiên cứu áp dụng cơ chế thí điểm có kiểm soát để thành lập sàn giao dịch cho hoạt động này. Cần mạnh dạn áp dụng khung pháp chế chuyên biệt, không để chậm chân, không để mất cơ hội, không tạo khoảng cách hoặc khu biệt với các hình thái tài chính mới, cũng như những phương thức giao dịch hiện đại”.

Ngay sau đó, ngày 1/3/2025, Thủ tướng Chính phủ ban hành Chỉ thị 05/CT-TTg, giao Bộ Tài chính và Ngân hàng Nhà nước đề xuất, trình Chính phủ khung pháp lý quản lý tài sản số trong tháng 3.

Cùng thời điểm, dự thảo Luật Công nghiệp công nghệ số lần đầu đề cập khái niệm tài sản số đã được đưa ra lấy ý kiến rộng rãi và đang được Quốc hội thảo luận. Nếu được thông qua, đây sẽ là dấu mốc pháp lý quan trọng trong việc công nhận tài sản số tại Việt Nam.

Tuy nhiên, theo bà Nguyễn Linh Chi - chuyên gia Ban Pháp chế, Công ty TNHH Quản lý đầu tư và Khai thác tài sản VICIN: “Việc xây dựng khung pháp lý cho tài sản số cần thận trọng, bởi đây là vấn đề mới, khó và phức tạp, trên thế giới cũng chưa có khung pháp lý quy định đầy đủ, thống nhất về vấn đề này”.

Quang Chiến

Nguồn DNSG : https://doanhnhansaigon.vn/tai-san-so-but-toc-toan-cau-viet-nam-can-day-nhanh-hanh-lang-phap-ly-318658.html