Tại sao não bộ tuổi teen mang tính siêu xã hội?

2 ngày trướcBài gốc

Dưới đây là một vài lý giải cho hiện tượng não bộ “siêu-xã-hội” đặc trưng của độ tuổi này. Thêm vào đó, phần vỏ não trước trán của bạn vẫn chưa thể đưa ra quyết định hợp lý hoặc chưa thể kiềm chế cám dỗ và sự bốc đồng, bạn có thể thấy tại sao bạn hay đưa ra nhiều lý do biện hộ hơn người lớn cho việc đôi khi lạm dụng hay sử dụng sai mục đích những thiết bị công nghệ tuyệt vời.

Ảnh minh họa. Nguồn: Butterfly.

*Giả thuyết 1 - Tách khỏi sự bảo bọc của người lớn

Dậy thì là một hành trình lên đường đi đến sự độc lập và trên con đường đó cũng bao gồm cả sự tách biệt, một sự thoát ly khỏi sự phụ thuộc vào người lớn, những người có trách nhiệm che chở cho bạn trong những năm đầu đời.

Nếu mọi con người đều cần sự kết nối, còn bạn đang dần nới lỏng mối ràng buộc với gia đình, thì tất yếu bạn cần những kết nối mới để bù đắp. Do đó, hành động nới lỏng quan hệ gia đình chính là lời giải thích cho việc bạn càng cần xây dựng các tình bạn mới và vì sao não bộ tuổi teen lại trở nên mang tính “siêu-xã-hội”. Có thể bạn không thích những tình huống xã hội như tiệc tùng hay các hội nhóm ồn ào, tuy nhiên bạn vẫn cần biết những sự kết nối của mình và những người bạn mới là ai.

*Giả thuyết 2 - Sự đổ bộ của '"cơn bão" thay đổi

Mọi thứ đều đang thay đổi trong giai đoạn dậy thì: cơ thể, hormone, não bộ, việc học hành, những lo lắng, trách nhiệm và cả bạn bè. Sự thay đổi có thể mang đến sự hào hứng, tích cực nhưng cũng có thể kéo theo căng thẳng, bận tâm và lo âu. Điều đó thúc đẩy nhu cầu cần có một điểm tựa an toàn từ tình bạn. Mạng xã hội mang đến cơ hội đáp ứng nhu cầu đó, bạn không muốn bỏ lỡ, bạn muốn hòa nhập, bởi như vậy sẽ giúp bạn cảm thấy an toàn và được ủng hộ.

*Giả thyết 3 - Người bản địa kỹ thuật số

Cụm từ này hàm ý rằng những người sinh ra từ đầu những năm 2000 được sinh ra với một bộ não khác biệt, có khả năng quản lý việc sử dụng màn hình thiết bị điện tử tốt hơn, nhưng đây rõ ràng là một quan điểm vô lý! Một bộ não trẻ sơ sinh điển hình ngày nay không khác gì so với não bộ của 500 năm trước. Tuy nhiên, có một điều khác biệt là bạn đã lớn lên cùng với những chiếc màn hình.

Nếu bạn 13 tuổi, có nghĩa là bạn đã dành nhiều thời gian cho màn hình hơn những gì tôi đã làm trong 13 năm đầu đời. Nhưng bạn cũng sẽ dành ít thời gian hơn cho việc đọc sách hay say sưa xây dựng những căn cứ bí mật như tôi đã từng.

Điều đáng chú ý là tôi đã dùng máy tính từ đầu những năm 1990 và đã có điện thoại di động được 20 năm, tức là lâu hơn cả bạn đấy! Dù tôi có thể dùng thiết bị ở một số khía cạnh khác so với bạn, nhưng nhìn chung cả hai chúng ta đều thành thạo như nhau - bạn sẽ giỏi hơn tôi một số thứ, và ngược lại. (Đương nhiên đây không phải một cuộc thi!)

Nhưng bạn chưa từng trải qua một thời điểm nào mà không có màn hình và các thiết bị di động. Điều này có thể khiến bạn dễ quên rằng chúng đơn giản chỉ là công cụ, chứ không phải một phần nối thêm của cánh tay. Do đó, đôi khi bạn sẽ khó nhận ra tầm quan trọng của việc tạm đặt chúng xuống.

Ngoài tỉ lệ phần trăm bạn dành cuộc đời mình cho các thiết bị số (gần 100%) lớn hơn so với trường hợp của tôi (có thể là khoảng 40%, mặc dù đó là tôi có số năm nhiều hơn bạn). Vì những lý do này, các thói quen công nghệ của bạn đã được “in sâu” hơn. Nhưng tất cả chúng ta đều có khả năng thay đổi thói quen.

Tôi đã “lập trình lại” não bộ của mình khi trưởng thành để sử dụng thành thạo máy tính, và bạn với tư cách một bạn tuổi teen cũng vậy, bạn cũng có thể lập trình lại bộ não để sử dụng công nghệ lành mạnh hơn, nếu bạn muốn.

Có một số bằng chứng chỉ ra rằng teen có khả năng tập trung kém hơn so với những người ở độ tuổi của tôi. Điều này khá hợp lý, bởi vì vỏ não trước trán chính là bộ phận cần thiết để điều hướng sự chú ý, tránh xa các yếu tố gây phân tâm. Tuy nhiên, tôi tin rằng tất cả chúng ta đều có thể tập trung tốt vào những việc mình quan tâm, và kém tập trung hơn khi đang chịu áp lực.

Nicola Morgan/NXB Trẻ

Nguồn Znews : https://znews.vn/tai-sao-nao-bo-tuoi-teen-mang-tinh-sieu-xa-hoi-post1522466.html