Theo giới chuyên gia, hệ thống SAMP/T của châu Âu tỏ ra kém hiệu quả không chỉ vì thiếu tên lửa dành cho chúng, mà còn vì thể hiện hiệu suất kém trước các mục tiêu đạn đạo.
Vấn đề trong việc đánh chặn mục tiêu đạn đạo, được "những người hiểu rõ vấn đề" thông báo là liên quan đến phần mềm, và điều này ngay lập tức gợi lên sự tương đồng khi Patriot đã bắn trượt tên lửa Scud của Iraq năm 1991 vì lỗi tương tự.
Các nhà phân tích cho biết lỗi trong mã lập trình liên quan đến phép đo thời gian, xảy ra do các khí tài thuộc tổ hợp Patriot phải ở chế độ chiến đấu trong một thời gian quá dài.
Nhưng khả năng SAMP/T gặp phải chính xác vấn đề tương tự là rất thấp, đây là ví dụ minh họa nổi tiếng về lỗi mã điều khiển khiến nhiều binh lính Mỹ thiệt mạng khi đánh chặn thất bại.
Nhưng chúng ta cần lưu ý rằng nhược điểm của Patriot vào thời điểm đó cũng nằm ở chính tên lửa GEM-T - loại đạn không đảm bảo phá hủy đầu đạn của tên lửa đạn đạo trên không bằng mảnh văng.
Đó là lý do tại sao tên lửa chống tên lửa CRI được tạo ra trước, sau đó là MSE với công nghệ đánh chặn bằng động năng nổi tiếng, có độ chính xác và uy lực cao hơn nhiều.
Còn đối với SAMP/T, theo thông tin chính thức về khả năng phá hủy tên lửa đạn đạo, nó chỉ được tuyên bố dành cho các phiên bản tên lửa Aster 30 Block 1 và Block 1 NT.
Phiên bản Block 1 xuất hiện vào đầu những năm 2010 và khác với biến thể cơ sở ở phần mềm đầu dẫn đường mới và hệ thống điều khiển được cập nhật của chính tên lửa.
Cuộc thử nghiệm đánh chặn mục tiêu đạn đạo đầu tiên của tên lửa này diễn ra vào năm 2010. Nhưng việc cung cấp SAMP/T cho Quân đội Pháp bắt đầu sớm hơn thời điểm trên, vào năm 2007, trong khi đó Ý được trang bị chậm hơn một chút.
Tức là ban đầu nhà sản xuất cung cấp tên lửa Aster 30 Block 0, và cần thêm thời gian cho đến lúc áp dụng phiên bản mới, khi họ bắt đầu sản xuất hàng loạt và cung cấp biến thể Aster 30 Block 1 cho quân đội.
Hơn nữa ngay sau khi hoàn thành công việc với bản Block 1 vào năm 2015, chương trình chế tạo Aster 30 Block 1NT đã được triển khai. Lý do nâng cấp là để mở rộng khả năng chống tên lửa đạn đạo.
Điều này nghĩa là thực tế về nhu cầu hiện đại tên lửa Aster 30 đã chỉ ra rằng phiên bản Block 1 thông thường không hoạt động tốt trong việc đánh chặn mục tiêu đạn đạo.
Block 1NT sẽ trở thành một trong những bản nâng cấp cho toàn bộ hệ thống, trước đây gọi là SAMP/T NG và sẽ được đưa vào sản xuất từ năm 2026. Cùng lúc đó, chính người Pháp cũng nói rằng nhờ có SAMP/T NG, họ đủ sức bắn hạ "ngay cả tên lửa Kinzhal".
Phiên bản Aster 30 Block 1NT khác với Block 1 trước đó ở chỗ có đầu dẫn đường radar mới trên băng tần Ka (26,5 - 40 GHz), cho phép tấn công mục tiêu chính xác hơn so với phiên bản Aster 30 Block 1 ARGSN hoạt động ở băng tần Ku (10,7 - 12,75 GHz).
Tất nhiên Hải quân Pháp và Anh đã chứng minh khả năng sử dụng Aster 30 để bắn hạ tên lửa đạn đạo của Houthi trong các hoạt động đảm bảo an toàn cho hoạt động vận tải dân sự ở Biển Đỏ.
Tuy nhiên mức tiêu thụ tên lửa chính xác và hiệu quả tổng thể của tổ hợp trên hạm này vẫn chưa được công bố. Hơn nữa, có thể tồn tại sự khác biệt đáng kể giữa phiên bản SAMP/T trên tàu và trên mặt đất trong hệ thống điều khiển hỏa lực.
Nói chung liên quan đến khả năng thực sự của SAMP/T trong việc đánh chặn mục tiêu đạn đạo, tồn tại những câu hỏi không phải "có thể hay không", mà phải là hiệu quả thực sự, có tính đến phiên bản cụ thể của tên lửa phòng không và tên lửa đạn đạo bị đánh chặn.
Nhưng trên hết, thực tế chiến trường Ukraine sẽ cho câu trả lời rõ nhất nếu hệ thống SAMP/T của châu Âu được sử dụng trong vai trò thay thế Patriot.
Bạch Dương
Theo Defense Express