Tầm nhìn chiến lược Trung-Pháp: Cùng thuyền vượt sóng

2 giờ trướcBài gốc

Tổng thống Pháp Macron thực hiện chuyến thăm cấp nhà nước tới Trung Quốc, từ ngày 3-5/12/2025. (Ảnh: Thời báo Hoàn Cầu)

Củng cố quan hệ hợp tác song phương

Điều dễ nhận ra là trọng tâm của cuộc gặp lần này không chỉ nhằm củng cố quan hệ song phương, mà còn là nỗ lực định vị vai trò của hai nước lớn có tầm nhìn chiến lược độc lập trong quản trị toàn cầu. Theo Thời báo Hoàn Cầu, tuyên bố của Chủ tịch Tập Cận Bình rằng “Trung Quốc và Pháp là những nước lớn độc lập, có tầm nhìn và trách nhiệm” phản ánh khát vọng hai bên đóng vai trò kiến tạo thay vì thụ động trước các biến động thế giới. Việc Tổng thống Macron khẳng định tiếp tục chính sách “một Trung Quốc” và thúc đẩy quan hệ đối tác chiến lược toàn diện cho thấy sự ổn định chính trị là nền tảng của hợp tác trong 60 năm tiếp theo.

Quan trọng hơn, quan hệ Trung-Pháp đã và đang được hai bên sử dụng như một kênh đối thoại Đông-Tây có tính lịch sử. Bằng việc duy trì tiếp xúc cấp cao thường xuyên, hai nước tạo ra không gian để quản lý khác biệt, tìm kiếm mẫu số chung và giảm thiểu rủi ro tính toán sai lầm, điều trở nên đặc biệt cần thiết trong bối cảnh cạnh tranh nước lớn vừa sâu sắc hơn, vừa phức tạp hơn.

Trong chiều kích song phương, hợp tác thực chất là trụ cột củng cố ý nghĩa chiến lược. Các con số thương mại (68,75 tỷ USD trong 10 tháng đầu năm 2025, theo Thời báo Hoàn Cầu) và mức tích lũy đầu tư hai chiều hơn 27 tỷ USD phản ánh quy mô hợp tác kinh tế không ngừng mở rộng. Điểm độc đáo trong quan hệ Trung-Pháp là sự kết hợp giữa công nghệ cao (hàng không, hạt nhân, vũ trụ) và kinh tế đời sống (rượu vang, mỹ phẩm, nông-thực phẩm). Đó không chỉ là lợi ích kinh tế đơn thuần, mà còn là sự bổ sung lẫn nhau về lợi thế so sánh.

Nhiều nhà quan sát từng chỉ ra sự thay đổi trong tương quan năng lực: Trung Quốc vươn lên chuỗi giá trị cao, trong khi châu Âu đối mặt với nguy cơ “suy yếu lợi thế truyền thống”. Tuy nhiên, thay đổi cấu trúc không đồng nghĩa xung đột lợi ích. Trong bối cảnh công nghệ và thị trường liên tục biến động, hợp tác có thể tái định nghĩa theo hướng bổ sung, thay vì đối kháng. Nhận thức này giúp tránh cái nhìn hạn hẹp, coi sự trỗi dậy của Trung Quốc là mối đe dọa trực tiếp đối với châu Âu.

Sự kiện Tổng thống Pháp Macron đến Trung Quốc cùng 6 bộ trưởng và 35 lãnh đạo doanh nghiệp là chỉ dấu rõ ràng: Paris không tiếp cận Bắc Kinh theo nghĩa biểu tượng, mà theo nghĩa chiến lược thực chất. Phạm vi thỏa thuận được ký kết, từ năng lượng hạt nhân tới giáo dục, môi trường, cho thấy hợp tác đã vượt khỏi mô hình truyền thống để hướng đến các ngành kinh tế tương lai như AI, kinh tế xanh, năng lượng mới.

Tổng thống Pháp Macron và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình chứng kiến lễ ký kết các thỏa thuận hợp tác giữa hai nước. (Ảnh: Thời báo Hoàn Cầu)

Vai trò cầu nối của Pháp trong quan hệ Trung Quốc-EU

Trong cấp độ khu vực, Paris đóng vai trò đặc biệt trong quan hệ giữa Trung Quốc và Liên minh châu Âu (EU). Không giống nhiều thành viên EU khác, Pháp là nước ủng hộ mạnh nhất ý tưởng “tự chủ chiến lược châu Âu”. Đây là tư duy nhất quán của Tổng thống Macron: châu Âu phải tự định đoạt vận mệnh của mình, không trở thành “phụ thuộc” vào bất kỳ cực quyền lực nào. Trong logic đó, hợp tác với Trung Quốc vừa là cơ hội kinh tế, vừa là nền tảng nâng cao khả năng phục hồi chính trị, công nghệ và năng lượng của châu Âu.

