Ngày 10-10, Trường Đại học Sài Gòn tổ chức lễ giới thiệu sách "Kiến tạo TP HCM thành siêu đô thị năng động - thông minh - giàu bản sắc".
Viết từ những trăn trở
Dự sự kiện này có ông Trần Trọng Dũng, Phó Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam; ông Nguyễn Văn Đua, nguyên Phó Bí thư Thường trực Thành ủy TP HCM; bà Đinh Thị Thanh Thủy, Phó trưởng Ban Tuyên giáo và Dân vận Thành ủy TP HCM.
Cuốn sách "Kiến tạo TP HCM thành siêu đô thị năng động - thông minh - giàu bản sắc" được viết bởi TS Nguyễn Thành Phong, nguyên Chủ tịch UBND TP HCM và được xuất bản bởi Nhà Xuất bản Tổng hợp TP HCM. Hiện TS Nguyễn Thành Phong là Chủ tịch Hội đồng Khoa học Viện Nghiên cứu Kinh tế - Xã hội, Trường Đại học Sài Gòn.
Chia sẻ tại buổi giới thiệu sách, ông Nguyễn Thành Phong cho biết bản thân được rèn luyện, đào tạo, trưởng thành tại TP HCM. Khi hợp nhất TP HCM với 2 tỉnh Bình Dương và Bà Rịa - Vũng Tàu, ông thấy rõ được tiềm năng của thành phố trong kiến tạo, xây dựng để trở thành một siêu đô thị mang tầm cỡ khu vực và thế giới. Những nhận định này càng được củng cố khi ông đọc bài phát biểu với nhiều gợi mở sâu sắc của Tổng Bí thư Tô Lâm tại buổi làm việc của Đoàn Công tác Trung ương với Ban Thường vụ Thành ủy TP HCM, Tỉnh ủy Bà Rịa - Vũng Tàu và Tỉnh ủy Bình Dương hồi tháng 6-2025.
TS Nguyễn Thành Phong ký tặng sách. Ảnh: DUY PHÚ
"Quá trình gắn bó với TP HCM luôn luôn đặt ra cho ông những trăn trở về con đường phát triển của thành phố. Cuốn sách của tôi được viết nên từ những trăn trở ấy" - ông Nguyễn Thành Phong nói.
Trong lời giới thiệu, ông Nguyễn Văn Đua, nguyên Phó Bí thư Thường trực Thành ủy TP HCM, đánh giá sự ra đời của cuốn sách "Kiến tạo TP HCM thành siêu đô thị năng động - thông minh - giàu bản sắc" mang ý nghĩa đặc biệt. Theo ông Nguyễn Văn Đua, cuốn sách không chỉ là một công trình nghiên cứu công phu mà còn là lời nhắn gửi đầy tâm huyết: chúng ta không chỉ đang mở rộng một đô thị đặc biệt, mà đang kiến tạo một hình mẫu phát triển cho đất nước Việt Nam trong thế kỷ XXI.
"Với nhiều năm gắn bó trong nghiên cứu, giảng dạy và trực tiếp đồng hành cùng các chương trình phát triển của thành phố, tác giả đã dành nhiều công sức để tập hợp, phân tích, và hệ thống hóa một khối lượng tư liệu lớn từ trong nước đến quốc tế. Từ đó, tác giả đã xây dựng nên một công trình nghiên cứu vừa có nền tảng lý luận, vừa gắn với thực tiễn phong phú của thành phố.
Điều đáng quý hơn cả là sự kiên trì và ý thức trách nhiệm: viết bằng sự trân trọng với lịch sử và khát vọng của thành phố, viết để chia sẻ tri thức, và viết để khơi gợi thêm những suy ngẫm nơi bạn đọc" - ông Nguyễn Văn Đua viết.
