Nhà máy Ulsan của S-Oil
Tính đến tháng 5, dầu từ Trung Đông chiếm 62% lượng dầu thô nhập khẩu của Hàn Quốc, hay 59,23 triệu thùng trong tổng số 95,54 triệu thùng, theo dữ liệu do Tổng công ty Dầu khí Quốc gia Hàn Quốc công bố hôm thứ Tư 25/6.
Bắc Mỹ và Nam Mỹ đứng thứ hai với 25,3%, Châu Á với 8,0%, Châu Phi với 4,1%và Châu Âu với 0,6 %. Ngoại trừ những giai đoạn đặc biệt như đại dịch Covid-19, thị phần dầu Trung Đông luôn dao động trong khoảng từ 60 đến 80% kể từ những năm 1970.
Các nhà máy lọc dầu ở Hàn Quốc cho biết việc tìm nguồn cung ứng thay thế phức tạp hơn nhiều so với những gì nghĩ, do đó họ coi an ninh nguồn cung là mối quan tâm hàng đầu. Một sự gián đoạn, ngay cả trong thời gian ngắn, cũng có thể dừng hoạt động và gây ra tổn thất ngay lập tức cho những nhà máy lọc dầu này. Ví dụ, các công ty Hàn Quốc chuyển sang dầu của Nga làm nguồn cung thay thế đã chứng kiến nguồn cung đột ngột bị cắt giảm sau khi xung đột nổ ra ở Ukraine.
Một nguồn tin tại một nhà máy lọc dầu địa phương cho biết: "Việc nhập khẩu dầu thường được đảm bảo thông qua các hợp đồng lớn, dài hạn". "Ngoài Trung Đông, hầu hết nguồn cung là nguồn cung giao ngay, nghĩa là tạm thời, với biến động giá lớn hơn. Điều này khiến các nhà máy lọc dầu thận trọng khi chuyển đổi nhà cung cấp".
Chi phí là một rào cản khác để Hàn Quốc phải phụ thuộc vào dầu của Trung Đông. Dầu thô của Hoa Kỳ - thường được coi là giải pháp thay thế khả thi nhất, nhưng chi phí vận chuyển cao hơn và thời gian vận chuyển dài hơn. Phải mất 30 đến 40 ngày để vận chuyển dầu thô của Hoa Kỳ đến Hàn Quốc, so với 20 đến 25 ngày từ Trung Đông.
Hơn nữa, WTI là dầu thô nhẹ, trong khi dầu Trung Đông nặng hơn. Vì các nhà máy lọc dầu của Hàn Quốc đã hoạt động trong nhiều thập kỷ với các cơ sở được tối ưu hóa cho dầu thô Trung Đông, nên cần phải nâng cấp thiết bị lớn để xử lý WTI.
Mỗi nhà máy lọc dầu cũng phải đối mặt với những hạn chế riêng. Trong số bốn nhà máy lọc dầu lớn của Hàn Quốc - S-Oil, SK Innovation, GS Caltex và HD Hyundai Oilbank, thì S-Oil phụ thuộc vào dầu Trung Đông cho hơn 90% lượng nhập khẩu của mình, chủ yếu là do cổ đông lớn của họ là Aramco. Ngược lại, HD Hyundai Oilbank đã cố gắng giảm sự phụ thuộc vào dầu thô Trung Đông xuống còn khoảng 40% nhờ các hệ thống lọc dầu linh hoạt hơn, có khả năng xử lý nhiều loại dầu khác nhau.
Việc phụ thuộc vào một nhà cung cấp duy nhất cũng làm suy yếu vị thế mặc cả của Hàn Quốc. Và xét đến tính khó lường của chính trị Trung Đông, các chuyên gia khuyên Hàn Quốc nên đa dạng hóa nguồn cung.
“Với việc Hàn Quốc hoàn toàn dựa vào dầu thô nhập khẩu, việc phát triển các nguồn thay thế luôn gắn chặt với an ninh năng lượng quốc gia”, Yoo Seung-hoon, giáo sư về hội tụ năng lượng trong tương lai tại Đại học Khoa học và Công nghệ Quốc gia Seoul cho biết. “Chính phủ nên cân nhắc đưa ra các ưu đãi khi các nhà máy lọc dầu thay thế thiết bị cũ, như một phần của chiến lược chuyển đổi nguồn cung dần dần”.
Yến Anh
Korea JoongAng Daily