Theo lời ông Sergey Chemezov, Tổng giám đốc Tập đoàn quốc doanh Rostec, tổ hợp phòng không mới S-550 sẽ khác biệt so với S-400 và S-500 trước đây ở tầm phát hiện và tầm bắn tên lửa xa hơn cũng như khả năng đánh chặn mọi mục tiêu. Đặc biệt, S-550 đã chứng minh khả năng khi phá hủy một vệ tinh cũ thời Liên Xô trên quỹ đạo thấp của Trái đất.
Theo các chuyên gia quân sự, S-550 mới được sử dụng cho mục đích phá hủy các mục tiêu trong không gian, cũng như đối phó với các dòng vũ khí siêu vượt âm tương lai vốn đã khiến các hệ thống phòng không-phòng thủ tên lửa truyền thống gần như vô dụng ở thời điểm hiện tại.
Phiên bản di động của A-235 Nudol?
Một số chuyên gia quân sự Nga đánh giá, tổ hợp S-550 là một thành phần bổ sung của tổ hợp phòng không-phòng thủ tên lửa cơ động S-500 Prometheus. Bản thân S-500 cũng là tổ hợp vũ khí phòng thủ đặc biệt khi là dòng vũ khí cơ động đầu tiên có khả năng đánh chặn các mục tiêu trên không gian.
Tổ hợp S-550 trong một bài thử nghiệm. Ảnh: Bộ Quốc phòng Nga
“S-550 có thể được coi là một thành phần bổ sung của tổ hợp Prometheus. Quân đội Nga trước đó tuyên bố rằng S-500 sẽ bắn hạ cả đầu đạn hạt nhân trong các tên lửa đạn đạo liên lục địa và vệ tinh của đối phương trên quỹ đạo. Rõ ràng, quân đội đã quyết định tách biệt các chức năng này và bắn hạ mục tiêu bằng hai máy khác nhau để tăng sự tin cậy và chính xác khi tấn công mục tiêu”, Dmitry Litovkin, Tổng biên tập Tạp chí quân sự Independent Military Review đánh giá.
Theo lời ông Dmitry Litovkin, S-550 là phiên bản phát triển tiếp theo của hệ thống phòng thủ tên lửa cố định A-235 Nudol đã có từ trước đó từ thời Liên Xô. Nó được tạo ra để bắn hạ các mục tiêu ở quỹ đạo thấp theo thỏa thuận với Mỹ trong Chiến tranh Lạnh.
“Nudol là tổ hợp tên lửa cố định. Đây là những đạn tên lửa khổng lồ chỉ được đặt trong các giếng phóng xung quanh Moscow và có thể ngăn chặn và phá hủy các mục tiêu hạt nhân tiềm tàng trên quỹ đạo”, chuyên gia Dmitry Litovkin cho biết.
S-550 nhiều khả năng chính là phiên bản di động của A-235 Nudol với các đặc điểm tiên tiến giúp đối phó hiệu quả trước các mục tiêu hiện đại trong không gian.
Không giống như đạn tên lửa S-500 nhỏ gọn đặt trên các xe phóng cơ động, đạn tên lửa đánh chặn của A-235 dài 20m và nặng khoảng 33 tấn, tương đương với kích thước của tên lửa đạn đạo xuyên lục địa. Chúng cần xe chuyên dụng để nạp vào giếng phóng.
Những vụ phóng thử tên lửa Nudol đã chứng minh tổ hợp này là vũ khí mạnh mẽ và có thể sử dụng vũ khí hạt nhân để phá hủy các đầu đạn chiến lược của đối phương. Đặc điểm chính của tên lửa đánh chặn Nudol là nó đạt tốc độ 5,5km/giây chỉ trong 3 giây và đạt tốc độ siêu vượt âm để đánh chặn các mục tiêu có tốc độ thấp hơn trong thời gian rất ngắn.
S-550 sẽ là một thành phần trong hệ thống phòng không-phòng thủ tên lửa đa lớp của Nga. Ảnh: Lenta
S-550 là phiên bản tốt hơn của S-500
Đánh giá về tổ hợp S-550, chuyên gia Ivan Konovalov, Giám đốc Phát triển của Quỹ Thúc đẩy Công nghệ Thế kỷ 21, tin rằng hệ thống phòng không mới có thể có mục đích khác.
Ông Konovalov cho biết: “S-550 có thể được trang bị tên lửa đánh chặn mới có khả năng bắn hạ nhiều mục tiêu trên không ở khoảng cách lớn”.
Theo các thông tin được công bố, tổ hợp S-500 có thể tấn công các mục tiêu đơn lẻ ở khoảng cách 600km, bao gồm cả mục tiêu khí động và máy bay ném bom chiến lược. Và S-550 có thể là giải pháp tốt hơn để chống lại một cuộc tấn công quy mô lớn của máy bay chiến đấu, tên lửa hành trình và tên lửa siêu thanh.
“Bộ Tổng Tham mưu có thể quyết định chia nhỏ lá chắn phòng không của chúng ta thành nhiều hệ thống để chống lại mọi mục tiêu trên không tiềm tàng. Điều này có thể được thực hiện để tăng cường khả năng phòng thủ của chúng ta”, chuyên gia Konovalov nhận định.
Nhiều chuyên gia đánh giá S-550 là "phiên bản nâng cấp" của A-235 Nudol đáp ứng khả năng tấn công các mục tiêu ngoài không gian, nhưng đặt trên khung gầm cơ động. Ảnh: Rian
Theo lời chuyên gia Konovalov, điểm đặc biệt của đạn tên lửa S-550 nằm ở việc chúng có tầm bắn xa hơn, khả năng cơ động tốt hơn. Những đặc điểm này đang liên tục được cải tiến để đáp ứng khả năng tấn công và tiêu diệt mục tiêu ở độ cao lớn, giảm thiểu tác động của vụ nổ tiêu diệt mục tiêu với các lực lượng ở mặt đất. Để làm được điều này, S-550 được trang bị hệ thống máy tính tiên tiến để phân tích quỹ đạo của tên lửa đối phương và đưa ra quỹ đạo đánh chặn thích hợp. Về thiết kế, S-550 sẽ là vũ khí phòng thủ lớp thượng tầng, kết hợp với các tổ hợp A-235 Nudol, S-500, S-400, S-350, Buk, Tor, Pansir… trong hệ thống phòng không-phòng thủ đa tầng tương lai của Nga.
TUẤN SƠN (tổng hợp)