Sự tham gia tích cực của Pháp cũng tạo ra hiệu ứng “lan tỏa” đối với các nước châu Âu khác. Dự báo trong năm 2026, lãnh đạo Đức và Anh cũng sẽ thăm Trung Quốc, một diễn biến cho thấy nhu cầu điều chỉnh quan hệ Trung Quốc-EU đang tăng lên theo hướng đối thoại thực chất thay vì rơi vào vòng xoáy đối đầu.

Dĩ nhiên, không thể phủ nhận những khác biệt, đặc biệt trong lĩnh vực thương mại và tiêu chuẩn công nghiệp. Tuy nhiên, một số ý kiến chuyên gia nhận định, các cơ chế đối thoại chiến lược đã và sẽ giúp hai bên tìm “điểm chung trong khi giữ khác biệt”. Đây là cách tiếp cận khả thi duy nhất nếu châu Âu mong muốn cân bằng giữa lợi ích kinh tế và yêu cầu cạnh tranh công nghệ.

Cùng tìm kiếm mẫu số chung cho trật tự toàn cầu

Ở cấp độ toàn cầu, cuộc gặp giữa hai nhà lãnh đạo Trung Quốc-Pháp cho thấy sự hội tụ chiến lược đáng chú ý. Hai bên đều đặt ưu tiên “cải cách quản trị toàn cầu”, thúc đẩy “đa cực hóa” và hướng tới “kinh tế toàn cầu cân bằng hơn”. Sự đồng thuận này không phải là mục tiêu mỹ miều mà xuất phát từ các nhu cầu hiện hữu: Thương mại quốc tế cần cơ chế phân bổ lợi ích công bằng; các thể chế tài chính cần điều chỉnh trước thay đổi công nghệ; cạnh tranh công nghệ phải đi cùng các chuẩn mực đạo đức và quản trị.

Trong bối cảnh cuộc xung đột tại Ukraine và bất ổn Trung Đông tiếp tục diễn biến phức tạp, khó lường, việc Trung Quốc và Pháp đồng thời nhấn mạnh “giải pháp chính trị” và “đối thoại” là thông điệp quan trọng đối với trật tự quốc tế vốn chịu nhiều sức ép vũ lực.

60 năm tới: Triển vọng và những điều kiện cần

Kỳ vọng “60 năm tới” phản ánh tầm nhìn dài hạn trong quan hệ hợp tác giữa Trung Quốc và Pháp. Nhưng theo giới chuyên gia, để triển vọng ấy trở thành hiện thực, cần hội đủ ba điều kiện. Thứ nhất, củng cố nền tảng chính trị và lòng tin chiến lược. Quan hệ hợp tác giữa Trung Quốc và Pháp có đặc điểm nổi bật là không bị ràng buộc bởi các liên minh quân sự, điều giúp hai bên duy trì tính độc lập trong đối thoại. Cơ chế tiếp xúc thường xuyên ở cấp lãnh đạo cần được duy trì như “van an toàn”.

Thứ hai, quản lý khác biệt dựa trên lợi ích thực chất. Cạnh tranh công nghệ, tiêu chuẩn công nghiệp và điều tra thương mại là các lĩnh vực nhạy cảm. Nhưng khi hai nền kinh tế có khả năng bổ sung cho nhau, thì khác biệt có thể chuyển hóa thành hợp tác nếu có cơ chế kỹ thuật, minh bạch và đối thoại.

Thứ ba, kết nối hợp tác song phương với lợi ích của EU. Quan hệ Trung Quốc-Pháp chỉ thực sự bền vững khi nó góp phần tạo ra diễn biến tích cực trong toàn EU. Nếu Paris trở thành “đầu mối xây dựng” thay vì “điểm gây chia rẽ”, thì cơ hội cho quan hệ Trung Quốc-EU sẽ gia tăng.

Có thể khẳng định, quan hệ Trung-Pháp là một trong những điểm sáng hiếm hoi của ngoại giao toàn cầu trong giai đoạn bất ổn. Giá trị chiến lược của quan hệ này không nằm ở những tuyên bố mang tính hình thức, mà ở khả năng tạo ra mẫu số chung cho hợp tác, bao trùm cả kinh tế, khoa học-công nghệ, văn hóa, năng lượng đến cải cách quản trị toàn cầu.

Trong cấu trúc quốc tế đang biến đổi nhanh, Trung Quốc và Pháp, bằng việc duy trì đối thoại chiến lược và hợp tác thực chất, có thể đóng góp vào sự ổn định của châu Âu, sự cân bằng của quan hệ Đông-Tây, và đặc biệt là kiến tạo một trật tự toàn cầu đa cực, công bằng và bao trùm hơn.

Hùng Anh (CTV)

Nguồn Thanh Hóa : http://baothanhhoa.vn/tam-nhin-chien-luoc-trung-phap-cung-thuyen-vuot-song-270792.htm