Tại sao Alaska được chọn là nơi diễn ra thượng đỉnh Nga - Mỹ?

2 giờ trướcBài gốc

Ngày 15/8, Tổng thống Mỹ Donald Trump và Tổng thống Nga Vladimir Putin đã gặp nhau tại căn cứ liên hợp Elmendorf - Richardson ở Anchorage, Alaska. (Ảnh: AFP)

Alaska ngày càng có vị trí quan trọng trong bối cảnh biến đổi khí hậu mở ra các tuyến hàng hải mới ở Bắc Cực, nơi Mỹ, Nga và Trung Quốc cạnh tranh ảnh hưởng. “Alaska là nơi chiến lược nhất trên thế giới”, Thượng nghị sĩ Cộng hòa Dan Sullivan nhấn mạnh.

Lợi ích lớn nhất của việc chọn Alaska là ông Putin có thể an toàn đến dự. Ông đang bị Tòa án Hình sự Quốc tế truy nã, nên khó đặt chân tới châu Âu hay nhiều nước khác. Ngoài ra, máy bay Nga bị cấm bay qua không phận châu Âu và Canada, nên Alaska trở thành lựa chọn khả thi nhất.

Mặt khác, Alaska cũng gắn với mối quan hệ lịch sử Nga - Mỹ, khi vùng đất này từng thuộc Nga cho đến năm 1867. Dưới thời ông Trump, Alaska nhiều lần được ông nhắc đến trong các chính sách khai thác dầu khí, khoáng sản và phát triển hạ tầng phá băng.

Dù vậy, việc ông Trump mời ông Putin đến Mỹ - dù ở xa Nhà Trắng - vẫn gây tranh cãi, vì có thể vô tình tạo thêm tính chính danh cho nhà lãnh đạo Nga.

Nga và Alaska gần gũi hơn nhiều so với mọi người nghĩ

Nga và Alaska chỉ cách nhau eo biển Bering hẹp, nơi hai hòn đảo Little Diomede (Mỹ) và Big Diomede (Nga) chỉ cách khoảng 5 km. Trên lục địa, khoảng cách giữa bán đảo Seward (Alaska) và Chukotka (Nga) cũng chỉ 88 km. Đây từng là con đường di cư cổ xưa nối Á - Âu với Bắc Mỹ.

Trợ lý Tổng thống Nga Yuri Ushakov cho rằng việc tổ chức hội nghị ở Alaska là “hoàn toàn hợp lý” khi xét đến sự gần gũi này.

Dấu ấn Nga còn lại ở Alaska

Alaska từng thuộc Nga cho đến năm 1867, nên vẫn còn nhiều dấu vết văn hóa, trong đó có hàng chục nhà thờ Chính thống Nga. Trong thời Xung đột Lạnh, Mỹ đã xây dựng hệ thống cảnh báo và phòng thủ tên lửa tại đây, trong đó có căn cứ Elmendorf - Richardson, nơi hiện đón hội nghị thượng đỉnh.

Alaska có cộng đồng người Nga lâu đời, và từ năm 2022 cũng đón thêm nhiều người Ukraine tị nạn. Tuy nhiên, ông Trump sau khi trở lại Nhà Trắng đã đình chỉ các chương trình nhân đạo này.

Cuộc gặp lần này không có sự tham dự của Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky, khiến châu Âu lo ngại ông Trump có thể tạo sức ép buộc Ukraine nhượng bộ trước Nga.

Dù vậy, một số ý kiến tại Alaska tin rằng nếu hội nghị giúp tiến tới hòa bình, thì việc tổ chức ở đây là xứng đáng.

Alaska từ lâu đã là điểm dừng chân ngoại giao

Không chỉ có vai trò quân sự chiến lược, Anchorage (Alaska) nhiều thập kỷ qua còn là điểm dừng quen thuộc của các phái đoàn ngoại giao đi lại giữa châu Âu và châu Á.

Năm 1971, Tổng thống Mỹ Richard Nixon từng gặp Nhật hoàng Hirohito ngay trên đường băng ở Anchorage, khi ông quá cảnh trên đường sang châu Âu. Năm 1981, Giáo hoàng John Paul II dừng chân ở đây trên đường từ Nhật Bản về Rome, sau đó còn gặp Tổng thống Ronald Reagan tại Fairbanks (1984). Năm 2021, Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken cũng chọn Anchorage để tiếp xúc các đối tác Trung Quốc - nơi được coi là “điểm trung gian” giữa Washington và Bắc Kinh.

Thượng đỉnh Trump - Putin diễn ra đúng mùa du lịch cao điểm

Nhà Trắng không giải thích rõ vì sao chọn căn cứ Elmendorf - Richardson, nhưng tháng 8 là mùa du lịch cao điểm ở Alaska, hầu hết khách sạn và địa điểm lớn đều kín chỗ. Giới chức liên bang cũng cảnh báo các chuyến bay đến sân bay quốc tế Ted Stevens Anchorage có thể bị ảnh hưởng bởi lệnh hạn chế bay tạm thời.

Khác với truyền thống nhiều đời Tổng thống thường đưa lãnh đạo nước ngoài đi tham quan, hoặc tham gia hoạt động ngoài lề, lần này chưa có dấu hiệu ông Trump và ông Putin sẽ làm điều đó. Ông Trump thậm chí nói ông tin rằng “chỉ trong vòng hai phút đầu tiên” đã có thể biết liệu có khả năng đạt được thỏa thuận với ông Putin hay không.

Cựu Phó Thống đốc Alaska Mead Treadwell nhận xét: “Tôi nghĩ mọi người, dù thuộc phe chính trị nào, cũng đều hy vọng cuộc gặp này sẽ đem lại hòa bình”.

Nh.Thạch

AFP

Nguồn PetroTimes : https://nangluongquocte.petrotimes.vn/tai-sao-alaska-duoc-chon-la-noi-dien-ra-thuong-dinh-nga-my-731309.html