Thấm đẫm trách nhiệm công dân
Theo Nhà báo - TS Tô Đình Tuân, Tổng Biên tập Báo Người Lao Động, sách "Kiến tạo TP HCM thành siêu đô thị năng động - thông minh - giàu bản sắc" là một tác phẩm có giá trị và được ra mắt đúng thời điểm. Đó là chỉ còn ít ngày nữa sẽ diễn ra Đại hội Đại biểu Đảng bộ TP HCM lần thứ I, nhiệm kỳ 2025-2030. Đại hội diễn ra khi TP HCM mang dáng hình, nguồn lực và năng lực nội sinh hoàn toàn mới. Cuốn sách mang tính chất hiến kế, đóng góp cho sự phát triển của TP HCM hiện nay và trong tương lai.
Tổng Biên tập Báo Người Lao Động Tô Đình Tuân cảm nhận cuốn sách để lại trong ông 5 điều ấn tượng. Theo đó, tác phẩm thấm đẫm trách nhiệm công dân; thể hiện tư duy khoa học và phương pháp tiếp cận với khoa học; phản ánh rất rõ thực tiễn của thành phố; có góc nhìn mở và dạt dào tình cảm của người viết.
"Kiến tạo TP HCM thành siêu đô thị năng động - thông minh - giàu bản sắc là sách khoa học nhưng không khô cứng" - ông Tô Đình Tuân khái quát.
Chia sẻ về "chuyện bếp núc" của cuốn sách, biên tập viên Nguyễn Thị Liên (Nhà Xuất bản Tổng hợp TP HCM) cho biết khi nhận bản thảo từ TS Nguyễn Thành Phong, chị rất ấn tượng với độ dài lên đến 11 trang của phần mục lục. "Tuy là sách học thuật nhưng khi kết thúc mỗi chương, tác giả luôn có những câu văn nối kết với nội dung các chương tiếp theo. Những câu văn ấy chính là sợi chỉ đỏ xuyên suốt tác phẩm. Qua đó, cho thấy sự mạch lạc và logic trong bố cục của cuốn sách. Khi đọc toàn bộ nội dung cuốn sách và soi lại mục lục tôi đọc ban đầu thì nhận ra rằng độ dài 11 trang của mục lục là hoàn toàn có lý" - biên tập viên Nguyễn Thị Liên nói.
PGS-TS Phạm Hoàng Quân, Hiệu trưởng Trường Đại học Sài Gòn, đánh giá tác phẩm là công trình nghiên cứu triển khai theo hướng tiếp cận liên ngành kinh tế - xã hội - văn hóa - công nghệ - thể chế.
"Cuốn sách sẽ là một tài liệu tham khảo hữu ích, một nguồn cảm hứng cho các nhà quản lý, một gợi mở cho các nhà nghiên cứu và một câu chuyện đầy tự hào cho thế hệ trẻ, cho tất cả bạn đọc yêu mến TP HCM văn minh, hiện đại, nghĩa tình" - PGS-TS Phạm Hoàng Quân kỳ vọng.
Những lát cắt quan trọng cho tiến trình xây dựng TP HCM
Sách "Kiến tạo TP HCM thành siêu đô thị năng động - thông minh - giàu bản sắc" được chia thành 4 phần lớn. Mỗi phần là một lát cắt quan trọng cho tiến trình xây dựng TP HCM.
Phần thứ nhất đặt nền tảng tầm nhìn, lý giải sự chuyển mình toàn diện của TP HCM sau hợp nhất. Phần thứ hai tìm hiểu các mô hình siêu đô thị quốc tế ở châu Âu, châu Á, Bắc Mỹ, từ London, Singapore, Paris, New York đến Seoul, Thượng Hải, vùng Châu Thổ Châu Giang. Phần thứ ba phác thảo 5 trụ cột lớn để kiến tạo siêu đô thị: không gian đa cực Trục - Cực - Vệ tinh; hạ tầng hiện đại và logistics số; trung tâm tài chính - công nghệ cao - đổi mới sáng tạo; thành phố của văn hóa sáng tạo, nghĩa tình và phong cách sống; đô thị xanh - kinh tế tuần hoàn - phát triển bền vững.
Phần cuối cùng bàn về kiến trúc điều hành và quản trị thông minh, với các đề xuất về thể chế điều phối tích hợp, mô hình chính quyền mới, nền tảng dữ liệu và đô thị số, xã hội công dân sáng tạo và hệ sinh thái đồng kiến tạo chính sách.