Giải quyết được vấn đề trạm sạc sẽ giúp xe điện thịnh hành nhanh chóng
Vấn đề này đặc biệt nghiêm trọng với những tài xế không có điều kiện sạc tại nhà. Tại Mỹ, chỉ 36% tài xế có bộ sạc riêng, con số này là 27% ở Anh và 13% ở Hà Lan.
Uber bắt tay các thành phố lớn để giải quyết bài toán sạc điện
Để khắc phục, Uber đã hợp tác với các thành phố như London, Boston và Phoenix thông qua sáng kiến C40 Cities. Mục tiêu của liên minh này là cải thiện khả năng tiếp cận trạm sạc cho khoảng 55.000 tài xế tại những khu vực trên.
Ngoài ra, Uber cũng chuẩn bị tung ra công cụ EV Infrastructure Estimator. Đây là một công cụ dự báo nhu cầu sạc điện trong tương lai. Công cụ này sẽ được triển khai ở 40 thành phố, bao phủ gần 60% số tài xế xe điện đang hoạt động trên nền tảng Uber.
Hiện nay, Uber đã có hơn 230.000 tài xế dùng xe điện, tăng 60% so với đầu năm 2024. Đội ngũ tài xế chạy xe điện đang tăng mạnh của Uber có thể trở thành chất xúc tác thúc đẩy người dùng đại trà chuyển sang EV.
Nhóm tài xế di chuyển với tần suất cao này mang lại điều mà mạng lưới trạm sạc công cộng cần nhất: mức sử dụng ổn định. Ví dụ, trạm sạc của Uber tại London có tần suất sử dụng gấp đôi mức trung bình toàn nước Anh.
Lịch sử cho thấy nhiều công nghệ đột phá thường tăng trưởng theo hình chữ S, tức tăng chậm ban đầu nhưng sau đó tăng vọt khi đạt ngưỡng. Theo nghiên cứu của Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) và Đại học Georgetown, nếu kịch bản tăng tốc xảy ra, xe điện có thể chiếm 90% xe chở khách ở các nước phát triển vào năm 2040.
Tài xế của các công ty gọi xe, nhờ quãng đường di chuyển dài, nhận thấy lợi ích kinh tế của xe điện rõ ràng hơn người tiêu dùng thông thường. Từ đó tạo tác động tâm lý tích cực tới thị trường đại chúng. Nói cách khác, tài xế xe điện là những người tiếp thị tốt nhất để người tiêu dùng thấy được lịch ích để chuyển sang xe điện.
Giải quyết bài toán "con gà và quả trứng"
Việc Uber phát triển công cụ dự báo nhu cầu hạ tầng sạc xe điện là bước ngoặt lớn trong cách quy hoạch hạ tầng đô thị. Thay vì bị động, các công ty tư nhân như Uber giờ đây chủ động cung cấp dữ liệu để định hình quyết định quy hoạch công.
Cách tiếp cận này giải quyết bài toán "con gà – quả trứng": các công ty không muốn xây trạm sạc nếu chưa có nhiều xe điện, còn người dân không muốn mua xe điện nếu trạm sạc chưa đủ.
Liên minh Uber với các thành phố thông qua C40 Cities cho thấy các công ty gọi xe đang chuyển mình thành đối tác quy hoạch đô thị, thay vì chỉ là nền tảng trung gian vận tải. Việc tận dụng dữ liệu di chuyển để quy hoạch trạm sạc sẽ tăng hiệu quả đầu tư, thay vì “đoán mò” vị trí đặt trạm như trước đây.
Với tài xế công nghệ, lợi thế kinh tế của xe điện đến rất sớm vì họ chạy nhiều cây số mỗi ngày. Dù sạc điện là nỗi lo số một, xe điện vẫn có ưu thế rõ rệt nhờ chi phí vận hành thấp hơn. Ngoài ra, xe điện phải bảo dưỡng ít hơn, lợi thế càng rõ khi chạy quãng đường dài. Đây chính là lý do vì sao số tài xế xe điện của Uber tăng hơn 60% kể từ đầu 2023, bất chấp thiếu hụt trạm sạc.
Các yếu tố thị trường hiện tại lý giải vì sao Uber và đối thủ Lyft đã đặt ra cam kết đầy tham vọng về điện hóa đội xe. Lyft đặt mục tiêu 100% xe điện vào năm 2030. Còn Uber lên kế hoạch triển khai 100.000 xe điện toàn cầu thông qua hợp tác với các nhà sản xuất như BYD. Qua đó, các công ty gọi xe đang tạo nền móng cho một tương lai di chuyển không phát thải, bắt đầu từ chính những người chạy xe nhiều nhất.
Anh Tú