Mỡ nâu giúp giảm béo
Khi chui ra từ bụng mẹ, ướt át và nhầy nhụa, chúng ta sẽ chuyển từ nhiệt độ 98,6oF (37oC) êm dịu trong tử cung sang ngay nhiệt độ phòng. Để giữ ấm, khoảng 150 triệu năm trước con người đã phát triển một cơ chế thích nghi - một cơ quan độc đáo gọi là mô mỡ nâu (brown adipose tissue - BAT) xuất hiện, giúp các loài động vật có vú máu nóng như chúng ta duy trì thân nhiệt cao.
BAT tạo ra nhiệt bằng cách tiêu thụ calo chất béo khi tiếp xúc với cái lạnh. Mỡ trắng ở bụng dự trữ chất béo, nhưng mỡ nâu có nhiều ở ngực lại đốt cháy chất béo. Hoạt hóa BAT không chỉ là phương tiện có khả năng làm giảm tốc độ chuyển hóa liên quan đến tuổi tác mà còn góp phần giúp kéo dài tuổi thọ.
Mức độ hoạt động của BAT cao hơn ở những động vật trường thọ và giảm đi ở những động vật đoản thọ, và một gene làm tăng tuổi thọ ở chuột được phát hiện là tăng cường mức độ hoạt động của BAT. Các thí nghiệm phẫu thuật loại bỏ và cấy ghép mỡ nâu giữa các loài động vật đã xác nhận vai trò của BAT đối với lão hóa khỏe mạnh, ít nhất là ở chuột.
Nếu điều tương tự cũng đúng với con người, nó sẽ giúp giải thích tại sao phụ nữ lại sống thọ hơn nam giới, vì phụ nữ có lượng BAT tích tụ nhiều hơn trong suốt cuộc đời. Hoạt hóa BAT làm cơ thể tăng cường tiết ra hormone giảm ăn và kéo dài tuổi thọ FGF21 (xem chương Hạn chế đạm), nhưng thật không may, mức độ hoạt động của BAT sẽ giảm theo tuổi tác. Mức độ hoạt động của BAT được kích thích bằng cái lạnh có thể lên tới 100% ở những người dưới 40 tuổi, nhưng sẽ giảm còn chưa đến 10% ở những người lớn tuổi hơn.
Tuy nhiên, bạn không cần phải ở ngoài trời lạnh để hoạt hóa BAT. Như tôi đã miêu tả trong How Not to Diet, có những thành phần trong chế độ ăn có thể thúc đẩy hoạt hóa BAT. Ví dụ, các hợp chất trong ớt có thể làm được điều đó và đã được thử nghiệm ở những người có độ tuổi lên tới 64.
Liều lượng khuyến nghị là một quả ớt jalapenõ sống hoặc nửa muỗng cà phê bột ớt đỏ mỗi ngày. Để giảm độ cay, hãy băm nhỏ hoặc thái thật mỏng ớt jalapenõ, hoặc trộn bột ớt đỏ vào súp hoặc món sinh tố rau củ nguyên sơ “V8” mà tôi đã giới thiệu trong video nấu ăn của mình trên NutritionFacts.org. Ngoài ra còn có bột gừng. Nó giúp giảm cân (thông qua hoạt hóa BAT) ở liều lượng một muỗng cà phê mỗi ngày, với cách thưởng thức vô cùng đơn giản là khuấy với nước nóng để pha trà gừng.
Michael Greger/NXB Trẻ